Ροή
Η ελληνική φέτα όπως φαίνεται-τουλάχιστον για τα επόμενα πέντε χρόνια- δεν θα έχει την ίδια τύχη με την ιταλική παρμεζάνα ή το γαλλικό Roquefort όσον αφορά στην Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη συμφωνία της ΕΕ με τη Νότια Αφρική ή τη συμφωνία της ΕΕ με τον Καναδά (CETA).
Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα χώρες της Αφρικής ή πολιτείες της Αμερικής να μπορούν να παράγουν και να εμπορεύονται τη δική τους «φέτα» σε πολύ χαμηλότερη τιμή πλήττοντας τα συμφέροντα των Ελλήνων παραγωγών και του εμπορίου από την παραδοσιακή αιγοτροφία.
Η φέτα για την ΕΕ έχει κατοχυρωθεί ως ΠΟΠ αλλά η «παράλειψη» στις εν λόγω εμπορικές συμφωνίες ανάγεται σε λάθος χειρισμούς όλων των τελευταίων κυβερνήσεων ξεκινώντας από το 2013.
Ωστόσο, η αναγνώριση της φέτας ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) που σημαίνει ότι πρέπει να προέρχεται από συγκεκριμένες περιοχές της Ελλάδας, από ελληνικά ζώα. Να παρασκευάζεται μόνο με τον ελληνικό τρόπο για να έχει την υψηλή διατροφική αξία και ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά που την κάνουν μοναδική. Αξίζει να σημειωθεί ότι για παράδειγμα, το 2008 προς τιμήν της επίσημης διεθνούς αναγνώρισης της φέτας έχει οριστεί ως «Έτος Φέτας» ενώ είχαν οργανωθεί καμπάνιες προώθησης σε όλη την Ευρώπη.
Όπως αναφέρει μιλώντας στο insider.gr, ο Πρόεδρος Κτηνοτρόφων Δράμας, κ. Γιάννης Κιτσουκάκης, «από παλιά ακόμη στα κείμενα αναφερόταν η φράση "ελληνική φέτα" κλπ. Αυτό από μόνο του έθετε υπό αμφισβήτηση την ελληνικότητα της φέτας. Δεν χρειαζόταν τόσο ειδική αναφορά. Όμως το πρόβλημα δεν εντοπίζεται μόνο στις λέξεις. Πώς είναι δυνατόν να κατοχυρώσουμε την αυθεντικότητα της φέτας όταν το γάλα που χρησιμοποιούμε εισάγεται από ξένες χώρες ενώ κανονικά θα έπρεπε να παράγεται εδώ. Στο παρελθόν χώρες όπως η Γαλλία ή η Ισπανία είχαν θίξει αυτό το θέμα υποστηρίζοντας ότι δεδομένου ότι ακόμη και τα ζώα από τα οποία παράγεται το γάλα είναι εισαγωγής, δεν μπορούμε να μιλάμε για ΠΟΠ στη φέτα. Έχουν γίνει από παλιά πολύ κακοί πολιτικοί χειρισμοί».
Η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης
Ωστόσο, ακόμη και αν τελικά μπορεί να μην είναι εφικτό να αναστραφεί η κατάσταση, κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έμεινε με «σταυρωμένα τα χέρια». Οι παρεμβάσεις του υπουργείου είχαν ως αποτέλεσμα να δεσμευτεί τουλάχιστον ο Ευρωπαίος Επίτροπος, Phil Hogan να βρεθεί μια δίκαιη και βιώσιμη λύση. Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Βαγγέλης Αποστόλου, αναφερόμενος στο θέμα δήλωσε ότι
Με την Συμφωνία που ετοιμάζεται να υπογράψει η Ε.Ε. με τη Νότια Αφρική και τον Καναδά αμφισβητείται σαφώς νομικά, αλλά και ηθικά, η ύπαρξη των ελληνικών δικαιωμάτων στη φέτα.
Ένα τέτοιο αποτέλεσμα, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από πλευράς μας. Οφείλουμε από κοινού να αντιμετωπίσουμε τον αθέμιτο ανταγωνισμό απ’ όπου κι αν προέρχεται…Εξήγησα για άλλη μια φορά στους εταίρους μας ότι η φέτα δεν είναι απλώς ένα εμβληματικό αγροτικό προϊόν. Είναι ένα προϊόν με πολλαπλή συμβολή στην ελληνική αγροτική οικονομία και η βάση στήριξης της αιγοπροβατοτροφίας, η ενίσχυση της οποίας αποτελεί στρατηγική επιλογή για την αγροτική πολιτική μας.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η εξέλιξη των διαπραγματεύσεων της Ε.Ε. με τους εμπορικούς της εταίρους μας υποχρεώνει να θέσουμε το θέμα της φέτας.
Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε τη θέση μας σε όλα τα όργανα και με όλους τους τρόπους, ώστε να επιτύχουμε τη μέγιστη δυνατή προστασία της «ΠΟΠ φέτα» στις διεθνείς αγορές».
Προς αυτή την κατεύθυνση, όπως προέκυψε από τις επαφές που είχε ο κ. Αποστόλου με τον κ. Hogan, από την πλευρά της ΕΕ υπάρχει η δέσμευση να υπάρξει μια μεταβατική περίοδος 5 ετών από την ημερομηνία έναρξης της συμφωνίας ΣΟΕΣ ΕΕ-SADC θα αρχίσει τη διαδικασία αναθεώρησης, με σκοπό να επιτύχει για όλες τις Γεωγραφικές Ενδείξεις, συμπεριλαμβανομένης της φέτας, το ίδιο επίπεδο προστασίας.
Τι λέει η αγορά
Η αγορά υποστηρίζει ότι το πρόβλημα έχει δύο όψεις: Από τη μία πλευρά, υπάρχει μεγάλη ζήτηση σε παγκόσμιο επίπεδο για την ελληνική φέτα, την οποία μάλιστα η ελληνική παραγωγή δεν μπορεί να καλύψει και από την άλλη δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις στην Ελλάδα (και το θεσμικό πλαίσιο στην ΕΕ όπως φαίνεται) για να μπορέσουν να «λυθούν» τα χέρια των παραγωγών και να τονωθεί η παραγωγή και κατ’ επέκταση η αγροτική ανάπτυξη.
Ο κ. Κιτσιουκάκης σημειώνει ότι «οι παραγωγοί έχουμε πρόβλημα και με τις ντόπιες γαλακτοβιομηχανίες οι οποίες δημιουργούν τεχνητές κρίσεις για να ρίξουν τις τιμές. Έτσι ούτε εμείς μπορούμε να διαθέσουμε το ελληνικό γάλα με αποτέλεσμα να υπάρχουν όλες αυτές οι δυσάρεστες αλυσιδωτές συνέπειες. Το γάλα είναι εισαγόμενο, η ελληνική πολιτεία δεν βάζει ένα πλαφόν στις τιμές ενώ από την άλλη η παραγωγή της φέτας θα μπορούσε από μόνη της να κάνει μια ισχυρή ένεση στην ελληνική οικονομία και να αυξήσει την απασχόληση σε εθνικό επίπεδο και βέβαια τις εξαγωγές. Ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού θα μπορούσε να ζει από την παραγωγή και εμπορία της φέτας».
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανίών Γαλακτοκομικώ Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), Χρήστος Αποστολόπουλος, μιλώντας στο insider.gr αναφέρει ότι «σήμερα συνεδριάζει η επιτροπή αντιπροσώπων COREPER όπου συζητείται και το θέμα. Θεωρώ ότι δεν θα υπάρξει κάποια ουσιαστική θετική έκβαση από αυτό».
Παράλληλα, ο ΣΕΒΓΑΠ χαρακτηρίζει σκανδαλώδη την πιθανή αποδοχή της ελληνικής κυβέρνησης- εξαίρεσης της προστασίας της φέτας ως ΠΟΠ, από την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τα 15 κράτη (SADC) της Ν. Αφρικής, αναφέροντας ότι «στο ίδιο δυστυχώς πνεύμα πρωτοφανούς διακριτικής μεταχείρισης για την χώρα μας έχει συνταχθεί και η αντίστοιχη συμφωνία ΕΕ - Καναδά (CETA) και προγραμματίζονται πολλές άλλες.
Το γεγονός αυτό δεν θα έχει μόνο τις αυτονόητες τραγικές συνέπειες για το εμπορικό μέλλον του παγκοσμίως γνωστού αυτού εθνικού μας προϊόντος αλλά θα αποτελέσει μια σοβαρή απώλεια της εθνικής μας παράδοσης και κληρονομιάς την οποία κανείς δεν έχει δικαίωμα να απεμπολήσει και να την εκχωρήσει σε οποιονδήποτε.»
