Ροή
Με αερομαχία πάνω από το Αιγαίο θα μπορούσαν να παρομοιαστούν όσα έγιναν στην πρώτη ημέρα επίσκεψης στην Ελλάδα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Και αυτό γιατί ο Τούρκος ηγέτης στις συναντήσεις που είχε με Προκόπη Παυλόπουλο και Αλέξη Τσίπρα απασφάλισε και έκανε λόγο για επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάνης, θέτοντας συμπληρωματικά και ένα πακέτο διεκδικήσεων.
Ο κ. Παυλόπουλος στην εισαγωγική του ομιλία κατά την υποδοχή στο Προεδρικό Μέγαρο έθεσε το ζήτημα της Συνθήκης της Λωζάννης, στο οποίο είχε αναφερθεί ο Τούρκος Πρόεδρος στην συνέντευξη που προβλήθηκε την Τρίτη στο ΣΚΑΪ. Ο κ. Παυλόπουλος τόνισε πως η Συνθήκη της Λωζάννης είναι αδιαπραγμάτευτη και ο θεμέλιος λίθος της φιλίας των δύο λαών ήδη από την εποχή του Ελ. Βενιζέλου και του Κεμάλ Ατατούρκ.
Ερντογάν: Απαιτούνται νέες σκέψεις για τη Συνθήκη της Λωζάνης
Την ανάγκη έκδοσης των πραξικοπηματιών και... μεταρρύθμισης της συνθήκης της Λωζάνης επανέλαβε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στις κοινές του δηλώσεις με τον Αλέξη Τσίπρα.
«Τα βήματα που έχουμε κάνει είναι πολύ σημαντικά. Στις συνομιλίες θίξαμε θέματα όπως το ανώτατο συμβούλιο συνεργασίας, που θεσμοθετήθηκε επί δικής μου πρωθυπουργίας. Εντός των προσεχών μηνών θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη η 5η συνάντηση. Ως προς τις εμπορικές συναλλαγές, ο όγκος έχει φτάσει στα 2,6 δισ. Δολάρια, που είναι υποχώρηση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, για να αυξηθεί ο όγκος», σημείωσε ο Τούρκος πρόεδρος και πρόσθεσε:
«Μιλήσαμε για τη σιδηροδρομική ταχεία που θα συνδέει Κωνσταντινούπολη και Θεσσαλονίκη. Για τον τουρισμό, αναφέραμε ότι επισκέπτονται την Ελλάδα 800.000 Τούρκοι και την Τουρκία 600.000 Έλληνες. Να αναπτύξουμε τις σχέσεις, να διαφυλάξουμε την πολιτιστική κληρονομιά και να αποκαταστήσουμε τα μνημεία πολιτισμού. Ως προς το θέμα της τρομοκρατίας, εμείς κάνουμε μεγάλο αγώνα με αιμοσταγείς συμμορίες και γνωρίζουμε ότι ο αντιτρομοκρατικός αγώνας είναι θέμα που γνωρίζει και η Ελλάδα. Είχαμε 250 θύματα κατά την απόπειρα πραξικοπήματος και βέβαια αναγνωρίζουμε την υποστήριξη που μας παρείχε η Ελλάδα. Συζητήσαμε το θέμα της έκδοσης των 10 πραξικοπηματιών που έχουν προσφύγει στην Ελλάδα. Αυτό που είπα στον Τσίπρα, μπορούν να επιστραφούν στην Τουρκία. Δεν έχουμε θανατική ποινή, δε γίνονται βασανιστήρια και πιστεύω ότι θα εισακουστεί η έκκληση».
Συνεχίζοντας ο Ερντογάν ανέφερε πως «Τον τελευταίο καιρό υπάρχει συζήτηση για τη συνθήκη της Λωζάνης. Υπάρχει συζήτηση περί αναδιαμόρφωσής της. Υπεγράφη από 11 χώρες. Υπάρχουν προβλέψεις μόνο στο Αιγαίο; Δεν υπάρχει τίποτα για τα μειονοτικά θέματα; Σχετικά με το καθεστώς που διέπει αμφότερες μειονότητες; Πιστεύω ότι στο θέμα αυτό πρέπει να γίνουν κάποιες καινούργιες σκέψεις και σχετικά με τη Συνθήκη».
«Για τη μειονότητα λέμε ότι το κατά κεφαλήν εισόδημα στην Ελλάδα, φτάνει τα 15.000 ευρώ ενώ στη Δυτική Θράκη τα 2.000 με 2.200 ευρώ. Υπάρχει οικονομικό χάσμα. Ο αρχιμουφτής είναι διορισμένος δημόσιος υπάλληλος. Η συνθήκη προβλέπει ότι πρέπει να εκλέγεται. Στην Τουρκία ο Οικουμενικός Πατριάρχης εκλέγεται από την Ιερά Σύνοδο», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο Τούρκος πρόεδρος.
Μετά την αρχική τοποθέτησή του και κατά τη διάρκεια των ερωτήσεων, ο κ. Τσίπρας ανέβασε τους τόνους, στέλνοντας μήνυμα στον Τούρκο πρόεδρο.
«Δυο φίλες χώρες, δυο γειτονικές χώρες πρέπει να συζητούν κι όπου συμφωνούν κι όπου διαφωνούν. Σήμερα με τις δηλώσεις του εδώ, όλο το προηγούμενο διάστημα δεν έγινε κατανοητό τι εννοεί για τη συνθήκη της Λωζάνης. Δεν ζητάει αναθεώρηση. Αλλά και αν ζητούσε θα έπρεπε να ψάξουμε να βρούμε... την Ιαπωνία. Κατάλαβα κάτι πολύ σημαντικό. Δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση σε σχέση με την εδαφική ακεραιότητα, με τα σύνορα που ορίζονται από τη Συνθήκη. Δεν κατάλαβα αν αυτό που θέτει είναι η επικαιροποίηση ή η ορθή τήρηση», σημείωσε ο κ. Τσίπρας, για να συνεχίσει:
«Κι αυτό που είπε για τη Θράκη έχει να κάνει με ορθή τήρηση. Οι μειονότητες πρέπει να αποτελέσουν μοχλό έλξης και όχι το στοιχείο που θα μας απομακρύνει. Η δική μας κυβέρνηση έχει μέριμνα, για τους Έλληνες μουσουλμάνους πολίτες. Συμμερίζομαι την άποψη ότι πρέπει να γίνουν βήματα για το βιοτικό επίπεδο».
Άκουσα και την τοποθέτηση του προέδρου για τις διαφορές σε Αιγαίο, Κυπριακό. Να ξεκαθαρίσουμε, στο Κυπριακό, είμαι 43 χρονών και τόσα χρόνια είναι ανοιχτό. Κάθε φορά συζητάμε ποιος φταίει. Πριν 45 χρόνια υπήρξε μια εισβολή. Έχουμε προχωρήσει στην ανακατασκευή μιας σειράς τζαμιών σε Μυτιλήνη, Χίο, Μήθυμνα, Θεσσαλονίκη, Ρόδο. Ούτε στιγμή δε σκεφτήκαμε στο Φετιγέ Τζαμί να κάνουμε ορθόδοξη θρησκευτική λειτουργία. Πρέπει να υπάρξει σεβασμός στα θρησκευτικά πιστεύω και ελευθερία στη δυνατότητα στη θρησκευτική μειονότητα στην Ελλάδα», κατέληξε ο κ. Τσίπρας.
Ο Τούρκος Πρόεδρος έσπευσε να απαντήσει, κάνοντας λόγο για εκκρεμότητες στην Συνθήκη της Λωζάννης που πρέπει να συζητηθούν ξανά. «Υπάρχουν εκκρεμότητες και θέματα που δεν κατανοούνται σωστά στη Συνθήκη της Λωζάννης» προσθέτοντας πως «είναι μια συμφωνία που υπεγράφη πριν από 94 χρόνια και δεν ήταν μια συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας. Μέσα σε αυτά τα χρόνια οικοδομείται ξανά ο πλανήτης μας και εμφανίστηκαν νέα θέματα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας».
Ακολούθησε η συνάντηση του Τούρκου Προέδρου με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και στη συνέχεια το γεύμα προς τιμήν του από τον Προκόπη Παυλόπουλο, στο οποίο και το κλίμα ήταν εντελώς διαφορετικό. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ότι «με ιδιαίτερη χαρά σας υποδέχομαι σήμερα στη φιλόξενη Αθήνα. Αυτή την επίσκεψη γίνεται 65 ολόκληρα χρόνια από την προηγούμενη. Μια επίσκεψη η οποία μπορεί και πρέπει να αποκτήσει τις ιστορικές διαστάσεις που αρμόζουν στο μέλλον και την προοπτική των λαών μας». Αυτά που μας ενώνουν είναι πιο πολλά από αυτά που μας χωρίζουν, ανέφερε.
Από την πλευρά του, ο Ερντογάν άφησε πίσω τα «αγκάθια» στις σχέσεις των δύο χωρών και εστίασε στις επενδυτικές ευκαιρίες που υπάρχουν στη χώρα μας, ενώ εστίασε στην ελληνική στήριξη της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας, καθώς και στη συμπόρευση κατά της τρομοκρατίας.
Μαξίμου: Οι ελληνικές προτάσεις και οι συμφωνίες
«Σε μια περίοδο κρίσης των ευρωτουρκικών σχέσεων και ανησυχητικών εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο με άμεσες συνέπειες στην σταθερότητα της περιοχής, στην ασφάλεια και το μεταναστευτικό η Ελλάδα πρότεινε στην Τουρκία να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις», αναφέρουν πηγές του Μεγάρου Μαξίμου. Όπως αναφέρεται στο σχετικό non-paper, «ο πρωθυπουργός τόνισε ότι αναγκαίο για να μπούμε σε νέο κεφάλαιο είναι:
Α) Ο απόλυτος σεβασμός της Συνθήκης της Λωζάννης
Β) Ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο
Γ) Η επανέναρξη των συνομιλιών για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού στη βάση του πλαισίου Gutteres»
«Παράλληλα απάντησε κατηγορηματικά ότι οι πραξικοπηματίες δεν είναι ευπρόσδεκτοι στη χώρα μας και συνεχίζουμε τη δικαστική και αστυνομική μας συνεργασία αλλά ότι στην Ελλάδα είναι κράτος-δικαίου, όπου η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη και οι αποφάσεις της πρέπει να γίνονται σεβαστές.
Στο πλαίσιο αυτό:
- Συμφωνήθηκε η - υπό την υψηλή εποπτεία των δύο ηγετών - επανέναρξη των συνομιλιών ΜΟΕΑ (με ενεργή συμμετοχή της στρατιωτικής ηγεσίας και της υπηρεσιακής ηγεσίας του ΥΠΕΞ) και η επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών για την υφαλοκρηπίδα,
- Συμφωνήθηκαν νέα μέτρα για συνεργασία στο πλαίσιο της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας που θα συμβάλλουν στην αποσυμφόρηση των νησιών
- Συμφωνήθηκε η πραγματοποίηση του επόμενου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας το συντομότερο δυνατόν και η σύσταση Μικτής Οικονομικής Επιτροπής. Παράλληλα συμφωνήθηκε η προώθηση σειράς έργων υποδομών.
Επιπλέον:
- Τονίσθηκε ότι οι μειονότητες στις δύο χώρες πρέπει να μας φέρνουν πιο κοντά αλλά και ότι οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που αφορούν Έλληνες πολίτες δεν είναι ζήτημα διακρατικής διαπραγμάτευσης. Καλωσορίζουμε τη δήλωση Τ/Προέδρου ότι το μέλλον της μειονότητας στη Θράκη «είναι εσωτερική υπόθεση της Ελλάδας»
- Σε απάντηση σχολίων για την θρησκευτική ελευθερία στην Ελλάδα, υπογραμμίστηκαν όλες οι ανακατασκευές τζαμιών που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα και τονίσθηκε ότι στην Ελλάδα ουδέποτε «σκεφτήκαμε να κάνουμε μια θρησκευτική λειτουργία όπως εσείς – κακώς – κάνατε επανειλημμένα στην Αγία Σοφία»
- Υπογραμμίσθηκε ότι η Ελλάδα στηρίζει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας και την δημοκρατία στη γείτονα – με επιστροφή στις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις».
Το πρόγραμμα της Παρασκευής
Την Παρασκευή, στις 11:15, ο Πρόεδρος της Τουρκίας κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μαζί με την σύζυγό του, και την συνοδεύουσα τουρκική αντιπροσωπεία αναμένονται στο αεροδρόμιο της Αλεξανδρούπολης «Δημόκριτος», όπου θα τους υποδεχθούν, εκ μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών κ. Γεώργιος Κατρούγκαλος και ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Ιωάννης Αμανατίδης.
Στις 12.10 υπολογίζεται η άφιξή τους στην Κομοτηνή, η επίσκεψη στο Kirmahalle Cammi», και θα ακολουθήσει στις13:30-15:00 γεύμα στο ξενοδοχείο «Chris and Eve Mansion.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα που δόθηκε στη δημοσιότητα, η διήμερη επίσημη επίσκεψη ολοκληρώνεται στις 16:00 με την αναχώρηση του Προέδρου της Δημοκρατίας της Τουρκίας κ. Ερντογάν και της συζύγου του, καθώς και της συνοδεύουσας αντιπροσωπείας, με ειδική πτήση.
