Ροή
Μην θεωρείτε τη μπανάνα δεδομένη. Το δημοφιλές φρούτο απειλείται σοβαρά από μια επικίνδυνη ασθένεια, γνωστή ως «ασθένεια του Παναμά», που ξεκίνησε από τη Λατινική Αμερική και επεκτείνεται σε όλον τον πλανήτη με αλματώδεις ρυθμούς.
Ήδη έχουν εντοπιστεί κρούσματα σε μπανανιές της Ασίας, της Αυστραλίας, της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Η ασθένεια προσβάλει την μπανάνα Κάβεντις που αποτελεί την πιο δημοφιλή ποικιλία στη Δύση.
Οι παραγωγοί έχουν θορυβηθεί σε τέτοιο βαθμό που αποφάσισαν την τελευταία στιγμή να μεταφέρουν το Διεθνές Συνέδριο Μπανάνας, που έχει προγραμματιστεί αυτή την εβδομάδα, από την Κόστα Ρίκα στο Μαϊάμι από τον φόβο μήπως η ασθένεια μεταδοθεί μέσω των υπολειμμάτων χώματος που θα μεταφέρουν στις ΗΠΑ με τα παπούτσια τους οι συμμετέχοντες.
Η Λατινική Αμερική είναι ο βασικός προμηθευτής μπανανών της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης και μεγάλο ποσοστό του εισοδήματος από εξαγωγές προέρχεται από τις μπανάνες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, ζητώντας από τους παραγωγούς να δράσουν άμεσα προκειμένου να «αντιμετωπίσουν μια από τις πιο επικίνδυνες ασθένειες της μπανάνας δημοσίως».
Ένα παλαιότερο στέλεχος της ασθένειας του Παναμά αφάνισε την πιο δημοφιλή ποικιλία μπανάνας στη δεκαετία του 1960, τη Gros Michel. Στη συνέχεια, οι παραγωγοί καθιέρωσαν την μπανάνα «Κάβεντις» που αποτελεί κατώτερη ποιοτικά ποικιλία αλλά είναι ανθεκτική στην ασθένεια.
Οι επιστήμονες και καλλιεργητές μπανάνας αναρωτιούνται τώρα μήπως ήρθε η στιγμή να αντικατασταθεί και αυτή η ποικιλία με μία νέα, καθώς το νέο στέλεχος της ασθένειας έχει προκαλέσει καταστροφή της παραγωγής σε πολλές περιοχές της Ασίας.
Στην Ταϊβάν έχει αναπτυχθεί μια σειρά από «μεταλλαγμένες» ποικιλίες μπανάνας Κάβεντις που βρίσκονται σε δοκιμαστικό στάδιο ήδη στην Κίνα και τις Φιλιππίνες, όπως αναφέρει στο CNNMoney η Inge Van den Bergh, επιστήμονας που ειδικεύεται στη μπανάνα στο Bioversity International του Βελγίου.
«Είναι πολλά υποσχόμενες» αλλά δεν είναι απαραίτητα εξίσου νόστιμες ή κατάλληλες για μεταφορές μεγάλης διάρκειας. «Δεν υπάρχει ιδανική λύση», παραδέχεται.
Προς το παρόν, η τιμή της μπανάνας στα μανάβικα της Δύσης δεν έχει αυξηθεί, καθώς τα αποθέματα της Λατινικής Αμερικής επαρκούν για να καλύψουν τη ζήτηση. Δεν αποκλείεται, όμως, οι καταναλωτές της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης να αρχίσουν να βλέπουν αλλαγές στην τιμή μέσα στα επόμενα χρόνια, εάν η ασθένεια του Παναμά επεκταθεί στη Λατινική Αμερική, προειδοποιεί η Van den Bergh.
Πιο ευάλωτες είναι οι χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου από την ασθένεια, της οποίας μάλιστα το στέλεχος διατηρείται στο χώμα για περισσότερα από 40 χρόνια. «Η επέκταση της ασθένειας του Παναμά μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις για τους παραγωγούς, τους εμπόρους και τις οικογένειες που στηρίζουν τον κλάδο της μπανάνας», σημειώνει ο παθολόγος φυτικής παραγωγής Fazil Dusunceli από τον FAO.
