Ροή
Πως εξελίχθηκαν οι εισροές Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ;
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πίνακα 1, το 2015, οι εισροές ΑΞΕ, μειώθηκαν σχεδόν κατά 50,0% σε σχέση με το προηγούμενο έτος 2014, και ακόμη περισσότερο σε σχέση με το έτος 2013. Οι λόγοι θα πρέπει να αναζητηθούν, πρωτίστως, στην πολιτική αβεβαιότητα που κυριάρχησε αλλά και στις οικονομικές επιλογές της κυβέρνησης. Η χωρίς σχεδιασμό αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων της χώρας και το πλήθος των ιδεολογισμών που αποτελούσαν τον πυρήνα της κυβερνητικής οικονομικής πολιτικής προκάλεσαν μια άνευ προηγουμένου αναστάτωση στην χώρα.
Πίνακας 1.
Ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών Ελλάδος 2013- 2016.
2013 2014 2015 2016
Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος.
Το 2016 παρουσιάζεται σημαντική αύξηση της εισροής ΑΞΕ το ύψος των οποίων έφθασε στα 2,8 δις ευρώ ξεπερνώντας όχι μόνο το ύψος του 2015, αλλά και του 2014 και του 2013 (Πίνακας 1). Η εξέλιξη οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε «επανεπενδυθέντα κέρδη».
Οι σημαντικότερες συναλλαγές το 2016, αφορούν: α) την εξαγορά του ΟΛΠ από την COSCO Group (Χονγκ Κονγκ), 368,5 εκ. ευρώ β) την πώληση από την Τράπεζα Eurobank του 80% της συμμετοχής της στη Eurolife ERB Insurance Group Α.Ε. Συμμετοχών στην Costa Luxembοurg Sarl (Λουξεμβούργο) €324,7εκ και γ) την πώληση του 88,5% των μετοχών της Astir Palace Βουλιαγμένης Α.Ξ.Ε. στην Apollo Investment Holdco Sarl (Λουξεμβούργο) 444,0 εκ.
Όμως τόσο το 2015, όσο και το 2016 το 88,9% και το 89,3% των εισροών κατευθύνθηκαν στις υπηρεσίες (Πίνακας 2). Στο μεταποιητικό τομέα κατευθύνθηκαν μόνο το 0,3% και το 2,3% αντίστοιχα.
Πίνακας 2
Ελλάδα: ΑΞΕ, ανά οικονομική δραστηριότητα, 2015-2016
2016 2015
Πρώτη και Τρίτη στήλη απόλυτα μεγέθη. Δεύτερη και τέταρτη στήλη %.
Το α' δεκάμηνο του 2017, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, η εισροή ΑΞΕ έφθασε τα 3,1 δισ. Ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2016 και 2015 (Πίνακας 3). Οι κυριότερες συναλλαγές αφορούν: α) τη συμμετοχή της μητρικής εταιρίας ΝΝ Continental Europe Holdings B.V. (Ολλανδία) στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας ΝΝ Ελληνική Ανώνυμη Ασφαλιστική Εταιρία Ζωής και β) την εξαγορά επιπλέον μετοχών της Αστήρ Παλάς Βουλιαγμένης Α.Ξ.Ε. από την εταιρία Apollo Investment Holdco SARL (Λουξεμβούργο), γ) την άμεση συμμετοχή των εταιριών Fraport AG (Γερμανία) και Slentel Ltd (Κύπρος) στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου των θυγατρικών που ανέλαβαν τη διαχείριση των περιφερειακών αεροδρομίων στην Ελλάδα και τη χορήγηση ενδοομιλικών δανείων στις θυγατρικές αυτές, δ) την εξαγορά του 24% του ΑΔΜΗΕ από την εταιρεία State Grid Europe Ltd (Ηνωμένο Βασίλειο) ε) την εισροή που εισέπραξε η TAP AG (Ελλάδα) από την TAP AG (Ελβετία), στ) την πώληση του 100% της ΤΡΑΙΝΟΣΕ A.E. στην ιταλική εταιρία Ferrovie dello Stato Italiane S.p.A.
Πίνακας 3
Α’ Δεκάμηνο
2015 2016 2017
Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος.
Συμπέρασμα.
Δεν αποτελεί είδηση ότι η αλλαγή της παραγωγικής βάσης χρειάζεται επέκταση σε καινοτόμα προϊόντα, σύγχρονης τεχνολογίας η οποία μπορεί να παρασχεθεί κυρίως μέσω των πολυεθνικών επιχειρήσεων και των ΑΞΕ τις οποίες επιχειρούν σε κάθε χώρα. Μάλιστα ο κύριος όγκος των ΑΞΕ πραγματοποιείται μεταξύ των αναπτυγμένων χωρών. Η σημασία του γεγονότος αυτού είναι μεγάλη, γιατί ο βαθμός διάδοσης των νέων τεχνολογιών αποτελεί μέσο εκσυγχρονισμού της οικονομίας. Οι χώρες όπου κατευθύνονται οι ΑΞΕ με ενσωματωμένη υψηλή τεχνολογία δεν είναι χαμηλού εργατικού κόστους, αλλά υψηλής παραγωγικότητας και συνήθως υψηλής ποιότητας ανθρωπίνου κεφαλαίου. Δυστυχώς στην Ελλάδα οι ΑΞΕ αποτελούν δυσεύρετο είδος τα τελευταία σαράντα έτη. Δηλαδή πρόκειται για μια μεγάλη ιστορική περίοδο η οποία αφήνει εμφανώς τα ίχνη της αμφιβολίας και για τις μελλοντικές εξελίξεις. Δεν είναι τυχαίο το ότι η ΤτΕ υπογραμμίζει, με εύσχημο τρόπο, ότι μια βασική αβεβαιότητα σχετικά με τις μελλοντικές εξελίξεις αποτελεί «η υλοποίηση των προθέσεων των πολυεθνικών επιχειρήσεων για παραγωγικές επενδύσεις στην Ελλάδα». Επιπροσθέτως είναι σχεδόν αδύνατον να μεταβληθεί το παραγωγικό υπόδειγμα της χώρας με τις εισρέουσες ΑΞΕ να κατευθύνονται σε ποσοστό κοντά στο 90,0% σε υπηρεσίες και μάλιστα χρηματοοικονομικές, διαχείρισης ακινήτων και ιδιωτικής αγοράς ακινήτων.
Ακόμη περισσότερο, όμως, είναι σχεδόν αδύνατον να συμβάλλουν αποφασιστικά οι ΑΞΕ στην αλλαγή της παραγωγικής βάσης της χώρας, με βάση τα διαπιστούμενα ποσοτικά δεδομένα. Το ύψος των ΑΞΕ, ως % του ΑΕΠ, εξακολουθεί να κυμαίνεται γύρω από τον ιστορικό ετήσιο μέσο όρο, δηλαδή περίπου στο 1,0%. Όμως, σύμφωνα με την λογική του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, οι ΑΞΕ, έχουν, ποσοτικά και ποιοτικά, ένα ιδιαίτερο ρόλο στη μεγέθυνση της οικονομίας. Όμως από τα υπάρχοντα στοιχεία κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώνεται.
