«Ψηφίζουν Ελλάδα» οι ξένες ξενοδοχειακές αλυσίδες
Στο στόχαστρο των διεθνών ξενοδοχειακών ομίλων έχει μπει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια μετά και τα συνεχή τουριστικά ρεκόρ που επιτυγχάνει.

Στα ύψη βρίσκεται το ενδιαφέρον των μεγάλων tour operators, των ξένων funds αλλά και των εγχώριων επιχειρηματιών τόσο για την επαναλειτουργία μονάδων που έκλεισαν κατά την κρίση, όσο και για την δημιουργία νέων.

Σύμφωνα με έρευνα της GBR Consulting το 8% όλων των ξενοδοχείων και το 27% του συνόλου των ξενοδοχειακών δωματίων της χώρας είναι επώνυμα δηλαδή ανήκουν σε μια διεθνή ξενοδοχειακή αλυσίδα που έχει δηλαδή παρουσία σε περισσότερες από μια χώρα ή αποτελούν τμήμα κάποιας ελληνικής αλυσίδας που διατηρεί ξενοδοχειακές μονάδες σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας.

Τα αντίστοιχα ποσοστά το 2014 ήταν 6% για τα ξενοδοχεία και 21% για τα δωμάτια ξενοδοχειακών αλυσίδων. Και η αύξηση αυτή προέκυψε παρά την πολιτικοοικονομική κρίση που στέρησε από την χώρα μας αρκετές επενδύσεις, συνθήκη που άρχισε να αλλάζει αισθητά από το 2017.

Να υπενθυμίσουμε ότι μόνο το 2017 διατέθηκαν για τουριστικές επενδύσεις στην Αθήνα και σε άλλους δημοφιλείς ελληνικούς προορισμούς 3,1 δισ. ευρώ, ενώ την τελευταία τριετία εγκρίθηκαν συνολικά 350 επενδυτικά σχέδια για ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων, άνω των 300 κλινών το καθένα. Με βάση τις εγκρίσεις αυτές, εκτιμάται ότι σε ολόκληρη τη χώρα θα προστεθούν σύντομα άλλες περίπου 26.000 νέες κλίνες υψηλών κατηγοριών (4 και 5 αστέρων).

Το επενδυτικό ενδιαφέρον για νέα ξενοδοχεία παρέμεινε αμείωτο και την χρονιά που πέρασε. Με βάση τα αιτήματα που κατατέθηκαν το 2018 στην Ειδική Υπηρεσία Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων (ΕΥΠΑΤΕ), έχουν προχωρήσει οι διαδικασίες για την αδειοδότηση 18 σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων, ενώ μέσω των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ έχουν κινητοποιηθεί επενδύσεις που ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ.

Ταυτόχρονα ήδη από τις αρχές του 2018 οι αρμόδιες αρχές (πολεοδομίες των δήμων, εφορείες αρχαιοτήτων, διευθύνσεις περιβάλλοντος κ.λπ.) εξέδωσαν πάνω από 150 άδειες για ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα. Από αυτές οι 42 αφορούσαν νέες άδειες ανέγερσης ξενοδοχείων, οι 44 άδειες εκσυγχρονισμού υπαρχόντων μονάδων, οι 31 ήταν άδειες επεκτάσεων, οι 20 εγκρίσεις περιβαλλοντικών όρων και 23 άδειες τουριστικών καταλυμάτων.

Πρωταθλήτρια στις τουριστικές επενδύσεις αναδεικνύεται η Κρήτη με συνολικά 37 άδειες και εγκρίσεις, ενώ ακολουθούν η Κως με 16 άδειες, η Ρόδος με 15, η Σαντορίνη με 14 άδειες και εγκρίσεις, η Μύκονος με 9 και η Αθήνα με 8.

Όσοι όμιλοι «αποβαίνουν» στη χώρα προσανατολίζονται σε 5άστερα και 4άστερα. Σύμφωνα με την GBR Consulting το 59% των πεντάστερων ξενοδοχείων, το 41% των τετράστερων ξενοδοχείων και το 4% των ξενοδοχείων τριών αστέρων ανήκουν σε κάποια ξενοδοχειακή αλυσίδα. Με βάση τον αριθμό των διαθέσιμων δωματίων τα αντίστοιχα ποσοστά διαμορφώνονται ως εξής: το 70% των δωματίων πέντε αστέρων, το 41% των δωματίων 4 αστέρων και το 8% των δωματίων 3 αστέρων.

Οι ξενοδοχειακοί κολοσσοί της χώρας

Οι δύο μεγαλύτερες ελληνικές ξενοδοχειακές αλυσίδες είναι η Grecotel και η Mitsi, οι οποίες έχουν μαζί 11.244 κλίνες σε όλη την Ελλάδα. Ωστόσο στη διεθνή λίστα των ξενοδοχειακών κολοσσών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα τις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν οι tour operators Tui και Thomas Cook. Να υπενθυμίσουμε ότι και οι δύο εταιρείες την προηγούμενη χρονιά γνωστοποίησαν τις προθέσεις τους για την προσθήκη  άλλων 20 ξενοδοχειακών μονάδων στη χώρας μας ενώ ήδη και οι δύο μαζί ελέγχουν περί τις 16.000 κλίνες στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας (στοιχεία 2017).

Στην τρίτη θέση της χρυσής ξενοδοχειακής πεντάδας βρίσκεται η Marriott International ενώ την τέταρτη καταλαμβάνει και πάλι ένας tour operator η Der,σύμφωνα με την GBR Consulting. Στην πέμπτη θέση βρίσκεται ο όμιλος Sani / Ikos, η μόνη διεθνής αλυσίδα ελληνικής όμως καταγωγής που υπάρχει στο top-5.
 

Η γεωγραφία των πεντάστερων στην Ελλάδα

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο καταμερισμός του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας. Σύμφωνα με την έρευνα περίπου το 21% όλων των ξενοδοχείων και το 26% των ξενοδοχειακών κλινών βρίσκεται στο Νότιο Αιγαίο. Στην περίπτωση της Κρήτης τα αντίστοιχα ποσοστά φτάνουν το 16% και το 22% αντίστοιχα, με τις δύο περιοχές να αντιπροσωπεύουν το 37% των ξενοδοχείων και το 48% των διαθέσιμων ξενοδοχειακών κλινών της χώρας για το 2018. 

Από τα 270 νέα 5άστερα που προστέθηκαν στο δυναμικό της χώρας την περίοδο 2009-2018, τα 127 ήταν στο Νότιο Αιγαίο και τα  51 στην Κρήτη, αντιπροσωπεύοντας το 66% της ανάπτυξης.
 

Αίσιο τέλος για πολλούς πλειοδοτικούς διαγωνισμούς

Να υπενθυμίσουμε ότι ήδη από την προηγούμενη χρονιά έχουν ανακοινωθεί τα επενδυτικά σχέδια για την δημιουργία νέων μονάδων ενώ πολλοί διαγωνισμοί είχαν αίσιο τέλος για μονάδες που παρέμεναν κλειστές για χρόνια. 

Συγκεκριμένα, μέσα στο έτος αναμένεται να ξεκινήσουν οι εργασίες ανακαίνισης ενός εκ των τελευταίων ξενοδοχειακών ακινήτων φιλέτων του κέντρου των Αθηνών, του ξενοδοχείου Esperia το οποίο μετά τον διαγωνισμό του ΕΦΚΑ κατέληξε στα χέρια του τουριστικού ομίλου ισραηλινών Συμφερόντων Fattal Group, ο οποίος έδωσε την υψηλότερη προσφορά. Το μηνιαίο μίσθωμα για το ξενοδοχείο δυναμικότητας 185 δωματίων ορίστηκε στα 95.830 ευρώ ( δηλαδή σε ετήσιο μίσθωμα 6.200 ευρώ ανά δωμάτιο) Σύμφωνα με τους όρους τους διαγωνισμού μετά τις εργασιες ανακατασκευής και αναβάθμισης- οι οποίες αναμένεται να κοστισουν κατ ελάχιστον 10,5 εκατ. ευρώ - το ακίνητο θα επαναλειτουργήσει ως ξενοδοχείο πέντε αστέρων. Ο όμιλος Fattal είναι ένας από τους μεγαλύτερους τουριστικούς ομίλους του Ισραήλ με 39 ξενοδοχεία δυναμικότητας 16.700 δωματίων στο Ισραήλ και 150 ξενοδοχεία ανά την Ευρώπη με την επωνυμία Leonardo. 

Πριν από ένα περίπου μήνα ανακοινώθηκε ότι η Ζeus International ήταν ο προτιμητέος επενδυτής για το ακίνητο του Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης Επικούρισης Ασφαλιστών και Προσωπικού Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων (ΤΕΕΠΑΕ) που στέγαζε τα προηγούμενα χρόνια το ξενοδοχείο Κάνιγγος 21. Το επταόροφο κτήριο, συνολικής επιφάνειας 3.501 τ.μ., βρίσκεται επί των οδών οδών Κάνινγος 21 και Χαλκοκονδύλη 12 - πολύ κοντά στην Ομόνοια και παραμένει κλειστό τα τελευταία χρόνια, από το τέλος του 2010, όταν μπήκε «λουκέτο» στη μονάδα λόγω αδυναμίας καταβολής των ενοικίων από τον τότε μισθωτή. Το μίσθωμα είναι για 30 χρόνια και το ξενοδοχείο αναμένεται να ξανανοίξει τα επόμενα χρόνια. 

Χωρίς κανέναν ενδιαφερόμενο έληξε τον Ιανουάριο του 2019 ο διαγωνισμός για το πρώην ξενοδοχείο Ambassadeur κοντά στην πλατεία Ομονοίας συνολικής έκτασης 10.247 τ.μ. Το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης & Εφάπαξ Παροχών (ETAEΠ), ιδιοκτήτης του ακινήτου στην οδό Σωκράτους 65-67, ψάχνει για επενδυτές οι οποίοι προτίθενται να επενδύουν περί τα 7,5 εκατ. ευρώ για την μετατροπή της μονάδας σε 4άστερο ξενοδοχείο, με μηνιαίο μίσθωμα ύψους 25.000. Στελέχη της αγοράς σημειώνουν ότι ο βαθμός υποβάθμισης της περιοχής, αλλά και του ίδιου του ακινήτου, σε συνδυασμό με το ύψος της ελάχιστης επένδυσης ύψους 7,5 εκατ. ευρώ, που θα έπρεπε να υλοποιήσει ο νέος χρήστης, ήταν απαγορευτικός συνδυασμός για τους ενδιαφερομένους.Ωστόσο δεν αποκλείεται ο διαγωνισμός να επανακηρυχθεί σύντομα.

Τον Δεκέμβριο του 2018, η δεύτερη μεγαλύτερη ξενοδοχειακή αλυσίδα της χώρας, ο όμιλος Mitsis, απέκτησε μέσω πλειστηριασμού/δημοπρασίας της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος το σύνολο των μετοχών της Grand Hotel Summer Palace SA, της εταιρείας στην οποία ανήκει το 5άστερο ξενοδοχείο Grand Hotel στη Ρόδο, έναντι 50,1 εκατ. ευρώ.

Στα τέλη Νοεμβρίου της προηγούμενης χρονιάς, η Alpha Bank προέβη στη σύναψη δεσμευτικής συμφωνίας με την κοινοπραξία της Apollo Global Management LLC και του Διεθνή Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως (International Finance Corporation - IFC), μέλος του ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας, για την πώληση μεικτού χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων ελληνικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων - εξασφαλισμένων κυρίως με ακίνητα περιουσιακά στοιχεία και ιδιοχρησιμοποιούμενων ανακτηθέντων ακινήτων οφειλετών - με συνολική λογιστική αξία ύψους περίπου 1 δισ. ευρώ. Η συμφωνηθείσα τιμή πώλησης ορίστηκε στα € 337,1 εκατ. ή περίπου 33,6% της ακαθάριστης λογιστικής αξίας επί της συνολικής λογιστικής αξίας, ενώ το τίμημα για το χαρτοφυλάκιο ανακτηθέντων ακινήτων ανήλθε στα 51 εκατ. ευρώ. Στο συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνονται περισσότερα από 70 ξενοδοχεία μερικά εκ των οποίων σημαντικού μεγέθους.

Την 7η Νοεμβρίου 2018, η εταιρεία Anthousa Hotels SA, ιδιοκτήτρια του ξενοδοχείου 5 αστέρων Aktia Lounge & Spa στην περιοχή της Σταλίδας στον δήμο Χερσονήσου, στην Κρήτη, δημοπρατήθηκε για ποσό 18,1 εκατ. ευρώ. Η Τράπεζα Πειραιώς είχε καθορίσει την ελάχιστη τιμή υποβολής προσφορών για το ακίνητο των 202 δωματίων στα 13 εκατ ευρώ.

Τον ίδιο μήνα δημοπρατήθηκε και το ξενοδοχείο Sun Beach στη Θεσσαλονίκη, δυναμικότητας 124 δωματίων από τον Εθνική Τράπεζα έναντι 2,65 εκατ. ευρώ (η ελάχιστη τιμή είχε οριστεί στα 2,1 εκατ. ευρώ. Το 4άστερο ξενοδοχείο χτίστηκε το 1968 και σταμάτησε να λειτουργεί το Νοέμβριο του 2018.

Και την νέα χρονιά βέβαια αναμένουμε ξενοδοχεία να αλλάξουν χέρια. Ήδη τον Ιανουάριο ανακοινώθηκε πως ο όμιλος της Τεχνικής Ολυμπιακής σκοπεύει να πουλήσει το περίφημο ξενοδοχείο της Χαλκιδικής Porto Carras Resort. Το θέρετρο λειτουργεί εποχικά και διαθέτει δύο κύρια ξενοδοχεία, ένα 486-δωματίων κι ένα ακόμα 479 δωματίων . Επιπλέον στις εγκαταστάσεις του υπάρχει κέντρο ευεξίας και spa, γήπεδο γκολφ 18 οπών,μαρίνα μεγάλης χωρητικότητας, συνεδριακό κέντρο και καζίνο.

Επιπλέον, μετά και την στρατηγική συμφωνία για επενδύσεις εξαγοράς και διαχείρισης ελληνικών ξενοδοχείων  που υπεγράφη τον περασμένο Ιούλιο μεταξύ HIG Capital και  Aldemar, συμφερόντων του ομίλου Νίκου Αγγελόπουλου, η κοινοπραξία συμφώνησε με την Atlantica την δεκαετή διαχείριση του 4αστερου Paradise Village, δυναμικότητας 610 δωματίων και του 5άστερου Amilia Mare, δυναμικότητας 200 δωματίων στη Ρόδο. Όπως ανακοινώθηκε τον επόμενο χειμώνα και οι δύο μονάδες θα είναι πλήρως ανακαινισμένες. 

Πεντάστερη και η Αθήνα

Έντονο είναι το ενδιαφέρον για ανέγερση νέων ξενοδοχείων και στην πρωτεύουσα, η οποία το 2018 κατάφερε να προσελκύσει περίπου 5,5 εκατ. τουρίστες. Στα ηχηρά ονόματα του ξενοδοχειακού στερεώματος που ρίχνουν μπετά ή έχουν εκφράσει ανοιχτά τις προθέσεις τους για να τοποθετηθούν στην Αθηναϊκή ξενοδοχεία συγκαταλέγονται: η Four Seasons, η οποία θα κάνει την είσοδό της στην ελληνική αγορά την άνοιξη του 2019 μέσω του «Four Seasons Astir Palace Hotel Athens», η Accor που έρχεται για πρώτη φορά στη χώρα μας κι αναλαμβάνει το franchise -μέσω του brand IBIS Styles – του ξενοδοχείου 200 δωματίων που δημιουργείται σε πρώην κτήριο γραφείων στις αρχές της λεωφόρου Βουλιαγμένης, ο όμιλος Marriot που αναμένεται να ανοίξει δύο νέα ξενοδοχεία υπό το brand Moxy σε Αθήνα και Πάτρα και τέλος το MGallery που θα ανοίξει στο παλαιό Kings Palace, στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου και Κριεζώτου δια χειρός ομίλου Λάμψα. 

Επιπλέον η Zeus International, η οποία τα τελευταία χρόνια ισχυροποιεί συνεχώς την θέση της στην αγορά της πρωτεύουσας ετοιμάζει το «άνοιγμα» άλλων δύο μονάδων στην Αθήνα εντός του 2019. Το ένα ξενοδοχείο, δυναμικότητας 150 δωματίων θα είναι επί της λεωφόρου Συγγρού, ενώ στην περιοχή του Μετζ ετοιμάζεται και το Wyndham Residence, με 45 πολυτελείς σουίτες.
 

Ανοδικά διεθνείς αφίξεις και έσοδα

Ώθηση στις επενδυτικές κινήσεις εγχώριων και διεθνών τουριστικών ομίλων δίνει σίγουρα η άνοδος των διεθνών αφίξεων αλλά και των εσόδων – αν κι όχι με τον ίδιο ρυθμό. Να υπενθυμίσουμε ότι οι διεθνείς αφίξεις στα κύρια αεροδρόμια αυξήθηκαν κατά 12,9% συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά ενώ μόνο το αεροδρόμιο των Αθηνών υποδέχτηκε το 2018 930.000 περισσότερους διεθνείς ταξιδιώτες μέσα στη χρονιά – αύξηση 19,4% - με τον συνολικό αριθμό των ταξιδιωτών που έφτασαν στην χώρα μας μέσω του Ελ Βενιζέλος να υπολογίζονται στα 5.7 εκατομμύρια. Μόνο στο 4ο τρίμηνο του προηγούμενου έτους οι διεθνείς αφίξεις στα ελληνικά αεροδρόμια κατέγραψαν αύξηση 20,4% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2017. 

Οι διεθνείς αφίξεις στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης αυξήθηκαν κατά 12,3% την προηγούμενη χρονιά με το 4ο τρίμηνο του έτους να καταγράφεται αύξηση της τάξης του 23,7%. Όσο για τις αεροπορικές αφίξεις στα λοιπά αεροδρόμια της χώρας κινήθηκαν ανοδικά κατά 10,1% στο σύνολο του έτους με την αύξηση στο 4ο τρίμηνο να φτάνει το 3,3%.

Ανοδικά, αλλά με μικρότερους ρυθμούς, κινήθηκαν και τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο (RevPAR) στα ελληνικά και κυρίως στα Αθηναϊκά ξενοδοχεία. Συγκεκριμένα σύμφωνα με την ανάλυση της GBR Consulting τα ξενοδοχεία της πρωτεύουσας τo 2018 κατέγραψαν αύξηση της τάξης του 10% στα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο, ενώ μόνο στο τέταρτο τρίμηνο η αύξηση αυτή έφτασε το 7,2%. Αντιστοίχως υψηλή ήταν και η αύξηση του δείκτη RevPar στα resorts της χώρας, φτάνοντας το 10,1% στο σύνολο του προηγούμενου έτους και το 6,9% το δ’ τρίμηνο του 2018. Αρκετά μικρότερη ωστόσο ήταν η αύξηση στην Θεσσαλονίκη , η οποία στο σύνολο του έτους έφτασε το 6,1% ενώ το δ’ τρίμηνο περιορίστηκε στο 1,7%. 

Οι θετικές αποδόσεις της χώρας μάλιστα ενισχύονται αν κοιτάξει κανείς τον ανταγωνισμό. Συγκεκριμένα το RevPAR στη Νότια Ευρώπη βελτιώθηκε συνολικά κατά 2,5% το 2018, ενώ σε Ρώμη και Μαδρίτη τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο βελτιώθηκαν κατά 5,0% και 4,6% αντίστοιχα, χαμηλότερα από αυτά της Αθήνας. Η Μαδρίτη είχε βέβαια ένα πολύ ισχυρό δ’ τρίμηνο χάρη στην Παγκόσμια Φαρμακευτική Διάσκεψη (CPhI), που πραγματοποιήθηκε 9-11 Οκτωβρίου, προσελκύοντας περισσότερους από 45.000 επαγγελματίες του φαρμακευτικού κλάδου από όλο τον κόσμο και πάνω από 2.500 διεθνείς εκθέτες. Ωστόσο η γειτονική αγορά που ξεχώρισε για τις επιδόσεις της στα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο ήταν η Αίγυπτος και συγκεκριμένα το Κάιρο όπου η αύξηση του δείκτη RevPar άγγιξε το 40% στο 4ο τρίμηνο του 2018 ενώ στο σύνολο του έτους διαμορφώθηκε στο 23,1%.

Το 2018 πάνω από 30 εκατομμύρια διεθνείς τουρίστες επισκέφθηκαν την Ελλάδα με τις δαπάνες τους να φτάνουν τα 15,7 δισ. ευρώ, δηλαδή με ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 10% και για τους δύο δείκτες. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι όλες οι περιφέρειες πέτυχαν παρόμοιες αποδόσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία του εννιαμήνου του προηγούμενου έτους από την Τράπεζα της Ελλάδος οι δαπάνες στο Νότιο Αιγαίο, δηλαδή τα Δωδεκάνησα και τα κυκλαδικά νησιά, αυξήθηκαν κατά 23%, ενώ η Κρήτη κατέγραψε μείωση 1% στις δαπάνες τουρισμού. Από την άλλη η Αττική σημείωσε αύξηση 6% όσον αφορά τις δαπάνες μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2018.

Νίκη Παπάζογλου
Νίκη Παπάζογλου

gazzetta
gazzetta reader insider insider