Σε κρίση η Τουρκία - Γιατί επιδεινώνουν την κατάσταση οι S-400

Viber Whatsapp Μοιράσου το
Σε κρίση η Τουρκία - Γιατί επιδεινώνουν την κατάσταση οι S-400
Η οικονομική «αιμορραγία» της τουρκικής οικονομίας δεν λέει να σταματήσει, με το χρέος της να διογκώνεται ολοένα και περισσότερο, με φόντο τις παραδόσεις των S-400 από τη Μόσχα, τον Ιούλιο.

Κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ, με φόντο τα αντιπυραυλικά συστήματα S-400 που πρόκειται να παραδώσει η Μόσχα στην Άγκυρα τον Ιούλιο. Η Τουρκία μπορεί να αδημονεί να καταφτάσουν οι S-400 από τη Ρωσία, δυναμιτίζοντας το κλίμα στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, παρόλα αυτά η οικονομική της «αιμορραγία» δεν λέει να σταματήσει, με το χρέος της να διογκώνεται ολοένα και περισσότερο.

  • Το δίλημμα «S-400, Patriot, F-35»

Η αγορά από την Τουρκία των ρωσικών S-400, που εναντιώνεται στα πλάνα των ΗΠΑ έχει δημιουργήσει τριβές στις σχέσεις των δύο χωρών, μιας και το συγκεκριμένο σύστημα δεν είναι σε θέση να ενταχθεί στο αντιαεροπορικό σύστημα άμυνας του NATO, ενώ θα μπορούσε να αποκαλύψει και μυστικούς σχεδιασμούς των δυτικών αεροσκαφών στην Μόσχα.

Οι ΗΠΑ έχουν κάνει σαφές μέσω του αντιπροέδρου τους, Μάικ Πενς, αλλά και της Γερουσίας πως αν η Τουρκία συνεχίσει με τα ρωσικά συστήματα S-400, τότε δε θα παραλάβει τα αμερικανικά υπερσύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη F-35, με τον κίνδυνο επιβολής κυρώσεων να είναι ορατός για την Τουρκία.

S-400

Ο Ερντογάν είχε απορρίψει την προσφορά εκ μέρους των ΗΠΑ για του πυραύλους Patriot, τεντώνοντας περαιτέρω το σχοινί με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. «Αν η Τουρκία αποκλειστεί από το αμερικανικό πρόγραμμα των μαχητικών F-35, τότε αυτό είναι καταδικασμένο σε ολοκληρωτική αποτυχία» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Τουρκίας στην Διεθνή Έκθεση Αμυντικής Βιομηχανίας στην Κωνσταντινούπολη.

Τουρκικές εταιρείες συμμετέχουν ήδη στο πρόγραμμα παραγωγής των F-35, κατασκευάζοντας εξαρτήματα για το σύστημα προσγείωσης των αεροσκαφών. Η αποχώρηση της Τουρκίας από το πρόγραμμα θα σήμαινε ότι τα εξαρτήματα αυτά θα έπρεπε να κατασκευαστούν από άλλες αμερικανικές κατά βάση, εταιρείες όπως είναι η Lockheed Martin και η United Technologies.

Να επισημάνουμε πως το κόστος αγοράς του ρωσικού οπλικού συστήματος S-400 από την Τουρκία αγγίζει τα 2,5 δισ. δολάρια, επιβαρύνοντας περαιτέρω τον προϋπολογισμό της χώρας. Η Τουρκία συνεχίζει να επενδύει σημαντικά κεφάλαια στον στρατό της και στα οπλικά συστήματα, με τις σχετικές δαπάνες να αυξάνονται κατά 24% το 2018, κατατάσσοντας τη χώρα στη 15η θέση παγκοσμίως.

  • Το χρέος διογκώνεται, η τουρκική οικονομία καταρρέει

Η τουρκική οικονομία έρχεται αντιμέτωπη με την ύφεση για δεύτερη φορά την τελευταία δεκαετία, καθώς το έλλειμμά της διογκώνεται αισθητά, με τον μήνα Μάρτιο να φτάνει τα 24,5 δισ. τουρκικές λίρες από 16,8 δισ. λίρες το Φεβρουάριο. Παράλληλα, η κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Άγκυρας και Ουάσινγκτον αλλά και η συνεχής εξοπλιστική και στρατιωτική κούρσα έχουν εγκλωβίσει το τουρκικό νόμισμα μεταξύ 5,15 λίρες – 7,23 λίρες (έφτασε τον Αύγουστο) υπογραμμίζοντας την επιδείνωση της τουρκικής οικονομίας.

Προβληματική, αφήνοντας πολλά ερωτηματικά είναι και η στάση που διατηρεί η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας που φαίνεται να παρεμβαίνει στην αγορά συναλλάγματος, προκειμένου να ενισχύσει τα συναλλαγματικά της αποθέματα. Έρευνα των Financial Times είχε αποκαλύψει ότι η κεντρική τράπεζα ενισχύει τα αποθέματά της με βραχυπρόθεσμο δανεισμό δισεκατομμυρίων δολαρίων, αυξάνοντας παράλληλα τους φόβους των επενδυτών ότι η χώρα αδυνατεί να αμυνθεί σε μία νέα κρίση της τουρκικής λίρας. Το ΔΝΤ σε έκθεσή του τον Απρίλιο είχε αναφέρει πως τα καθαρά αποθεματικά της κεντρικής τουρκικής τράπεζας σε ξένο νόμισμα ανέρχονται στα 28,4 δισ. δολάρια, σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς της κεντρικής τράπεζας για 98 δισ. δολάρια. Από το 2018 υπήρξαν σημάδια, πως μια «φούσκα» στην τουρκική οικονομία θα σκάσει εξαιτίας των υπερβολικά χαμηλών επιτοκίων που οδήγησαν σε υπέρογκο δανεισμό, δημιουργώντας μια τεχνητή οικονομική άνθηση που οι περισσότεροι θεωρούσαν ότι ήταν μία βιώσιμη ανάπτυξη. Το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς, η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας αναγκάστηκε να αυξήσει δραματικά από το 8% στο 24% τα επιτόκια για να ανακόψει την απότομη πτώση της λίρας.

Η επιβράδυνση της τουρκικής οικονομίας ξεκίνησε από τις αρχές του 2000 όταν τα χρέη (credits - πιστώσεις) του ιδιωτικού τομέα εκτοξεύθηκαν από το 15% του ΑΕΠ της Τουρκίας το 2003 στο 70% του ΑΕΠ το 2016.

Τουρκία κρίση - ύφεση

Πίνακας: World Bank, Forbes

Η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της Τουρκίας επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία του ΑΕΠ, αφού το τέταρτο τρίμηνο του 2018 μειώθηκε κατά 2,4%, από το 1,6% του πρώτου τριμήνου. Μεγάλης κρισιμότητας είναι και το 2019, αφού λήγουν βραχυπρόθεσμα δάνεια ύψους 10 δισ. δολαρίων, αυξάνοντας τον κίνδυνο περαιτέρω διόγκωσης του χρέους. Το τουρκικό τραπεζικό σύστημα εκτιμά πως διαθέτει 40 δισ. δολάρια σε καταθέσεις στο εξωτερικό αλλά και αποθεματικά στην κεντρική τράπεζα της Τουρκίας, ενώ για να ενισχύσει τους πιεσμένους ισολογισμούς του και να κερδίσει πρόσβαση σε ρευστότητα ενδιαφέρεται να πουλήσει επισφαλή - «τοξικά» δάνεια ύψους μέχρι και 6 δισ. δολάρια στη Goldman Sachs.

Ο Τούρκος Προέδρος Ερντογάν προσπαθεί να κατευνάσει τους φόβους και τα επίπεδα συναγερμού που κάνουν λόγο για βαθιά ύφεση στην Τουρκία, εξωτερικεύοντας την κρίση, κατηγορώντας τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για πιέσεις όπως:

  • την ταξιδιωτική οδηγία που είχε εκδώσει το Στέιτ Ντιπάρμτεντ με την οποία καλούσε τους Αμερικανούς πολίτες να «αναθεωρήσουν το ταξίδι στην Τουρκία λόγω τρομοκρατίας και αυθαίρετων κρατήσεων».
  • στο μέτωπο της Συρίας, όπου μετά την κατάληψη του Αφρίν, ο Ερντογάν προσπαθεί να εξουδετερώσει την απειλή που αισθάνεται από τα κουρδικά στρατεύματα που στηρίζονται από τους αμερικανούς, στη Βόρεια Συρία.

Παρ' όλ' αυτά η κρίση στην Τουρκία έχει γίνει ήδη ορατή από το 2010, ενώ το καλοκαίρι του 2018 το ΔΝΤ χτύπησε την πόρτα της Τουρκίας...!

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider