Ροή
Νέα δεδομένα στις αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες οικονομίες φέρνει η ανάπτυξη της ρομποτικής καθώς αλλάζει ο τρόπος παραγωγής για τις πολυθενικές εταιρείες αλλά και η κατανομή του πλούτου. Τα συστήματα αυτοματισμού έχουν διαφορετική επίδραση στις αναπτυγμένες και τις αναπτυσσόμενες χώρες με τις πρώτες να τείνουν να "επαναπατρίσουν" την παραγωγή τους εκμεταλλευόμενες τα πλεονεκτήματα κόστους και τις δεύτερες να παύουν να αποτελούν ελκυστικό πόλο έλξης επενδύσεων που προσφέρει φθηνό εργατικό δυναμικό.
Την άνοιξη του 2016, όταν ο κινεζικός όμιλος κατασκευής ηλεκτρονικών συσκευών, Midea, ανακοίνωσε την προσφορά του στη γερμανική εταιρεία κατασκευής μηχανών αυτοματισμού και ρομποτικής Kuka, φάνηκε σαν να πρόκειται για κάποιον οιωνό. Η Kuka κατασκευάζει ρομπότ τα οποία εξειδικεύονται στη συλλογή προϊόντων στα τμήματα συναρμολόγησης των εργοστασίων, μια δουλειά την οποία συνήθιζαν να κάνουν οι Κινέζοι εργάτες και οι οποία γλίτωσε εκατομμύρια ανθρώπους από τη φτώχεια.
Από το 1979 όπου έγινε και το «άνοιγμα» της Κίνας στην παγκόσμια αγορά, η χώρα επικεντρώθηκε στην αξιοποίηση του φθηνού εργατικού δυναμικού: από τα T-shirts μέχρι χριστουγεννιάτικα στολίδια, η κινεζική παραγωγή μπορούσε να καλύψει την παγκόσμια ζήτηση σε πολύ χαμηλές τιμές εκμεταλλευόμενη τους μετανάστες που προσλάμβανε ως εργάτες.
Oι κινεζικές πόλεις γέμισαν από επενδύσεις, τα εργοστάσια έγιναν μεγαλύτερα, λειτουργούσαν καλύτερα και χρησιμοποιούσαν πιο προηγμένη τεχνολογία. Οι μισθοί αυξήθηκαν, το ποσοστό της φτώχειας μειώθηκε και η μεσαία τάξη άρχισε να διευρύνεται με γοργούς ρυθμούς.
Και αυτή ήταν μια «πεπατημένη οδός» για ανάπτυξη: η Ιαπωνία, το Χόνγκ-Κόνγκ, η Σιγκαπούρη και η Βόρεια Κορέα, όλα αυτά τα μέρη αναπτύχτηκαν με κατά τον ίδιο τρόπο: ξεκίνησαν με την παραγωγή απλών προϊόντων όπως είναι τα υφάσματα και τα ενδύματα και κατόπιν επεκτάθηκαν και σε άλλα πεδία όπως είναι ο κλάδος των ηλεκτρονικών και οι υπηρεσίες.
Οι εταιρείες αναπτύχθηκαν, οι εργάτες έγιναν πιο έμπειροι και ο ντόπιος πληθυσμός έγινε πλουσιότερος.
Σήμερα αρκετές αναπτυσσόμενες χώρες εξακολουθούν να βασίζονται στο ίδιο μοντέλο αλλά η χρήση της ρομποτικής το φθείρει καθώς αντικαθιστά το εργατικό δυναμικό. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι παρά το ότι η παγκόσμια ανάπτυξη σημείωσε επιβράδυνση το 2014 και το 2015, οι πωλήσεις των βιομηχανικών ρομπότ σημείωσαν άνοδο 12% κατά το διάστημα 2014-2015 και τετραπλασιάστηκαν από το 2009. Καθώς οι μηχανές ρομποτικής καθίστανται φθηνότερες και καλύτερες, η πρόσληψη ενός ανειδίκευτου εργάτη παύει να είναι πλεονέκτημα.
Ακόμη και τα φθηνά εργατικά χέρια δεν μπορούν να ανταγωνιστούν την παραγωγικότητα ενός ρομπότ ούτε την ακρίβεια στην εκτέλεση των εργασιών και τις μειωμένες πιθανότητες λάθους.
Με άλλα λόγια, οι φτωχότερες χώρες, οι οποίες χρησιμοποιούσαν το φθηνό εργατικό δυναμικό ως πλεονέκτημα κόστους, χάνουν αυτή τη δυνατότητα καθώς τα ρομπότ έχουν κυριαρχήσει. Ένα ρομπότ κοστίζει το ίδιο στην Κίνα, τις ΗΠΑ ή τη Μαδαγασκάρη. Αυτό το στοιχείο εκμεταλλεύονται πολλές πολυεθνικές όπως είναι η Adidas η οποία κατασκευάζει παπούτσια σε ένα εργοστάσιο στη Γερμανία, το οποίο είναι πλήρως αυτοματοποιημένο, βρίσκεται κοντά στην πελατειακή του βάση και αντιμετωπίζει μειωμένους κινδύνους αλλά και χαμηλότερα κόστη καθώς αποφεύγει τις μεγάλες εφοδιαστικές αλυσίδες.
Το ίδιο συμβαίνει και σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις αναπτυγμένες χώρες οι οποίες μεταφέρουν την παραγωγή στις χώρες από τις οποίες προέρχονται. Η Wal-Mart θέλει μέσα στην επόμενη δεκαετία να «επαναπατρίσει» την παραγωγή των 50 δις. βασιζόμενη στα συγκριτικά πλεονεκτήματα, με βασικό εκείνο του χαμηλότερου κόστους, που προσφέρουν τα συστήματα αυτοματισμού.
