Ο Μπόρις Τζόνσον ανοίγει τα σύνορα για να σώσει τα Χριστούγεννα

Στη Μ. Βρετανία το πεδίο των logistics και ιδιαίτερα των μεταφορών μέσω φορτηγών, πιέζεται εκρηκτικά με αποτέλεσμα να αυξάνουν οι απαιτήσεις των βιομηχανιών για να «εισαχθούν» μέσω χαλαρότερων κανόνων για τη βίζα, οδηγοί φορτηγών, εργάτες μεταφορών και άλλες εργατικές ειδικότητες που λείπουν.

Ο Μπόρις Τζόνσον βρίσκεται μεταξύ αλληλοδιασταυρούμενων πυρών την ώρα που αναπτύσσεται μια εντεινόμενη «αγορά πανικού», η οποία οδηγεί σε άδεια ράφια στα σούπερ μάρκετ και σε ελλείψεις στα καύσιμα. Στην κυβέρνησή του ο Υπουργός Μεταφορών του Ηνωμένου Βασιλείου, Γκραντ Σαπς, έκανε λόγο για «κατασκευασμένη κρίση» η οποία απειλεί την κυβέρνηση.

Το «φάντασμα των μελλοντικών Χριστουγέννων» και η έλλειψη καυσίμων

Στην προσπάθειά του να κατευνάσει την κρίση, ο Τζόνσον ανακοίνωσε το Σάββατο ότι θα χορηγήσει 5.000 βραχυπρόθεσμες βίζες σε οδηγούς φορτηγών και 5.500 σε εργαζόμενους πουλερικών, για να βοηθήσει τις εταιρείες να ξεπεράσουν την έλλειψη προσωπικού που επιδεινώθηκε μετά το Brexit. Επιπρόσθετα, ο Τζόνσον εισηγήθηκε την εισαγωγή του εξεταστικού συστήματος του υπουργείου ‘Αμυνας ώστε να επιταχυνθεί ο ρυθμός διεξαγωγής των εξετάσεων οδηγών φορτηγών, οι οποίες είχαν σταματήσει την προηγούμενη περίοδο, λόγων των περιοριστικών μέτρων για την πανδημία. 

Οι βραχυπρόθεσμες βίζες θα λήξουν στις 24 Δεκεμβρίου, παραμονή Χριστουγέννων, πράγμα που δείχνει ότι ο Τζόνσον έχει βραχυπρόσθεσμο σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης. Αυτό έχει οδηγήσει τους Εργατικούς να κατακρίνουν τις προτάσεις Τζόνσον ως «τρύπα στο νερό».

Απαντώντας στην κριτική των Εργατικών, ο Σάπς δήλωσε ότι το εναλλακτικό σχέδιο για «μαζική εισαγωγή φθηνότερων Ευρωπαίων οδηγών δεν αποτελεί μόνιμη λύση» στο πρόβλημα έλλειψης οδηγών, το οποίο προέκυψε γιατί «οι τεράστιοι περιορισμοί λόγω του κορονοϊού, στις εξετάσεις για μελλοντικούς οδηγούς φορτηγών οχημάτων, συνέβαλαν στη συμφόρηση», είπε ο Υπουργός Μεταφορών του ΗΒ.

Για να «σωθούν τα Χριστούγεννα», σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ένωσης Οδικών Μεταφορών του Ηνωμένου Βασιλείου, χρειάζονται περίπου 100.000 οδηγοί φορτηγών βαρέων οχημάτων και μέσα σε αυτούς είναι και οι οδηγοί βυτιοφόρων οι οποίοι χρειάζονται επιπλέον άδειες ασφαλείας για μεταφορά καυσίμων.

Πάντως είναι σημαντικό να αναγνωρίσει η κυβέρνηση αν υπάρχει πρόβλημα στη διανομή καυσίμων και η χώρα αντιμετωπίζει όντως ζήτημα ενεργειακής επάρκειας ή όχι. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία του Reuters το 50% των βενζινάδικων αντιμετωπίζουν εξάντληση των αποθεμάτων τους, ενώ η Ένωση Λιανοπωλητών Καυσίμων (PRA), η οποία περιλαμβάνει περίπου 5.500 από τα 8.000 βενζινάδικα της χώρας, δήλωσε ότι περίπου τα δύο τρίτα των πρατηρίων της έχουν «εν μέρει στεγνώσει και άλλα τελειώνουν σύντομα».

Η κυβέρνηση Τζόνσον από την άλλη, σε δήλωσή της που δημοσιεύτηκε την κυβέρνηση την Κυριακή, ανέφερε ότι "τα ζητήματα που έχουν προκύψει οφείλονται σε προσωρινές αυξήσεις στη ζήτηση των πελατών και όχι σε έλλειψη καυσίμων σε εθνική κλίμακα".

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι δηλώσεις των ενεργειακών κολοσσών για το θέμα. Η Shell, η ExxonMobile και άλλοι εκπρόσωποι του ενεργειακού κλάδου επέμειναν ότι δεν υπάρχει "εθνική έλλειψη καυσίμων" στην Αγγλία και ότι οι πιέσεις στα βενζινάδικα είναι αποτέλεσμα "προσωρινών παράλογων αυξήσεων της ζήτησης πελατών".

«Δεν θα τους βγάλουμε από τα σκ***» λένε οι οδηγοί φορτηγών

Για το «σχέδιο Τζόνσον», οι άμεσα ενδιαφερόμενοι Ευρωπαίοι οδηγοί φορτηγών έχουν διάφορες γνώμες. Ο εκπρόσωπος ενός μεγάλου συνδικάτου οδηγών από την Ολλανδία, ο Έντβιν Ατέμα, μιλώντας στο ραδιόφωνο 4 του BBC, δήλωσε εμφατικά ότι «οι Ευρωπαίοι οδηγοί φορτηγών δεν θα επιστρέψουν για να βγάλουν τη Βρετανία από τα σκ*** που οι ίδιοι μπήκαν» και συμπλήρωσε σε πιο επίσημο τόνο ότι «βραχυπρόθεσμα αυτό (σ.σ. η χορήγηση βίζας μέχρι τα Χριστούγεννα) θα είναι αδιέξοδο» και ότι «θα χρειαστεί κάποιο είδος Σχέδιο Μάρσαλ για να επιστρέψει ολόκληρος ο κλάδος στην επιφάνεια». 

Ο Ατέμα συμπλήρωσε επίσης ότι είναι -μεταξύ άλλων- σημαντικό πρόβλημα η έλλειψη συλλογικής σύμβασης για όλον τον κλάδο στην Αγγλία, καθώς αφήνει τους οδηγούς να διαπραγματεύονται ατομικά με τις εταιρείες μεταφορών.

Σχέδια αξιοποίησης του Στρατού και παύσης του ανταγωνισμού

Μέχρι τη Δευτέρα ήταν στο τραπέζι ένα σχέδιο αξιοποίησης του Στρατού για να αναλάβει τη διαχείριση 80 βυτιοφόρων καυσίμων και να παραδώσει καύσιμα στα βενζινάδικα της χώρας, γνωστό και ως Σχέδιο Escalin. Η Ένωση Λιανοπωλητών Καυσίμων (PRA) δήλωσε ότι το συγκεκριμένο σχέδιο δεν θα βοηθήσει καθόλου, ενώ παράλληλα δήλωσε θετικά διακείμενη στην πρόταση Τζόνσον να «παγώσει» ο ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών διαχείρισης βενζινάδικων και να υπάρξει αδιαφανής ενημέρωση μεταξύ όλων των μερών της αγοράς για το επίπεδο επάρκειας στα καύσιμα κάθε περίοχής.

Το Brexit γύρισε μπούμερανγκ στον Τζόνσον;

Το πρόβλημα με την έλλειψη οδηγών φορτηγών και διαφόρων ανειδίκευτων και ειδικευμένων εργατών προκύπτει σχεδόν αμιγώς από το Brexit. Τις θέσεις αυτές  καταλάμβαναν κυρίως μετανάστες, οι οποίοι αναζητούσαν στο Ηνωμένο Βασίλειο καλύτερους μισθούς και συνθήκες εργασίας. 

Ο Τζόνσον και η κυβερνητική ομάδα που στήριξε το Brexit, είδε ως ευκαιρία για το Ηνωμένο Βασίλειο να ενισχύσει την εμπιστοσύνη προς τους εγχώριους εργαζόμενους και να δημιουργήσει συνθήκες ανόδου της οικονομίας, έξω από τους κανόνες της Ε.Ε. Το πρόβλημα είναι ότι η κίνηση αυτή αφενός δημιούργησε μεγάλο κύμα ανασφάλειας στους εργαζόμενους με βίζα, που εγκατέλειψαν μαζικά την Αγγλία και δευτερευόντως λειτούργησε αποθαρρυντικά και για την εσωτερική αγορά. Η αύξηση των θέσεων εργασίας δεν οδήγησε σε ταυτόχρονη αύξηση των μισθών αλλά σε μείωσή τους, οπότε και αποθαρρύνθηκαν οι προσλήψεις, με τα αποτελέσματα να βιώνονται στα άδεια ράφια των σούπερ μάρκετ και τα βενζινάδικα.

Η χαλάρωση των κανόνων για τις βίζες, η οποία ανακοινώθηκε ως προσωρινή, είναι στην πράξη μια πρώτη σημαντική οπισθοχώρηση του Τζόνσον ως προς το Brexit. Πλέον, ο κίνδυνος από την οικονομική κρίση που θα επιφέρουν μερικές ακόμα εβδομάδες έλλειψης καυσίμων και τροφίμων, φαντάζει πολύ πιο μεγάλος από την αθρόα είσοδο Ευρωπαίων οδηγών φορτηγών στη βρετανική οικονομία.