Ροή
Μια συνοπτική εικόνα για το πώς μειώθηκε η κρατική παρουσία στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα τα τελευταία 20 έτη παρέχει, μεταξύ άλλων, μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που αναλύει τις αλλαγές στην ιδιοκτησία και το μετοχολόγιο των τραπεζών σε 91 χώρες της Ευρώπης, της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής.
Η μελέτη με τίτλο «Τραπεζικό Ιδιοκτησιακό Καθεστώς: Τάσεις και Επιπτώσεις» (Bank Ownership: Trends and Implications) συνοψίζει εμπειρικά στοιχεία σχετικά με τις επιπτώσεις από την αλλαγή ιδιοκτησίας των πιστωτικών ιδρυμάτων στις τραπεζικές επιδόσεις, στον ανταγωνισμό, στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και στην πρόσβαση σε χρηματοδότηση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται στην μελέτη, το 1995 το 86% των ελληνικών τραπεζών ήταν υπό κρατικό έλεγχο και μόλις το 14% υπό ιδιωτικό, εκ των οποίων ποσοστό 2% αφορούσε σε ξένους ιδιώτες μετόχους.
Σήμερα μόλις το 21% του ελληνικού τραπεζικού συστήματος είναι υπό δημόσιο έλεγχο, υπό το πρίσμα των μετοχών που κατέχει το ΤΧΣ, ενώ το υπόλοιπο 79% ανήκει σε άλλους μετόχους.
Στην Εθνική το ΤΧΣ έχει μερίδιο 40% και οι λοιποί μέτοχοι 60%, στην Πειραιώς το ΤΧΣ έχει το 26% και οι άλλοι μέτοχοι το 74%, στην Alpha η συμμετοχή του ΤΧΣ είναι 11% και των λοιπών μετόχων 89% και στην Eurobank το ΤΧΣ έχει μετοχική παρουσία 2% και οι ιδιώτες 98%.
Σε γενικές γραμμές, η έκθεση του ΔΝΤ διαπιστώνει πως υπάρχουν λίγα στοιχεία για το ότι οι υπό δημόσιο έλεγχο τράπεζες παρέχουν ουσιαστικά οφέλη (σε σχέση με άλλες μορφές ιδιοκτησίας) στον τραπεζικό τομέα, στην πραγματική οικονομία, ή στους χρήστες των τραπεζικών υπηρεσιών, ιδίως δε στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Αν και η μελέτη αποδεικνύει ότι οι υπό δημόσιο έλεγχο τράπεζες μπορούν να βοηθήσουν στη σταθεροποίηση της πιστωτικής επέκτασης κατά τη διάρκεια κρίσεων, ωστόσο αναφέρει πως σε γενικές γραμμές οι εν λόγω τράπεζες έχουν αρνητικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό, ενώ και τα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα τους στην επέκταση των τραπεζικών χορηγήσεων είναι ανάμικτα.
