Τα έργα «σημαίες» του υπουργείου Υποδομών στο Ταμείο Ανάκαμψης και οι νέες προτάσεις

Γιώργος Παπακωνσταντίνου
Viber Whatsapp Μοιράσου το
Τα έργα «σημαίες» του υπουργείου Υποδομών στο Ταμείο Ανάκαμψης και οι νέες προτάσεις
Όπως αποκαλύφθηκε χτες κατά την παρουσίαση του σχεδίου με τις ελληνικές προτάσεις, ο τομέας των υποδομών περιλαμβάνει κάποια εμβληματικά οδικά έργα, όπως ο ΒΟΑΚ ή ο Ε65.

Με αρκετά οδικά έργα (π.χ. επεκτάσεις της Αττικής Οδού, οδικοί άξονες στη Δυτική ή στη Βόρεια Ελλάδα κ.α.) να έχουν τεθεί έτσι και αλλιώς εκτός «παιχνιδιού» καθώς… σκόνταφταν στις γνωστές περιβαλλοντικές ρήτρες περί «μη πρόκλησης σημαντικής ζημίας» (ή αλλιώς επιβάρυνση περιβάλλοντος μέσω τσιμεντοποίησης) η ελληνική πρόταση για τις μεγάλες υποδομές που δύνανται να συμπεριληφθούν στο εθνικό σχέδιο ανάκαμψης λίγο ως πολύ επόμενο ήταν να περιλαμβάνει συγκεκριμένους μόνο αυτοκινητόδρομους. Όπως αποκαλύφθηκε χτες κατά την παρουσίαση του σχεδίου με τις ελληνικές προτάσεις, ο τομέας των υποδομών περιλαμβάνει κάποια εμβληματικά οδικά έργα, όπως ο ΒΟΑΚ ή ο Ε 65. Ωστόσο, στη λίστα συμπεριλαμβάνονται και άλλα projects με ενδιαφέρον (σιδηροδρομικά), η βελτίωση της οδικής ασφάλειας, η επέκταση του προαστιακού αλλά και τα ηλεκτρονικά διόδια. Όσον αφορά δε την επέκταση του προαστιακού, πρόκειται για μια νέα γραμμή που θα ενώνει την Αθήνα με την Δυτική Αττική και θα γίνει πραγματικότητα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.

Στο «πακέτο» αυτό, άνω των 2 δισ. ευρώ, δεσπόζουν βέβαια δύο μεγάλα οδικά έργα. Η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης της κατασκευή του ΒΟΑΚ που θα συνδέσει τις 4 μεγάλες πόλεις της Κρήτης αναβαθμίζοντας την μεγαλύτερη τουριστική περιοχή της χώρας και εκσυγχρονίζοντας το νησί, με ποσό 427 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι στο σύνολό της η δημοπράτηση του διαγωνισμού (σε τμήματα, με διαφορετικά μοντέλα χρηματοδότησης, παραχώρηση, ΣΔΙΤ, δημόσια σύμβαση) θα φτάσει, κατά το υπουργείο Υποδομών, στο 1,5 δις ευρώ. Μέρος της οποίας θα έρθει από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης θεωρείται ότι έχει τόσο αναπτυξιακή διάσταση, όσο όμως και ότι «ακουμπάει» στον τομέα της βελτίωσης της οδικής ασφάλειας. Πιθανόν, από αυτά τα ποσά που προβλέπονται, μεγαλύτερο μέρος να πάνε στο τμήμα της παραχώρησης (Χανιά-Χερσόνησος) και στο δημόσιο τμήμα (Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος) και σχετικά λιγότερα, αλλά όχι ευκαταφρόνητο νούμερο, στο ΣΔΙΤ (Χερσόνησος-Νεάπολη). Ωστόσο, όλα θα αποσαφηνιστούν στην πορεία.

Επιπρόσθετα, στη λίστα εμπεριέχεται και ο Ε65, με ποσό 452 εκατ. ευρώ, δηλαδή ο Αυτοκινητόδρομος Τρίκαλα - Γρεβενά - Εγνατία Οδός (κεντρικός δρόμος, δρόμοι εξυπηρέτησης/δρόμοι σύνδεσης και συμπληρωματικές εργασίες), συνολικού μήκους 70,47 χλμ. Πρόκειται για το βόρειο τμήμα ενός από τους βασικούς αυτοκινητοδρόμους της χώρας που συνδέει την Κεντρική Ελλάδα με τη Θεσσαλία και τη Δυτική Μακεδονία και φέρνει ταυτόχρονα πιο κοντά ολόκληρη τη νότια Ελλάδα με τα βόρεια σύνορά μας και την Ευρώπη. Και τα δύο αυτά έργα, όπως είχε αποκαλύψει το insider, είχαν αυξημένες πιθανότητες για ένταξη στο ελληνικό σχέδιο με μεγάλο ποσοστό χρηματοδότησης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπουργείο Υποδομών προωθεί και ένα εκτεταμένο πρόγραμμα αναβάθμισης της οδικής ασφάλειας της χώρας, ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, με παρεμβάσεις σε 7.000 σημεία. Με ποσό 450 εκατ. ευρώ το Ταμείο Ανάκαμψης αναμένεται να σταθεί αρωγός σχεδόν στο σύνολο της αποκατάστασης του οδικού δικτύου και επισκευή επικίνδυνων οδοστρωμάτων σε διάφορες περιοχές της χώρας προκειμένου να βελτιωθεί το επίπεδο λειτουργίας και ασφάλειας των οδικών μεταφορών. Το πρόγραμμα μειώνει τους κινδύνους οδικών ατυχημάτων και τις συνέπειές τους (απώλειες ζωής, τραυματισμοί, αναπηρίες) και έχει θετικές αναπτυξιακές επιπτώσεις, ιδίως στις περιοχές με υψηλή φόρτιση του οδικού δικτύου -λόγω τουρισμού- στη διάρκεια των θερινών μηνών. Σημειώνεται ότι αυτό το πρόγραμμα θεωρείται «ανοιχτό», δηλαδή εγκρίνεται το δυνητικό πλαίσιο επιλέξιμων έργων σε πρώτη φάση και ακολούθως θα γίνει εξειδίκευση, ενώ ΒΟΑΚ και Ε 65 θεωρούνται «κλειστά έργα».

Πρέπει να σημειωθεί ότι η ανάταξη του βασικού σιδηροδρομικού δικτύου/κορμού της χώρας αποτελούσε μια επιλογή της χώρας, με την προσδοκία για ένταξη έργων στο Ταμείο, ιδίως όσον αφορά της γραμμής από Πειραιά/Αθήνα έως Θεσσαλονίκη ή και προς Πάτρα. Κυρίως ο λόγος γίνονταν για εκσυγχρονισμό του δικτύου σιδηροδρόμων με εμβληματική παρέμβαση στην ηλεκτροδότηση, σηματοδότηση, τηλεπικοινωνίες, ηλεκτρομηχανολογικών συστημάτων. Με την ολοκλήρωση του μεγαλύτερου τμήματος του σιδηροδρομικού άξονα ΠΑΘΕ/Π (Πάτρα - Αθήνα - Θεσσαλονίκη, Ειδομένη, Προμαχώνας) και σημαντικού τμήματος των κλάδων του, αναμένεται να επέλθει εκσυγχρονισμός και βελτίωση των υπηρεσιών του συστήματος μεταφορών. Στη λίστα περιλαμβάνονται αυτές οι παρεμβάσεις, μέρος τω οποίων καλύπτονται από το Ταμείο Ανάκαμψης με 130 εκατ. ευρώ, και μάλιστα με μοντέλο Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, που θα χρηματοδοτήσουν μέρος των απαιτούμενων έργων για ολική συντήρησης του σιδηροδρομικού δικτύου (χρειάζονται πάνω από 500 εκατ. ευρώ κατά κάποιες πηγές).

Ωστόσο, το κομμάτι «μεταφορές» περιλαμβάνει και την επέκταση του ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΟΥ στη Δυτική Αττική (85 εκατ. ευρώ). Δημιουργείται μια νέα γραμμή μήκους 36 χλμ προαστιακού σιδηροδρόμου από τα Άνω Λιόσια μέχρι τα Μέγαρα. Ενώνεται έτσι πολύ αποτελεσματικότερα από πλευράς Μέσων Μαζικής μεταφοράς η Δυτική Αττική με την Αθήνα και την υπόλοιπη Αττική, βελτιώνοντας την ποιότητα των μετακινήσεων των κατοίκων και των εργαζομένων στη Δυτική Αττική και δίνοντας πρόσθετες δυνατότητες ανάπτυξης στις επιχειρήσεις της περιοχής και νέες ευκαιρίες στις δραστηριότητες αλυσίδων εφοδιασμού στην περιοχή. Το έργο παρουσιάζει ενδιαφέρον λόγω της ανάπτυξης του Θριάσιου Πεδίου, και ως εμπορευματικού κόμβου, αλλά και της ανάγκης σύνδεσης με μέσο σταθερής τροχιάς της Ελευσίνας.

Αναφορικά δε με τον σιδηρόδρομο, η πρόταση περιλαμβάνει και τον ψηφιακό μετασχηματισμό του ΟΣΕ (24 εκατ. ευρώ), δηλαδή την αναβάθμιση της τηλεπικοινωνιακής υποδομής του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ) με την εγκατάσταση ειδικής τεχνολογικής υποδομής και κεραιών για τη μετάδοση σήματος σε όλο το σιδηροδρομικό δίκτυο, επιτρέποντας ανοικτή πρόσβαση σε τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες, ικανοποιώντας τις λειτουργικές ανάγκες των τρένων καθώς και των επιβατών. Επιπλέον, στους σιδηροδρομικούς σταθμούς θα εγκατασταθεί υποδομή για γρήγορη πρόσβαση στο Διαδίκτυο, καθώς και σε ψηφιακές υπηρεσίες ενημέρωσης του κοινού. Η επένδυση προτείνεται να υλοποιηθεί με τη μορφή Σύμπραξης Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).

Αναφερθήκαμε παραπάνω στο θέμα της ασφάλειας (οδικής). Ωστόσο, η λίστα περιλαμβάνει και τη δημιουργία συστήματος παροχής πληροφοριών με ειδικά συστήματα μετρήσεων και αισθητήρες για την προληπτική συντήρηση γεφυρών σε διάφορες περιοχές της χώρας. Το έργο θα αυξήσει το επίπεδο ασφαλείας των οδικών μεταφορών με σύγχρονες τεχνολογικές μεθόδους (με ποσό 81 εκατ. ευρώ).

Αναφορικά με τα ηλεκτρονικά διόδια (65 εκατ. ευρώ), στο υπουργείο Υποδομών από καιρό προϊδεάζουν για την ανάπτυξη ενός αξιόπιστου, οικονομικού διαλειτουργικού συστήματος ηλεκτρονικών διοδίων για όλη την Ελλάδα. Το έργο επιθυμεί να φέρει ένα δίκαιο και διαφανή μηχανισμό χρέωσης για όλους τους χρήστες των αυτοκινητοδρόμων.

Τελευταία στους πίνακες, άλλη όχι σε ποσό χρηματοδότησης και σημασία, είναι η επιδότηση με 220 εκατ. ευρώ της μετάβασης στην ηλεκτροκίνηση, η οποία αποτελεί στρατηγική επιλογή για την Ευρώπη και την χώρα μας για λόγους περιβάλλοντος, ανταγωνιστικότητας, μείωσης της εξάρτησης από εισαγόμενα καύσιμα και του υψηλού κόστους συντήρησης των αστικών λεωφορείων. Σημειώνεται ότι ήδη το αρμόδιο υπουργείο έχει αναφερθεί στην ανανέωση του στόλου των αστικών συγκοινωνιών με 800 νέα λεωφορεία (διαγωνισμός 372 εκατ. ευρώ), μεταξύ των οποίων δεσπόζουν και τα 300 ηλεκτρικά. Στο ποσό των 220 εκατ. ευρώ όμως συμπεριλαμβάνονται και η δημιουργία σταθμών φόρτισης για ηλεκτροκίνητα οχήματα σε ολόκληρη την Ελλάδα (αεροδρόμια, εθνικές οδοί, σταθμοί εξυπηρέτησης οχημάτων, πρατήρια καυσίμων κ.λπ.), η αντικατάσταση μέρους του στόλου των αστικών συγκοινωνιών στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη με ηλεκτρικά λεωφορεία ενώ επιδοτείται η αντικατάσταση των παλαιών ρυπογόνων ταξί με ηλεκτρικά.

Να σημειώσουμε ότι στη λίστα «χώρεσε» και ποσό 107 εκατ. ευρώ που αφορούν στον περαιτέρω εκσυγχρονισμό, τη βελτίωση και την αναβάθμιση περιφερειακών αεροδρομίων με έργα υποδομής (κανονισμοί της ΕΕ 1139/2018), που αποτελούν συμβατική υποχρέωση του κράτους.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι γενικότερα στο ελληνικό σχέδιο περιλαμβάνονται και δράσεις όπως τα Αντιπλημμυρικά έργα (110 εκατ. ευρώ), με επενδύσεις πολλαπλών χρήσεων με στόχο τον περιορισμό των κινδύνων πλημμύρας και την παροχή νερού για αρδευτικούς σκοπούς σε περιοχές με μεγάλη ξηρασία κατά τη θερινή περίοδο και την ενίσχυση της αποτελεσματικής διαχείρισης υδάτων σε επιλεγμένες περιοχές στην Ελλάδα (Κρήτη, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος, Κεντρική Μακεδονία), η κατασκευή 13 Περιφερειακών Επιχειρησιακών Κέντρων τελευταίας τεχνολογίας για την Πολιτική Προστασία με την μέθοδο των ΣΔΙΤ (γίνεται έτσι πιο έγκαιρη και αποτελεσματική η διαχείριση των κινδύνων και των κρίσεων και σε περιφερειακό επίπεδο) με συμμετοχή 19 εκατ. ευρώ του Ταμείου (από τα σχεδόν 300 εκατ. ευρώ του συνολικού προϋπολογισμού).

Επίσης, γίνεται αναφορά για ενίσχυση των δικτύων ύδρευσης περιοχών της Δυτικής Ελλάδας (Πρέβεζα, Άρτα) και νησιών (Λέσβος, Λευκάδα, Κέρκυρα). Ενισχύεται έτσι η ανθεκτικότητα των περιοχών στην κλιματική αλλαγή, αλλά και η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη (290 εκατ. ευρώ), για δημιουργία υποδομών επεξεργασίας αστικών λυμάτων (μ ε230 εκατ. ευρώ) σε οικισμούς κάτω των 2000 κατοίκων σε τουριστικά και περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές (παραλιακά μέτωπα Κορινθίας, δυτικό παραλιακό μέτωπο Βόλου, περιοχή Μόρνου, οικισμοί σε Ιωάννινα, Πέλλα, Κερατέα, οικισμοί σε νησιά όπως Κρήτη, Κέρκυρα, Σκύρος, Σκόπελος κα) και εκσυγχρονισμός εγκαταστάσεων επεξεργασίας αστικών λυμάτων και επανάχρηση του επεξεργασμένου ύδατος, σε σημαντικές πόλεις της χώρας (π.χ. Αλιβέρι, Σέρρες, Σιθωνία, Λαμία, Τρίκαλα, Λάρισα, Νάουσα της Πάρου) και στην Μοναστική Κοινότητα Αγίου Όρους, για υποδομές διαχείρισης ιλύος σε μεγάλες πόλεις (π.χ. Σέρρες, Ιωάννινα, Καβάλα, Αλεξανδρούπολη). Επίσης, γίνεται αναφορά σε μεγάλες επενδύσεις σε αρδευτικά δίκτυα και συστήματα (κατασκευή και εκσυγχρονισμός φραγμάτων, αρδευτικών δικτύων, δεξαμενών κα) σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα (ΣΔΙΤ), ύψους 200 εκατ. ευρώ.

Αξίζει να αναφερθεί ότι στο κομμάτι «Αναβάθμιση Υποδομών Απονομής της Δικαιοσύνης» γίνεται αναφορά για αναβάθμιση υφιστάμενων και δημιουργία νέων δικαστικών κτιρίων και ταυτόχρονα βελτίωση, με την καταγραφή των αναγκών, των ελληνικών δικαστικών υποδομών μέσα από την ίδρυση ενός μητρώου δεδομένων ηλεκτρονικής καταγραφής και ταυτότητας για όλα τα δικαστικά κτίρια. Το έργο θα βελτιώσει την απονομή δικαιοσύνης κάνοντας την φιλικότερη προς τους πολίτες και τους υπαλλήλους (98 εκατ. ευρώ).

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider