Κρυπτονομίσματα: Μια πιθανή κατάρρευση μπορεί να επηρεάσει την πραγματική οικονομία;

Η κατάρρευση των κρυπτονομισμάτων TerraUSD από το $1 στα $0,02 που ξεκίνησε  το απόγευμα της 9ης Μαΐου και ολοκληρώθηκε σε 3 μέρες καθώς και του LunaUSD από τα περίπου $80 στα $0,00002 θύμισε σε όλους μας πως μπορεί να είναι ένα παραδοσιακό κραχ (ΓΡΑΦΗΜΑ 1). Οι αγορές αντέδρασαν υποτονικά σε αυτή την κατάρρευση. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν κάποια μελλοντική κατάρρευση κι άλλων κρυπτονομισμάτων μπορεί να μεταδοθεί και να επηρεάσει τις αγορές χρήματος/χρηματαγορές (money markets) και στη συνέχεια αυτό που καλούμε πραγματική οικονομία; 

ΓΡΑΦΗΜΑ 1: Η κατάρρευση σε εικόνες των σταθερών κρυπτονομισμάτων TerraUSD και LUNAUSD.

 

Υπάρχουν περίπου 19.000 κρυπτονομίσματα όταν στις πραγματικές συναλλαγές μας με τα παραδοσιακά νομίσματα δεν χρησιμοποιούνται πάνω από 180. Η σημερινή κεφαλαιοποίηση των κρυπτονομισμάτων είναι περίπου 1,2 τρις δολάρια ΗΠΑ από σχεδόν 3 τρις που είχαν πριν έξι μήνες. 

Τα κρυπτονομίσματα διακρίνονται σε κρυπτονομίσματα fiat (Fiat cryptocurrencies) και σταθερά νομίσματα (Stablecoins), με τα τελευταία να διακρίνονται σε αλγοριθμικά σταθερά νομίσματα (Algorithmic stablecoins) και σε εξασφαλισμένα σταθερά νομίσματα (Collateralized stablecoins). Τα σταθερά νομίσματα (Stablecoins) σήμερα έχουν μια κεφαλαιοποίηση κοντά στα 170 δις δολάρια ΗΠΑ. Πίσω από τρεις στις τέσσερις συναλλαγές (αγορά ή πώληση) σε ένα κρυπτονόμισμα fiat βρίσκεται ένα stablecoin. Το Tether και USD Coin αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 80% της συνολικής κεφαλαιοποίησης όλων των stablecoins.

Αναλυτικότερα, στη κατηγορία Fiat cryptocurrencies περιλαμβάνονται χιλιάδες νομίσματα  που βασίζονται στο blockchain αλλά δεν υποστηρίζονται από καμία εξασφάλιση. Τα Bitcoin, Ethereum, Binance coin, Shiba inu και Dogecoin είναι μερικά από τα πιο γνωστά. Η διαμόρφωση της τιμής τους είναι καθαρά θέμα προσφοράς και ζήτησης.

Τα σταθερά νομίσματα (Stablecoins) έχουν σχεδιαστεί για να διατηρούν μια σταθερή αξία, όπως το 1 δολάριο ΗΠΑ. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, διακρίνονται σε δύο κατηγορίες. Η πρώτη είναι τα αλγοριθμικά σταθερά νομίσματα (Algorithmic stablecoins), των οποίων η αξία διατηρείται σταθερή με μια αλγοριθμική σχέση με άλλα κρυπτονομίσματα. Η δεύτερη κατηγορία στα σταθερά νομίσματα (Stablecoins) αφορά τα εξασφαλισμένα σταθερά νομίσματα (Collateralized stablecoins) των οποίων η αξία τους υποστηρίζεται από εμπορικά ομόλογα (commercial papers) και U.S. Treasury securities δηλαδή τίτλους υψηλής εξασφάλισης αμερικανικού δημοσίου. Τόσο τα εμπορικά ομόλογα (commercial papers) όσο και τα U.S. Treasury securities ανήκουν στις αγορές χρήματος/χρηματαγορές (money markets), δηλαδή αποτελούν στενά υποκατάστατα του χρήματος.

Από τη μέχρι τώρα παρουσίαση έχει γίνει ήδη αντιληπτό ότι τα κρυπτονομίσματα έχουν σχέση με τις αγορές χρήματος. Το κανάλι μετάδοσης μιας υποθετικής κατάρρευσης του bitcoin ή άλλου γνωστού fiat κρυπτονομίσματος στις αγορές χρήματος/χρηματαγορές (money markets) θα ήταν  μέσω των εξασφαλισμένων σταθερών νομισμάτων (Collateralized stablecoins). 

Η αλυσίδα μετάδοσης σε περίπτωση π.χ. που το Bitcoin βρισκόταν σε μεγάλη δίνη πωλήσεων θα είχε ως εξής: Η μείωση της κεφαλαιοποίησης του bitcoin θα προκαλούσε αύξηση της κεφαλαιοποίησης της αγοράς των εξασφαλισμένων σταθερών νομισμάτων, λόγω των χρημάτων που θα μετέφεραν σε αυτά οι επενδυτές από τις πωλήσεις του στο Bitcoin και σε άλλα κρυπτονομίσματα fiat. Αυτό θα είχε ως συνέπεια οι διαχειριστές των  εξασφαλισμένων σταθερών νομισμάτων  να αγοράσουν από εμπορικά ομόλογα (commercial papers) και U.S. Treasury securities πράγμα που θα προκαλούσε μείωση των αποδόσεων τους μέσω της αύξησης της τιμής τους.

Για να έχουμε πλήρη απάντηση στο αρχικό μας ερώτημα θα πρέπει να εξετάσουμε κι αν η μετάδοση που δείξαμε παραπάνω μπορεί να επηρεάσει τις αγορές χρήματος. Όπως έχουμε ήδη αναφέρει η αγορά των σταθερών νομισμάτων (Stablecoins) δεν ξεπερνά τα 170 δις δολάρια ΗΠΑ ενώ οι αγορές χρήματος στις ΗΠΑ είναι λίγο πάνω από 5 τρις δολάρια ΗΠΑ, αυτό σημαίνει ότι σήμερα τα stablecoins δεν αποτελούν κίνδυνο για τις αγορές χρήματος. 

Ουσιαστικά η παραπάνω ανάλυση απαντά και στο ερώτημα γιατί δεν υπήρχε μετάδοση και επίδραση στις χρηματαγορές από την κατάρρευση των TerraUSD και LunaUSD. Η προφανής απάντηση έχει να κάνει με το ότι τα δύο αυτά κρυπτονομίσματα ανήκαν στη κατηγορία  των αλγοριθμικών σταθερών νομισμάτων (Algorithmic stablecoins) και δεν είχαν χρησιμοποιηθεί περιουσιακά στοιχεία από τις αγορές χρήματος (money markets) για την εξασφάλισή τους, οπότε η κατάρρευση τους είχε ελάχιστο αντίκτυπο, πέρα φυσικά από εκείνους που επένδυσαν σε αυτά τα δύο κρυπτονομίσματα.

Συνοψίζοντας, τα κρυπτονομίσματα μέσω των εξασφαλισμένων σταθερών νομισμάτων (Collateralized stablecoins) μπορούν να μεταδώσουν την κρίση τους και στις αγορές χρήματος όμως λόγω του μεγέθους τους σήμερα δεν μπορούν να τις επηρεάσουν. Φυσικά ούτε λόγος να γίνετε για το αν μπορούν να επηρεάσουν τη πραγματική οικονομία. Αύριο όμως αν η αγορά των εξασφαλισμένων σταθερών νομισμάτων αρχίσει να ξεπερνά ένα κρίσιμο ποσοστό σε σχέση με το μέγεθος των αγορών χρήματος τότε ο κίνδυνος θα είναι εκεί έξω, για την ακρίβεια πάντα υπάρχει κίνδυνος εκεί έξω.