Ροή
Ουραγός της Ευρώπης είναι η Ελλάδα στην ηλεκτρονική τραπεζική, παρά τα capital controls που έστρεψαν αναγκαστικά τους καταναλωτές στο πλαστικό χρήμα και τα ψηφιακά μέσα πληρωμών.
Σημαντικό ρόλο στη στροφή αυτή έχει παίξει και η παροχή κινήτρων από το Κράτος, όπως το «χτίσιμο» του αφορολόγητου με αγορές μέσω πλαστικού και ηλεκτρονικού χρήματος.
Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του τελευταίου έτους, τα οποία παρουσιάστηκαν στο συνέδριο «Payments 360» που διοργανώθηκε την Τετάρτη στην Αθήνα, μόνο το 19% των Ελλήνων χρησιμοποιούν το internet banking για τις τραπεζικές τους συναλλαγές.
Ειδικά για τα διατραπεζικά εμβάσματα, μόνο το 13,2% εκτελούνται μέσω των διατραπεζικών υπηρεσιών, γεγονός που προκαλεί έκπληξη εάν λάβει κανείς υπόψη του πόσο φθηνότερες είναι οι διατραπεζικές μεταφορές μέσω e-banking, σε σύγκριση με τα ταμεία των τραπεζών.
Σε πάνελ στο οποίο συμμετείχαν υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη, η γενική διευθύντρια Λιανικής Τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας κ. Νέλλη Τζάκου-Λαμπροπούλου επισήμανε ότι η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στη χρήση καρτών και ψηφιακών μέσων πληρωμών με ποσοστό μόλις 25%. Ιδιαίτερα υψηλή είναι η χρήση καρτών στα βενζινάδικα (60%) και τα σουπερμάρκετ (30-50%). Ενδεικτικά, ανέφερε η κ. Τζάκου, το ποσοστό πληρωμών με πλαστικά και ηλεκτρονικά μέσα στην Αγγλία είναι 75%.
Η επιβολή των capital controls περιόρισε –αναγκαστικά– τη χρήση των μετρητών, αλλά σίγουρα υπάρχει πολύς δρόμος να γίνει, επισημαίνουν τα τραπεζικά στελέχη. Τα τελευταία δύο χρόνια, η χρήση του πλαστικού χρήματος πενταπλασιάστηκε, ενώ διπλάσια είναι η χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Στην ερώτηση κατά πόσο υπάρχει ο κίνδυνος «πισωγυρίσματος» στα μετρητά μετά την άρση των περιορισμών, η κ. Ευτυχία Κασελάκη, Ανώτατη Γενική Διευθύντρια Λιανικής Τραπεζικής της Τράπεζα Πειραιώς, εκτιμά ότι δεν υφίσταται τέτοιος κίνδυνος, καθώς τα δύο τελευταία χρόνια οι Έλληνες έχουν οικειοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό τα νέα μέσα.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, πάντως, αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά 42-47 δισ. ευρώ σε μετρητά το γεγονός ότι η Ελλάδα –ποσοστό που αντιστοιχεί στο 1/4 του ελληνικού ΑΕΠ.
To mobile banking πρωταγωνιστής των ηλεκτρονικών πληρωμών
Την εκτίμησή του ότι οι εφαρμογές για κινητά και φορητές συσκευές θα κυριαρχήσουν στο τραπεζικό τοπίο στην Ελλάδα, και γενικότερα, εξέφρασε από το ίδιο πάνελ ο κ. Δαμιανός Χαραλαμπίδης, Chief Digital Officer της Alpha Bank. Ο ίδιος διαπιστώνει βελτίωση των ποσοστών διείσδυσης της ηλεκτρονικής τραπεζικής στη χώρα μας, ωστόσο, στις εφαρμογές για κινητά (apps) υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος να γίνει.
Στη χαμηλή διείσδυση που παρατηρείται σε σύγκριση με την υπόλοιπη ΕΕ, ο κ. Χαραλαμπίδης πιστεύει ότι έχει παίξει σημαντικό ρόλο η «θεσμική» απουσία από το Ίντερνετ, αφού ο Έλληνας πολίτης δεν μπορεί –και δεν έχει συνηθίσει- να βρίσκει πληροφορίες για τις δημόσιες υπηρεσίες και τις κρατικές λειτουργίες… σερφάροντας.
Το κενό που παρατηρείται στο e-governance έχει ως αποτέλεσμα οι Έλληνες να μην εμπιστεύονται το Ίντερνετ για την αναζήτηση επίσημων και αξιόπιστων πληροφοριών. Ένας ακόμη σημαντικός λόγος της «αποχής» αυτής είναι η αυξημένη φοροδιαφυγή, αφού οι συναλλαγές με ηλεκτρονικά μέσα αφήνουν «ίχνος», το οποίο πολλοί θέλουν να αποφύγουν.
Μετάβαση στην ψηφιακή εποχή με ενιαίο «όχημα»
Ο κ. Σωτήρης Συρμακέζης, Group Chief Digital & Technology Officer της Eurobank, εκτιμά ότι η περιορισμένη χρήση του πλαστικού χρήματος στην Ελλάδα γεννά την ευκαιρία η μετάβαση να γίνει απευθείας στα ψηφιακά μέσα πληρωμών, όπως mobile banking και ψηφιακά πορτοφόλια.
Για μεγαλύτερη διείσδυση στο ελληνικό κοινό όμως, υποστηρίζει ο κ. Συρμακέζης, απαιτείται συνεργασία μεταξύ των τραπεζών ώστε να προσφέρουν μια ενιαία εμπειρία (user experience) στους πελάτες τους, η οποία θα προσαρμόζεται σε ένα ενιαίο πρότυπο.
Χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα είναι η εφαρμογή Swish στη Σουηδία, την οποία κατασκεύασαν από κοινού όλες οι εγχώριες τράπεζες και αποτελεί το επικρατέστερο μέσο πληρωμής στη χώρα το οποίο χρησιμοποιούν κατά κόρον οι Σουηδοί –με ποσοστό διείσδυσης άνω του 90% στις μικρότερες ηλικίες.
