Ροή
Για «βροχή» υποβαθμίσεων κρατών – και μάλιστα κατά πολλές βαθμίδες – προειδοποιεί ο οίκος αξιολόγησης Fitch για το 2020, λόγω της πρωτοφανούς κρίσης που έχει προκαλέσει στην παγκόσμια οικονομία η πανδημία του κορονοϊού.
Όπως επισημαίνει ο οίκος σε νέα έκθεσή του, υπό τον τίτλο «Further Multi-Notch Sovereign Downgrades Are Probable in 2020», ημερομηνίας 6 Απριλίου, η ραγδαία επιδείνωση του παγκόσμιου outlook αξιολογήσεων, λόγω της πανδημίας, σε συνδυασμό με την κατακόρυφη πτώση των τιμών του πετρελαίου, αυξάνουν την πιθανότητα για υποβαθμίσεις κρατών, κατά πολλές βαθμίδες, για το υπόλοιπο του έτους.
Τι συμβαίνει σε περιόδους κρίσης
Όπως μάλιστα εξηγεί ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης, οι υποβαθμίσεις κρατών κατά πολλές βαθμίδες είναι πιο κοινές σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Άλλωστε σε μια τέτοια περίοδο έχουν εισέλθει πλέον διεθνείς αγορές και παγκόσμια οικονομία.
Οι αναλυτές της Fitch σημειώνουν πως οι προβλέψεις και οι προσδοκίες τους εστιάζουν στην ικανότητα των κρατών να αντλήσουν χρηματοδότηση, κάτι που μπορεί να πληγεί σε πολύ μεγάλο βαθμό εξαιτίας της φύσης και της ταχύτητας με την οποία «τρέχει η πανδημία». Όλα, βέβαια, θα εξαρτηθούν και από το μέγεθος της «απάντησης» την οποία δίνουν στη μάχη κατά του κορονοϊού οι ανά τον κόσμο κυβερνήσεις.
Για τις χώρες του αναπτυγμένου κόσμου, οι υποβαθμίσεις «πολλών βαθμίδων» λαμβάνουν χώρα, παραδοσιακά, σε καιρούς μεγάλης και ξαφνικής αύξησης του δημοσίου χρέους, κάτι το οποίο μοιάζει αναπόφευκτο για πολλά κράτη το 2020. Για τις αναπτυσσόμενες χώρες, οι υποβαθμίσεις κατά πολλές βαθμίδες συνήθως συμβαίνουν σε περιόδους εξωγενών «σοκ», τα οποία διαταράσσουν τις συνθήκες χρηματοδότησης, κάτι το οποίο συναντάται την τρέχουσα περίοδο.
Τι μας δείχνει η «ιστορία»
Όπως αποκαλύπτουν οι αναλυτές της Fitch, σημειώθηκαν συνολικά 65 υποβαθμίσεις κρατών, «πολλών βαθμίδων» από το 1995 μέχρι σήμερα και αφορούσαν σε 33 διαφορετικά κράτη. Οι 65 εν λόγω υποβαθμίσεις αντιστοιχούν στο 22% του συνόλου των υποβαθμίσεων που έχουν καταγραφεί τα τελευταία 25 χρόνια. Από αυτές, τα δύο τρίτα αφορούσαν σε υποβαθμίσεις κατά δύο βαθμίδες, ενώ το υπόλοιπο ένα τρίτο αφορούσε σε υποβαθμίσεις αξιολογήσεων κατά τρεις βαθμίδες.
Πλέον όμως, εξηγεί ο οίκος, η βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας των κρατών του πλανήτη ανά τα χρόνια έχει καταστήσει σπάνιο το φαινόμενο των υποβαθμίσεων «πολλών βαθμίδων».
Οι περισσότερες είχαν σημειωθεί στον αναπτυγμένο κόσμο και στα κράτη της Λατινικής Αμερικής. Ειδικά σε ό,τι αφορά τις χώρες του αναπτυγμένου κόσμου, συνολικά 12 κράτη «βίωσαν» 26 υποβαθμίσεις κατά πολλές βαθμίδες, κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους στη συνέχεια. Όπως είναι λογικό, μεγάλο μέρος των υποβαθμίσεων σημειώθηκε σε χώρες της Ευρωζώνης, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως η Κορέα ήταν η μόνη μη ευρωπαϊκή χώρα – του αναπτυγμένου κόσμου – που «βίωσε» υποβάθμιση κατά πολλές βαθμίδες. Στη Λατινική, το εν λόγω φαινόμενο «βίωσαν» εννέα συνολικά κράτη. Από το σύνολο των 21 υποβαθμίσεων, οι έξι αφορούσαν στην Αργεντινή.
Σύμφωνα πάντα με όσα υποστηρίζει στην έκθεσή της η Fitch, η πιο κοινή κατηγορία αξιολογήσεων που είναι ευάλωτη στον κίνδυνο υποβάθμισης κατά πολλές βαθμίδες είναι το «Β».
