Ροή
Η διεθνής συνεργασία, η διάχυση της γνώσης και η υλοποίηση των δεσμεύσεων για καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής με μετρήσιμους και εφικτούς στόχους αποτελούν τα κλειδιά για την ενεργειακή μετάβαση. Αυτό ήταν ένα από τα βασικά μηνύματα της Παγκόσμιας Διάσκεψης για το κλίμα «Net Zero Summit», με θέμα τις μηδενικές εκπομπές ρύπων, που διοργάνωσαν από κοινού ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ) και η 26η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP 26). Η Διάσκεψη εστίασε στην υλοποίηση της μετάβασης προς την κλιματική ουδετερότητα και την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας, ενόψει της COP 26 που θα διεξαχθεί τον Νοέμβριο στη Γλασκώβη. Στις συζητήσεις συμμετείχαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, διεθνείς φορείς, περιβαλλοντικές οργανώσεις, εταιρείες του κλάδου ενέργειας και εκπρόσωποι πάνω από 40 κράτη (η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα).
Ο πρόεδρος της COP26, Alok Sharma, επεσήμανε την ανάγκη να περάσουμε από τη θεωρία στην πράξη σημειώνοντας ότι είναι ξεκάθαρη η προθυμία των κυβερνήσεων, της κοινωνίας των πολιτών και των επιχειρήσεων να συνεργαστούν σε κάθε τομέα που εκπέμπει ρύπους για να επιτευχθούν οι στόχοι για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. «Αυτό δεν πρέπει να το αντιμετωπίσουμε ως βάρος αλλά ως μια κοινή για όλους ευκαιρία», σημειώνει.
«Η Σύνοδος Κορυφής για το Net Zero κατέστησε σαφές ότι η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου συμφωνεί για τη σοβαρότητα της κλιματικής κρίσης και τον επείγοντα χαρακτήρα άμεσων δράσεων για την επίτευξη των στόχων για μηδενικές εκπομπές. Ωστόσο, ότι απαιτείται μεγαλύτερη διεθνής συνεργασία προκειμένου να υπάρξει ταχεία παγκόσμια ανάπτυξη καθαρών τεχνολογιών σε όλους τους βασικούς τομείς της οικονομίας », δήλωσε ο Fatih Birol, Εκτελεστικός Διευθυντής του IEA. «Καμία χώρα δεν μπορεί να το κάνει μόνη της. Εάν θέλουμε να γίνει γρήγορα η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, οι μεγάλες οικονομίες του κόσμου πρέπει να συνεργαστούν πολύ πιο αποτελεσματικά και στενά», επεσήμανε.
Πολλές κυβερνήσεις-μέλη του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας υποστήριξαν τις Επτά Βασικές Αρχές που παρουσίασε ο οργανισμός στη Σύνοδο Κορυφής. Οι αρχές καλύπτουν τις βασικές στρατηγικές για την επίτευξη των αυτών των στόχων ενώ για να υποστηρίξει ισχυρότερες κυβερνητικές δράσεις, ο ΙΕΕ στις 18 Μαΐου θα δημοσιεύσει τον πρώτο οδικό χάρτη για τον ενεργειακό τομέα και την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050.
Οι επτά αρχές για την επίτευξη μηδενικών εκπομπών
Ο Καναδάς, η Δημοκρατία της Τσεχίας, η Δανία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, οι Κάτω Χώρες, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Σουηδία, η Ελβετία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν τις «Επτά Βασικές Αρχές για την Εφαρμογή του Net Zero» και ενθαρρύνουν τον IEA στην προσπάθεια για εξεύρεση βέλτιστων τρόπων επίτευξης μηδενικών εκπομπών. Οι βασικοί άξονες της στρατηγικής για μηδενικές εκπομπές προδιαγράφουν ότι:
1) Η βιώσιμη ανάκαμψη από την πανδημία αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών
2) Οι σαφείς, φιλόδοξοι και εφαρμόσιμοι οδικοί χάρτες για μηδενικές εκπομπές έως το 2030 αλλά και μετά είναι εξέχουσας σημασίας. Οι εθνικές κυβερνήσεις μπορούν να ενισχύσουν τη διεθνή εμπιστοσύνη καθορίζοντας εθνικές στρατηγικές για τα επόμενα 10 χρόνια οι οποίες θα ενσωματώνουν τις ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας και θα χρησιμοποιούν μια ποικιλία από τεχνολογίες μηδενικού άνθρακα.
3) Οι προκλήσεις ανέκαθεν καθυστερούσαν τις μεταβάσεις. Είναι κρίσιμη η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των πληθυσμών και η βελτίωση της ασφαλούς και βιώσιμης ενεργειακής πρόσβασης για τις φτωχότερες και τις πιο ευάλωτες ομάδες. Η μετάβαση θα υλοποιηθεί πιο σύντομα εάν υπάρχει διάχυση της γνώσης.
4) Οι τομείς καθαρών μηδενικών εκπομπών άνθρακα και η καινοτομία πρωτοστατούν σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι σημερινές τεχνολογίες πιθανότατα θα κληθούν να συνεισφέρουν σχεδόν κατά 50% στη μείωση των εκπομπών που απαιτείται. Ο συνδυασμός της τεχνολογίας και της εξοικονόμησης ενέργειας μπορεί να επιταχύνει την ενεργειακή μετάβαση.
5) Η κινητοποίηση, η παρακολούθηση και η συγκριτική αξιολόγηση των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων θεωρούνται επίσης απαραίτητα. Μέχρι το 2030, οι επενδύσεις που απαιτούνται για την ηλεκτρική ενέργεια (παραγωγή/δίκτυο / αποθήκευση) πρέπει να ξεπεράσουν τα 1,6 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως ώστε να δημιουργηθεί θετικό έδαφος μέχρι το 2050.
6) Οι μεταβάσεις πρέπει να είναι ανθρωποκεντρικές και αυτό είναι κάτι που θεωρείται ηθικά και πολιτικά ορθό.
7) Τα ενεργειακά συστήματα καθαρών μηδενικών εκπομπών απαιτείται να είναι βιώσιμη, ασφαλή και ανθεκτικά. Η διατήρηση της ενεργειακής ασφάλειας κατά τη μεταβατική περίοδο είναι καίριας σημασίας. Οι κυβερνήσεις, οι επιχειρήσεις και άλλοι παράγοντες πρέπει να προβλέψουν και να διαχειριστούν τις υπάρχουσες και τις νέες προκλήσεις ενεργειακής ασφάλειας, εξασφαλίζοντας αδιάκοπη ροή ενέργειας, ακόμη και όταν αυξάνονται οι μεταβλητές πηγές ενέργειας.
