Οι ευρωεκλογές με απλά μαθηματικά
Για πρακτικούς λόγους, θα χρησιμοποιήσουμε ως βάση αναφοράς τα συνολικά στοιχεία του Europe Elects όπως δημοσιεύονται στο euractiv. Πρόκειται για επεξεργασία πολλαπλών δημοσκοπικών δεδομένων, κατά συνέπεια οι βαθμοί αβεβαιότητας είναι σημαντικοί καθώς αφορούν σε 27 κράτη-μέλη και σε διαφοροποιημένα δεδομένα. Λαμβάνουμε ωστόσο μία καλή γενική εικόνα.
Τα δεδομένα
Το νέο ευρωκοινοβούλιο θα έχει 720 έδρες (από 705 σήμερα) με την πλειοψηφία πλέον να διαμορφώνεται στις 361. Οι ισορροπίες ωστόσο μεταξύ των ευρωομάδων είναι εύθραυστες και η σταθερότητα απαιτεί αξιόπιστα μαξιλάρια ασφαλείας. Διαφορετικές τοποθετήσεις από τις κεντρικές θέσεις των ευρωομάδων δεν είναι σπάνιες κατά τις ψηφοφορίες. Το ίδιο και διαφορετικές συμμαχίες για διαφορετικά νομοθετήματα.
Το Europe Elects καταγράφει κατά προσέγγιση την ακόλουθη δημοσκοπική εικόνα:
EPP / Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα 181 (από 178 σήμερα)
S&D / Σοσιαλιστές και Δημοκράτες 140 (από 140)
ID / Ταυτότητα και Δημοκρατία 92 (από 59)
ECR / Συντηρητικοί & Μεταρρυθμιστές 83 (από 68)
Renew / Φιλελεύθεροι 82 (από 102)
Greens / Πράσινοι 49 (από 72)
Left / Αριστερά 45 (από 37)
Ανεξάρτητοι 44 (από 49)
Χωρίς συνεργασία με ευρωομάδα (ως στιγμής) 4
Σήμερα, η βασική πλειοψηφία του Ευρωκοινοβουλίου συνήθως προκύπτει πρακτικά από συμμαχίες του ΕΛΚ, των Σοσιαλιστών και των Φιλελευθέρων. Ενίοτε συμμετέχουν υποστηρικτικά και μέλη των Συντηρητικών ή των Πρασίνων αναλόγως των νομοθετημάτων. Σοσιαλιστές, Πράσινοι και Αριστερά, με την ανοχή άλλων ευρωβουλευτών επίσης μπορούν να δημιουργήσουν σχετικές πλειοψηφίες, όχι όμως απόλυτη.
Και στη νέα σύνθεση του οργάνου, το ΕΛΚ, οι Σοσιαλιστές (παλαιότερα επαρκείς από μόνοι τους να δημιουργήσουν πλειοψηφίες) και οι Φιλελεύθεροι δείχνουν να σχηματίζουν ικανή πλειοψηφία 403 εδρών. Δεν είναι όμως η πρόσθεση η μόνη μαθηματική πράξη που οδηγεί σε συμπεράσματα Είναι επίσης η αφαίρεση αλλά και... η διαίρεση.
Συμπεράσματα και προκλήσεις
-Η συντηρητική δεξιά (ECR) και η ακροδεξιά (ID) μαζί συγκεντρώνουν δημοσκοπικά αριθμό βουλευτών αντίστοιχο του Λαϊκού Κόμματος. Αυτό από μόνο του κρούει σημαντικά καμπανάκια. Όχι γιατί υπάρχουν περιθώρια συνεργασίας των δύο αλλά γιατί οι έδρες τους μειώνουν τις έδρες παραδοσιακών γεφυροποιών εντός του Κοινοβουλίου όπως οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι. Αυτό προφανώς και θα ενισχύσει το ένστικτο αυτοσυντήρησής τους, σε σχέση με τον εξισορροπητικό πολιτικό τους ρόλο.
-Το ΕΛΚ συνεχίζει να κερδίζει. Στόχος του ωστόσο εν μέσω ενίσχυσης της άκρας δεξιάς παραμένει κυρίως η συντήρηση των ποσοστών του. Η δύναμή του εξαρτάται από την εκλογική διαδικασία σε χώρες με μεγάλο πληθυσμό και ισχυρό αποτύπωμα της Κεντροδεξιάς (π.χ. Πολωνία). Με δεδομένες τις ευαίσθητες μετεκλογικές ισορροπίες, ενδεχομένως ακολούθως να προσελκύσει και μέλη των Συντηρητικών που αυτοπροσδιορίζονται περισσότερο κοντά στη λαϊκή δεξιά παρά στους ενισχυμένους ακροδεξιούς του ID.
-Η ενισχυμένη στην πλευρά των Συντηρητικών Τζόρτζια Μελόνι μάλλον δεν έχει κανένα λόγο πλέον να αφήσει την «αρχηγία» ενός σημαντικού μέρους των ευρωβουλευτών για να συμμαχήσει με το ΕΛΚ. Πρώτον γιατί είναι σημαντικότερο να είσαι «πρώτος στο χωριό και να σε υπολογίζουν στην πόλη». Και δεύτερον γιατί έως τώρα έχει αποδειχθεί ισχυρό φιλοευρωπαϊκό μαξιλάρι ειδικά για το ΕΛΚ. Αυτό δε συνδέεται απαραίτητα με τις θέσεις και απόψεις της αλλά κυρίως με τη στάση της σε κρίσιμες ψηφοφορίες. Το αμφιλεγόμενο φλερτ των Συντηρητικών με τον «ανένταχτο» Όρμπαν που ενδεχομένως να εκλέξει 10-12 ευρωβουλευτές αποτελεί περισσότερο ζήτημα εντυπώσεων παρά ουσίας.
-Οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες δίνουν μάχη πολιτικής αυτοσυντήρησης. Η Ισπανία και η Πορτογαλία παραμένουν κρίσιμοι πυλώνες στήριξής τους. Το όνομα του Αντόνιο Κόστα, πρώην Πορτογάλου πρωθυπουργού, συνεχίζει να στηρίζεται από την ευρωομάδα για τη θέση του επόμενου προέδρου του Συμβουλίου.
-Οι Φιλελεύθεροι καλούνται να διαχειριστούν όπως διαφαίνεται μία ξεκάθαρη ήττα. Ο ισχυρός Μακρόν μάλλον πήρε περισσότερα από όσα έδωσε στους παραδοσιακούς Φιλελεύθερους του Φερχόφσταντ. Σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2019 φαίνεται να χάνουν περισσότερες από 20 έδρες και κινδυνεύουν να βρεθούν πίσω από την επίδοση τόσο του ID, όσο και του ECR.
-Οι πράσινοι καταγράφονται επίσης ως χαμένοι σε σχέση με τη σημερινή δύναμή τους. Δημοσκοπικά, οι απώλειές τους ξεπερνούν τις 20 έδρες, με την επίδοσή τους να προσεγγίζει τη σταθερά χαμηλή επίδοση της ευρωομάδας της αριστεράς.
Τα παραπάνω δεδομένα αναπόφευκτα οδηγούν σε συγκεκριμένους συνειρμούς. Σε περίπτωση που ο ρόλος της αυτοσυντήρησης υπερισχύσει σημαντικά του ρόλου του γεφυροποιού, το νέο ευρωκοινοβούλιο θα είναι συχνά αναγκασμένο να αναζητήσει συντηρητικότερες ισορροπίες. Εκτός αν το ΕΛΚ και οι Σοσιαλιστές & Δημοκράτες ενισχύσουν τις δημοσκοπικές τους θέσεις. Στις Βρυξέλλες, ωστόσο, τόσο οι 181 έδρες του Λαϊκού Κόμματος όσο και οι 140 των S&D θεωρούνται από τις ίδιες τις ευρωομάδες αισιόδοξες προσεγγίσεις.