Ροή
Στις 26 Ιουλίου, το αργότερο την 1η Αυγούστου, αναμένεται να λάβει την απόφασή του για την Ελλάδα το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και, ειδικότερα, για το waiver που επιτρέπει στις τράπεζες να δανείζονται με μηδενικό επιτόκιο, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του insider.gr.
Σημειώνεται ότι αυτές είναι οι δύο πιθανότερες ημερομηνίες, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, καθώς είναι πλησιέστερες στη λήξη του προγράμματος τον Αύγουστο, αφού το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ θα συνεδριάσει κατόπιν στις 23 Σεπτεμβρίου.
Εν τω μεταξύ, την ερχόμενη Δευτέρα αναμένεται και η τοποθέτηση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, σχετικά με τη συμφωνία του Eurogroup για το χρέος και τη μεταμνημονιακή εποπτεία, στο πλαίσιο της έκθεσης για την ελληνική οικονομία. Όπως επιβεβαιώνουν οι ίδιες πηγές, η Τράπεζα της Ελλάδος διατηρεί την ανεξαρτησία της και ο κ. Στουρνάρας θα κάνει τη δική του, ανεξάρτητη τοποθέτηση επί του θέματος, πέραν των αποφάσεων ή κρίσεων της ΕΚΤ.
«Αμετάκλητη» η άρση του waiver
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η ΕΚΤ θα δεν θα παρατείνει την άρση του waiver μετά τη λήξη του προγράμματος στις 20 Αυγούστου, καθώς κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από τον κανονισμό της, ο οποίος υπαγορεύει ότι για να χορηγηθεί εξαίρεση σε μία χώρα θα πρέπει να βρίσκεται σε πρόγραμμα προσαρμογής.
Η μόνη περίπτωση για να διατηρήσει η Ελλάδα το waiver θα ήταν να ζητήσει προληπτική γραμμή στήριξης –κάτι που η κυβέρνηση δεν εξέτασε ποτέ, όπως έχουν επιβεβαιώσει στο insider.gr ευρωπαϊκές πηγές.
Το ίδιο είχε συμβεί και στην περίπτωση της Κύπρου, όταν έληξε το πρόγαμμα του ESM στις 31 Μαρτίου 2016. Με ανακοίνωσή της στις 16 Μαρτίου του ίδιου έτους, η ΕΚΤ προανήγγειλε την άρση του waiver καθώς με την έξοδο από το πρόγραμμα παύουν να ισχύουν οι κατ' εξαίρεση προϋποθέσεις και θεωρείται ότι η χώρα της Ευρωζώνης επιστρέφει για δανεισμό από τις αγορές.
Πώς θα πληρώσουν οι τράπεζες το επιπλέον κόστος
Σημειώνεται ότι από την επαναφορά του waiver τις 22 Ιουνίου 2016, οι τράπεζες μπορούν να δανείζονται μέσω των πράξεων αναχρηματοδότησης (MROs και LTLROs) της ΕΚΤ με μηδενικό επιτόκιο, προσκομίζοντας ως εξασφαλίσεις τα ομόλογα ελληνικού Δημοσίου, τα οποία ταξινομούνται ως «junk», αφού η χώρα απώλεσε τον επενδυτικό βαθμό μετά την εκδήλωση της κρίσης χρέους.
Ο δανεισμός των τραπεζών από την ΕΚΤ ανέρχεται σήμερα στα 4-4,5 δισ. ευρώ, μέσω των πράξεων αυτών, συν 10,9 δισ. ευρώ μέσω του μηχανισμού έκτακτης ρευστότητας (ELA). Οι τράπεζες στοχεύουν πολύ σύντομα να μηδενίσουν τον ELA, καθώς παρέχεται με επιτόκιο 1,5% και θεωρείται ακριβή πηγή ρευστότητας. Επιπλέον, οι τράπεζες θεωρούν ότι ο ELA είναι κατάλοιπο της μνημονιακής εποχής και θέλουν να απεξερτηθούν το συντομότερο.
Η διακοπή της γραμμής ρευστότητας μηδενικού επιτοκίου από την ΕΚΤ, όμως, θα επιβαρύνει τις τέσσερις συστημικές τράπεζες με 60 εκατ. ευρώ επιπλέον. Σύμφωνα με πηγές του τραπεζικού κλάδου, το αυτό το επιπλέον κόστος αναμένεται να καλυφθεί από repos, εφόσον οι συνθήκες είναι καλές στην αγορά, και επ’ ουδενί από τον ELA.
