Η απαγόρευση εξαγωγής καυσόξυλων και οι συνειρμοί με την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

Γηράσκω αεί διδασκόμενος: με την απαγόρευση εξαγωγής καυσόξυλων μάθαμε ότι εξάγουμε και από αυτά! Θα μου πείτε δεν χαίρεσαι που έρχεται συνάλλαγμα στη χώρα; Η απάντηση είναι όχι και θα προτιμούσα να ερχόταν συνάλλαγμα από άλλου είδους προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας. Ούτε χαίρομαι που εκποιείται ο φυσικός πλούτος της χώρας έναντι πινακίου φακής.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: εξαγωγή καυσόξυλων λογικά πρέπει να γίνεται στις γύρω βαλκανικές χώρες, άντε και στην Ιταλία. Εμείς που πριν λίγα χρόνια διαφεντεύαμε τα Βαλκάνια, τώρα πουλάμε τον λιγοστό μας δασικό πλούτο για να τη βγάλουμε καθαρή τον χειμώνα που έρχεται. 

Δεν το λες και ανάπτυξη αυτό…

Ένα άλλο σχετικό σοκ υπέστην στις αρχές της χρονιάς, όπου άνθρωποι της αγοράς κρέατος ανέφεραν οτι πια εμείς εξάγουμε αρνίσιο κρέας στη Ρουμανία, ενώ μέχρι τώρα «φέρναμε» ζωντανά αρνιά από εκεί. Τα οποία φροντίζαμε να ...Ελληνοποιούμε. 

Δηλαδή με απλά λόγια, τελείωσαν τα αρνιά στη Ρουμανία, άρα έγιναν ακριβότερα και ήλθαν εδώ οι Ρουμάνοι να ψωνίσουν που είναι φθηνότερα. Και γιατί έγιναν ακριβότερα στη Ρουμανία; 

Διότι λόγο ανάπτυξης μπορούν οι εκεί καταναλωτές να πληρώσουν περισσότερο από τους Έλληνες, οι οποίοι έχουν βγάλει το αρνί από το διαιτολόγιό τους τόσο για λόγους οικονομικούς-είναι το ακριβότερο κρέας της αγοράς- όσο και για λόγους γεύσης, αφού οι νεότεροι κυρίως έχουν συνηθίσει σε ποιο απρόσωπες γεύσεις. (Εξαιρούνται τα παϊδάκια στις ταβέρνες)

Έχουμε δύο πρόσφατα παραδείγματα, που οι Βαλκανικές χώρες μας δείχνουν το δρόμο της ανάπτυξης. Σε ποιους, σε μάς που όταν εμείς φτιάχναμε Παρθενώνες αυτοί έτρωγαν ακόμη βελανίδια. (Το σχετικό απόφθεγμα είναι από το αγροτικό ρεπορτάζ, διότι είχε ειπωθεί στη περίφημη Δίκη του Καλαμποκιού από τον καταδικασθέντα πρώην υφυπουργό Εμπορίου προς Ευρωπαϊκό μεγαλο-στέλεχος της τότε ΕΟΚ)

Επανερχόμαστε στο θέμα καυσόξυλα: για να φτιάξεις καυσόξυλα είναι μια σχετικά απλή δουλειά. Κόβεις το δένδρο, το τεμαχίζεις, σχίζεις τα κομμάτια σε μικρότερα τεμάχια να χωράνε στο τζάκι κι έτοιμο. Απλή μεν δουλειά, ειδικά σήμερα με τόσα μηχανήματα κι εργαλεία αλλά απαιτεί δεξιότητες και ιδιαίτερη ανδρεία και προσοχή. 

Τα δένδρα που επιτρέπεται να κοπούν σημαίνονται από το τοπικό Δασαρχείο. Αυτά κόβουν οι δασεργάτες σε χρόνο κυριολεκτικά dt με τα σύγχρονα αλυσοπρίονα και καθαρίζουν τα μικρότερα κλαδιά. Μετά αρχίζει ο άθλος της μεταφοράς στον πλησιέστερο δασικό δρόμο. Έργο δύσκολο και χρονοβόρο και στη συνέχεια γίνεται η όποια κατεργασία.

Η αύξηση της τιμής των καυσόξυλων φέτος, που κοστίζουν περίπου διπλάσια σε σχέση με πέρσι, είχε τα προφανή μειονεκτήματα για την τσέπη του μέσου καταναλωτή, αλλά είχε κι ένα μεγάλο καλό: την αύξηση του μεροκάματου του δασεργάτη!!! Διότι ο δασεργάτης δεν είναι μόνο ο άνθρωπος που κόβει και τεμαχίζει τα ξύλα, αλλά ο πραγματικός φύλακας άγγελος των δασών μας. Και με τα ημερομίσθια που έπαιρναν για μια τόσο κοπιαστική κι επικίνδυνη δουλειά, ο κλάδος διαρκώς συρρικνώνονταν. Τώρα πιά η οικονομική δικαιολογία μοιάζει να εκλείπει. Μένουν όμως ένα σωρό άλλοι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι αυτοί εγκαταλείπουν τα χωριά τους και το επάγγελμά τους. Η κρατική παρουσία εκεί είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Τα σχολεία λίγα και κακο-στελεχωμένα. Τα ιατρεία το ίδιο. Η τοπική κοινωνία, υπέργηρη, δεν δίνει περιθώρια προοπτικής. Άρα σου λέει, καλύτερα στη πόλη μεροκάματο στο Δήμο παρά εδώ πάνω που τα φέρνουμε δύσκολα.

Άρα δημιουργήθηκαν κάποιες συνθήκες να παραμείνουν άνθρωποι σε δύσκολους και συνάμα ευαίσθητους τόπους, κι αυτό δεν πρέπει να το αφήσουμε να πάει χαμένο. 

Και δεν αναφέρομαι στο κράτος το οποίο με κάθε ευκαιρία μας δείχνει ότι είναι εκλεκτικό και παράλυτο. 

Η πλήρης αποτυχία στον τομέα των δασών, μάλλον επιβάλλει να βρούμε ως κοινωνία τρόπους παρέμβασης χωρίς κρατικούς θεσμούς και υπαλλήλους. 
Και οι δύο, έδωσαν εξετάσεις και κόπηκαν με μηδέν!!!

Τώρα θα μου πείτε τους λόγους και τις δικαιολογίες. Για ένα τόσο κρίσιμο θέμα μετράει το αποτέλεσμα, το οποίο είναι αδιαμφισβήτητα άθλιο.

Θα αναφερθώ πάλι σε μια ιστορία, ιδιαίτερα διδακτική Στην πρόσφατη φωτιά στη Βόρεια Εύβοια, ένας φίλος φυστικάς και παράλληλα δασεργάτης, είχε ένα πολύ περιποιημένο και καθαρό κτήμα μέσα στο δάσος. Η φωτιά έκαψε τα πάντα εκτός από το κτήμα του, αφού ήταν χωρίς ξερά χόρτα ή άλλη άφθονη καύσιμη ύλη. Οι φυστικιές κυριολεκτικά τσουρουφλίστηκαν από τις υψηλές θερμοκρασίες αλλά άντεξαν. Και φέτος έδωσαν και καρπούς, ένα θέμα για το οποίο ο φίλος μου ο Γιάννης καμαρώνει πολύ! Και με το δίκιο του.

Αντίθετα όμως το απεριποίητο χωριό του κάηκε. Οι ζημιές μεγάλες και η αιμορραγία του κόσμου το ίδιο. Ποιος ευθύνεται γι΄αυτό; Ο απλός πολίτης, ο τοπικός Δήμος, η Νομαρχία ή όπως αλλιώς λέγεται τώρα, η Περιφέρεια, η Δ/νση Δασών, το Υπουργείο Γεωργίας ή το αντίστοιχο του Περιβάλλοντος; Όλους αυτούς τους αγνόησε ο φίλος μου ο Γιάννης και πήγε και καθάρισε το κτήμα τους από τα χόρτα. Και το έσωσε. 

Τουλάχιστο θα συνεχίσει να έχει ένα εισόδημα μετά από μια τέτοια καταστροφή. 

Δεν είναι και λίγο.

Εδώ λοιπόν διαμορφώνεται πεδίο δόξης λαμπρό για τις επιχειρήσεις και τη λεγόμενη Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη τους. 

Οι δράσεις αναδάσωσης που πολλές επιχειρήσεις χρηματοδοτούν είναι ελάχιστα ή και καθόλου αποδοτικές. Αμφιβόλου ποιότητας φυτωριακό υλικό, φυτεύσεις από ανθρώπους που δεν γνωρίζουν τίποτα για αυτό, εποχή που βασικά βολεύει τους χορηγούς και όχι την φύτευση, μηδαμινή φροντίδα αμέσως μετά, συνθέτουν ένα σκηνικό ελάχιστης επιτυχίας.

Δράσεις όμως παραμονής των ντόπιων δασεργατών στον τόπο τους έχουν πολλαπλάσια αξία. Οι μαθητές μαζεύονται στα σχολεία από τα γύρω χωριά με ταξί ή τοπικά λεωφορεία. Κάθε χρόνο όμως οι συμβάσεις αργούν να γίνουν και χάνονται αρκετές ημέρες διδασκαλίας. Επιπλέον οι δρόμοι κλείνουν για αρκετές ημέρες, ενώ όταν βρέχει γίνονται και περισσότερο επικίνδυνοι για τα ταξί με φθαρμένα λάστιχα. Να μια ευκαιρία για παρέμβαση: δωρεά ενός σύγχρονου τζιπ που μέχρι τώρα χρησιμοποιούσε στέλεχος της εταιρείας στον τοπικό ταξιτζή-είναι σημαντικό να μη χάσει κι αυτός το μεροκάματο διότι είναι πολύτιμος κρίκος της αλυσίδας- ώστε το όλο σύστημα να αναβαθμισθεί. Και κάθε δύο χρόνια αλλαγή τα λάστιχα. 

Μια άλλη εταιρεία θα μπορούσε να αναλάβει την ασφάλιση του οχήματος και μια τρίτη να του πληρώσει τα έξοδα τις ημέρες που το κράτος δεν το κάνει ώστε τα παιδιά να μη χάνουν μάθημα. Έναντι του καλού που του κάνουμε, να αναλάβει και κάποιες δωρεάν μεταφορές ανθρώπων που χρειάζονται και δεν έχουν όπως για παράδειγμα νεφροπαθείς για αιμοκάθαρση.

Το νέο αυτό σούπερ ταξί, (μου αρέσει πολύ η εικόνα ενός πολυτελούς αυτοκινήτου να γυρίζει τα βουνά και να εκτελεί κοινωνικό έργο) μόλις τελειώσει με τους μαθητές θα μπορούσε να μεταφέρει είτε ασθενείς στα τοπικό Ιατρείο είτε τον ίδιο το γιατρό σε ανύμπορους γερόντους. 

Κι όλα αυτά με έξοδα από χορηγίες. Σιγά τα λεφτά για καύσιμα ή τα πενιχρά ημερομίσθια που ζητούν οι τοπικοί ταξιτζήδες…

Βλέποντας όμως έτσι τη αναβάθμιση της ζωής του, ο δασεργάτης δεν θα έχει το μυαλό του να φύγει αλλά… να μείνει. Όταν τα παιδιά του πάνε σχολείο με ασφάλεια και χωρίς διαλείμματα, μετά το απόγευμα μπροστά σε μια σούπερ οθόνη σε ένα ζεστό χώρο βλέπουν και συνομιλούν με ολόκληρο τον κόσμο, όταν  ένα δάσκαλος πηγαίνει τρις φορές την εβδομάδα και τους μαθαίνει αγγλικά ή κάνει συμπληρωματική διδασκαλία, όταν η γριά μάνα του θα πάει να βρει την γιατρειά της χωρίς ο ίδιος να ξοδευτεί και να χάσει και το μεροκάματο στο πήγαινε έλα, γιατί να φύγει;

Αλλά ούτε και να ανησυχεί για το μέλλον των παιδιών του. Οι εν λόγω εταιρείες, θα μπορούσαν να κάνουν μια θερινή κατασκήνωση για παιδιά των υπαλλήλων τους σε περιοχές που έχουν υιοθετήσει, έτσι θα γίνουν φιλίες και σχέσεις μεταξύ των γονιών. Κι έτσι η ζωή θα τραβήξει την ανηφόρα. Όχι με επιδοτήσεις, καθυστερημένες συμβάσεις μεταφοράς μαθητών, αδυναμία πληρωμής οδοιπορικών σε γιατρούς να δουν γέροντες συμπολίτες μας.

Δεν θα ξεχάσω νεαρό γιατρό να διηγείται με υπερηφάνεια ότι έκανε το αγροτικό τους στην ορεινή Ευρυτανία, όπου πολλά βράδια πήγαινε επισκέψεις με το τζιπ της Αστυνομίας με βροχές και χιόνια σε ανθρώπους απομακρυσμένων χωριών που τον καλούσαν. 

Συμπλήρωνε μάλιστα ότι πολλές φορές οι άνθρωποι αυτοί ήθελαν βασικά επικοινωνία και σιγουριά ότι το κράτος είναι παρόν. Αυτό το τελευταίο είναι βέβαιο ότι δεν θα γίνει ούτε τα επόμενα χρόνια, ανεξαρτήτως Ταμείων Ανάκαμψης κι ΕΣΠΑ, όπως δεν έγινε και με τα ΜΟΠ, τα ΚΠΣ, Ταμείο Συνοχής κλπ κλπ.

Ας πάρουμε τη τύχη στα χέρια μας, αξίζει το κόπο.