Ροή
Δύο ιστορικές συναλλαγές για τον ελληνικό τραπεζικό κλάδο έκλεισαν το τελευταίο δίμηνο, και μία ακόμη αναμένεται το πρώτο τρίμηνο του 2020, διαμορφώνοντας την ελληνική αγορά διαχείρισης κόκκινων δανείων που αγγίζει σήμερα τα 60 δισ. ευρώ.
Το πρώτο deal έκλεισε μεταξύ της Τράπεζας Πειραιώς και της Intrum, στις αρχές Νοεμβρίου, με τη μεταβίβαση του «κόκκινου» βραχίονα (RBU) της τράπεζας στον σουηδικό όμιλο. Η Intrum Hellas ανήκει κατά 80% στην Intrum και 20% στην Τράπεζα Πειραιώς και διαχειρίζεται το επισφαλές χαρτοφυλάκιο 26 δισ. ευρώ της Πειραιώς, αρχικά, ενώ στην πορεία θα αναλαμβάνει χαρτοφυλάκια και από την αγορά.
Στο ίδιο μοντέλο κινείται και η Alpha Bank, με τον διευθύνοντα σύμβουλο Βασίλη Ψάλτη να δηλώνει στα μέσα Νοεμβρίου ότι η συναλλαγή «Galaxy» είναι «μονόδρομος» για την τράπεζα. Αυτή περιλαμβάνει την τιτλοποίηση-μαμούθ απαιτήσεων 12 δισ. ευρώ και την πώληση της Νέας Cepal -μαζί με το προσωπικό διαχείρισης κόκκινων δανείων- σε επενδυτή, κατά τα πρότυπα Eurobank-Πειραιώς. Ο servicer θα αναλάβει επίσης, εκτός από τα τιτλοποιημένα δάνεια, τη διαχείριση NPEs 7 δισ. ευρώ που θα παραμείνουν στον ισολογισμό της τράπεζας. Η συναλλαγή αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του πρώτου εξαμήνου του 2020. Ο επενδυτής θα αναδειχθεί μέσα από διαγωνιστική διαδικασία.
Η τρίτη συναλλαγή, η οποία είχε προαναγγελθεί πριν από ακριβώς έναν χρόνο, αφορά στον «γάμο» Eurobank-do Value και περιλαμβάνει την τιτλοποίηση-μαμούθ επισφαλών δανείων 7,5 δισ. ευρώ -με την ονομασία «Cairo»- και την πώληση του servicer της Eurobank, FPS. Μετά από άκαρπες διαπραγματεύσεις με την Pimco, η διοίκηση της τράπεζας «έσπασε» την αποκλειστική διαπραγμάτευση βρίσκοντας τελικά κοινό τόπο με τον ιταλικό servicer.
Και στα τρία deals, στόχος είναι η αξιοποίηση της συστημικής λύσης «Ηρακλής» που νομοθετήθηκε πρόσφατα και στόχο έχει να επιταχύνει την εξυγίανση των τραπεζικών χαρτοφυλακίων ώστε να απελευθερωθεί ρευστότητα για τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Το «Cairo» της Eurobank είναι το πρώτο χαρτοφυλάκιο που θα τιτλοποιηθεί με τον «Ηρακλή», καθώς είναι το πιο έτοιμο απ’ όλα και η συναλλαγή καθυστέρηση ακριβώς λόγω της συστημικής λύσης.
Αυστηρή εποπτεία
Η παράλληλη αγορά κόκκινων δανείων που έχει σχηματιστεί στη χώρα δεν είναι μία ανεξέλεγκτη ή «χαλαρή» αγορά. Οι servicers διαχειρίζονται σήμερα δάνεια ύψους 60 δισ. ευρώ και συναλλάσσονται με εκατοντάδες χιλιάδες δανειολήπτες. Για τον λόγο αυτό, αλλά και επειδή τα χαρτοφυλάκια θα εντάσσονται πλέον μέσω τιτλοποιήσεων στον «Ηρακλή» που περιλαμβάνει κρατικές εγγυήσεις, οι όροι λειτουργίας των servicers αυστηριοποιούνται και ο κλοιός της εποπτείας «σφίγγει».
Οι 21 servicers που έχουν αδειοδοτηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος δεν έχουν όλοι χαρτοφυλάκια κόκκινων δανείων -ούτε του ίδιου μεγέθους. Προκειμένου, όμως, να επιταχυνθεί η εξυγίανση του κλάδου, οι προϋποθέσεις που θέτει η κεντρική τράπεζα για την εισπραξιμότητα και τη «θεραπεία» των δανείων αναμένεται να είναι ιδιαίτερα απαιτητικές προκειμένου το πρόβλημα να μην διαιωνίζεται και τα δάνεια να «πρασινίζουν» ή να διαγράφονται, εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα είσπραξης.
Ακόμη περισσότερο αναμένεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο της δευτερογενούς αυτής αγοράς εντός του 2020, οπότε θα τεθεί σε εφαρμογή ο «Ηρακλής» αλλά και θα έχουν ολοκληρωθεί όλα τα deals με οριστικοποίηση του πλαισίου λειτουργίας των servicers σε καθεμιά από τις τρεις συνεργασίες.
