Ροή
Στα Συμβούλια της ΕΚΤ που δεν παρουσιάζουν καμία σοβαρή αλλαγή στις ισχύουσες ήδη αποφάσεις, η παράδοση λέει ότι πάντα κρύβεται είτε η απόλυτη βεβαιότητα για το αύριο ή πολλά δάχτυλα έτοιμα να πατήσουν την σκανδάλη και να πυροβολήσουν …αλλήλους.
Στο τελευταίο Συμβούλιο από το οποίο δεν προέκυψε καμία αλλαγή στην «γραμμή» της ΕΚΤ, όσο αφορά την χρήση του PEPP (το έκτακτο QE), τέτοια βεβαιότητα για την επόμενη ημέρα δεν υπήρξε. Το αντίθετο μάλιστα…
Σύμφωνα με όσα είπε η κα Λαγκάρντ στην συνέντευξη που ακολούθησε το Συμβούλιο, η κατάσταση στην Ευρώπη εξαρτάται ακόμα σε πολύ μεγάλο βαθμό από το:
• πως θα εξελιχθεί η πανδημία,
• τι συνέπειες θα υπάρξουν από τον αυξανόμενο αριθμό των μεταλλάξεων του covid 19 και
• το πως θα λειτουργήσουν τελικά οι αμφιλεγόμενες καμπάνιες εμβολιασμού, ώστε να επιτρέψουν την σταδιακή επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον αβεβαιότητας το PEPP μένει ως έχει μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο.
Και αυτό δεν μπορεί να γίνει πριν από τον Ιούνιο όταν στην ΕΚΤ θα έχουν φτάσει τα νέα τόσο για την εξέλιξη του πληθωρισμού, όσο και για την πορεία της πανδημίας…
Στο μεταξύ και πίσω από αυτό το πέπλο αβεβαιότητας, τα μαχαίρια έχουν βγει και ορισμένα δάχτυλα δοκιμάζουν την …σκανδάλη της αντεπίθεσης στην γραμμή της χαλαρής νομισματικής πολιτικής. Επικεφαλής ο Κλάους Κνότ (Κεντρική Τράπεζα της Ολλανδίας) ο οποίος ακόμα και στο χρονικό διάστημα που προηγείται των ΔΣ της ΕΚΤ και στο οποίο επιβάλλεται «σιωπή» στα μέλη του, δεν δίστασε να προτρέψει δημόσια στην αναστροφή του PEPP, ακόμα και μέσα στο τρίτο τρίμηνο.
Γιατί στο τρίτο τρίμηνο; Γιατί ακόμα και η Λαγκάρντ έχει δηλώσει, όπως υπενθύμισε ο ίδιος και άλλοι κεντρικοί τραπεζίτες, ότι το τρίτο τρίμηνο θα υπάρξει ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας. Βέβαια όταν αυτό το έλεγε για πρώτη φορά η κα Λαγκάρντ το δεύτερο κύμα της πανδημίας δεν είχε ακόμα σπρώξει σε αρνητικά επίπεδα τον ρυθμό ανάπτυξης της Ευρώπης (Α τρίμηνο).
Και το Β τρίμηνο προβλεπόταν ότι θα εξελιχθεί με ρυθμούς ανάπτυξης που τώρα έχουν μετατεθεί και αποδίδονται στο τρίτο τρίμηνο…Παρ’ όλα αυτά οι κεντρικοί τραπεζίτες της Ολλανδίας και του Βελγίου υποστήριξαν ότι η ΕΚΤ πρέπει να σημαδέψει στο ημερολόγιο την ημερομηνία που θα αρχίσει να «μαζεύει» το PEPP. Άλλωστε για να μη ξεχνιόμαστε το PEPP είναι ένα προσωρινό και έκτακτο εργαλείο για την ΕΚΤ που στην βάση των μέχρι στιγμής αποφάσεων ισχύει μέχρι τον Μάρτιο του 2022.
Η πρόταση δεν πέρασε (δεν μπήκε καν σε ψηφοφορία), αλλά η συζήτηση έδειξε ότι τα μαχαίρια είναι πλέον πάνω στο τραπέζι.
Και η κα Λαγκάρντ δήλωσε στην συνέχεια στους δημοσιογράφους ότι είναι πρόωρη μία τέτοια συζήτηση.
Ναι αλλά υπάρχουν και αυτοί που την έχουν βάλει ήδη στην ατζέντα της ΕΚΤ… Αυτή η «αόρατη» συζήτηση φάνηκε μετά από ένα 24ωρο στα spreads και τις αποδόσεις των ιταλικών και ισπανικών ομολόγων.
Η κα Λαγκάρντ όμως επιμένει ότι σ’ αυτό το περιβάλλον το πιο σημαντικό δεν είναι το πόσο μεγάλο είναι, αλλά «το ποια είναι η χρήση του (σ.σ. του δανεισμού)». Αν σύμφωνα με την επικεφαλής της ΕΚΤ χρησιμοποιείς τον δανεισμό για να ξεπεράσεις το σοκ της πανδημίας για δομικές μεταρρυθμίσεις που ευνοούν την αύξηση της παραγωγικότητας συμβάλλοντας στο να μένουν χαμηλά τα επιτόκια «τότε αυτό είναι ένα χρέος που χρησιμοποιείται πολύ καλά…».
Η αναβάθμιση
Και εδώ εντοπίζεται η έκπληξη. Αυτή η αντίδραση των αγορών στα ιταλικά και ισπανικά ομόλογα, δεν φαίνεται να άγγιξε τα ελληνικά ομόλογα, για τα οποία «έσκασε» από το πουθενά η αναβάθμιση της S&P και μάλιστα με μία συνοδευτική ανάλυση η οποία προδικάζει θετική εξέλιξη και για τους επόμενους μήνες…
Υπάρχει λόγος γι΄ αυτή την διαφοροποίηση μεταξύ των πάλαι ποτέ PIGS;
Υπάρχει και είναι αφ’ ενός η ισχυρή τάση βεβαιότητας που διαφαίνεται στις διεθνείς αγορές ότι οι κεντρικές τράπεζες παρά τα όσα λέγονται και γράφονται, θα συνεχίσουν να παραμένουν υποστηρικτικές στο κρατικό και το ιδιωτικό χρέος. Και αφ΄ εταίρου είναι η πρωτοφανής διολίσθηση των αποδόσεων στο επίπεδο των Junk Bonds (κατηγορία στην οποία παραμένουν τα ελληνικά ομόλογα) κοντά στο 2,5%, με τα ελληνικά να βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά με όλα τα άλλα…
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών στην αγορά ομολόγων, «η κατάσταση με το ελληνικό κρατικό χρέος, είναι τέτοια που επιτρέπει στο ΥΠΟΙΚ, να δανείζεται πλέον όχι για να καλύψει ελλείμματα, όπως οι άλλοι του ευρωπαϊκού νότου, αλλά μόνο και μόνο για να καλύπτει την ζήτηση της αγοράς… Δεν έχει ξαναγίνει αυτό».
Αυτή η «κατάσταση» φαίνεται ότι επιφυλάσσει ισχυρές προσδοκίες και για νέες αναβαθμίσεις πριν από την εξάντληση του PEPP.
