Ροή
Η χαμηλή τιμή του πετρελαίου (την Παρασκευή το brent έκλεισε στα 45,54) δείχνει ότι η αγορά δεν «φοβάται» ούτε την κρίση στο Κατάρ ούτε τις προσπάθειες του ΟΠΕΚ να δώσει ώθηση στην τιμή μειώνοντας την παραγωγή. Το πετρέλαιο τους τελευταίους μήνες είναι «καθηλωμένο» κάτω από τα 50 δολάρια επηρεάζοντας ποικιλοτρόπως την ελληνική οικονομία και τους καταναλωτές. Η Ελλάδα καλύπτει πάνω από το 90% των αναγκών της από εισαγωγές και το φθηνότερο πετρέλαιο σε συνδυασμό με την υποτίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου την ευνοεί καθώς μειώνεται το κόστος εισαγωγής. Σύμφωνα με την έκθεση της Alpha Bank, η Ελλάδα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πετρέλαιο, καθώς η τελική ενέργεια που καταναλώνεται στη χώρα ανά καύσιμο αφορά κατά 58% σε προϊόντα πετρελαίου. Η τόνωση της ανάπτυξης, η μείωση του πληθωρισμού και η βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου αποτελούν κάποια από τα θετικά αποτελέσματα της χαμηλής τιμής του πετρελαίου. Για τους καταναλωτές όμως τα πράγματα δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις τόσο «ρόδινα» όσο θα περίμενε κανείς….
Μειώνεται η τιμή της βενζίνης
Το φθηνό πετρέλαιο επηρεάζει την τιμή της βενζίνης αλλά όχι στο βαθμό που θα περίμενε κάποιος. Όπως αναφέρει μιλώντας στο insider.gr, υπεύθυνος πρατηρίου υγρών καυσίμων στο Ηράκλειο Αττικής, «υπάρχει μείωση της τιμής αλλά είναι μικρή. Για παράδειγμα, το Σάββατο, 24/6/2017 η τιμή στο δικό μας πρατήριο διαμορφώνεται στα 1,420 ευρώ. Τα πρατήρια αγοράζουν στις «fix» τιμές των διυλιστηρίων π.χ το κεντρικό κάποιας μεγάλης εταιρείας, όπου πρέπει να συνυπολογίσουμε και το κόστος της εταιρείας και την κερδοφορία του πρατηρίου. Για παράδειγμα, στα 1000 λίτρα ο πρατηριούχος μπορεί να βγάζει 60 ή και 100 ευρώ από την πώληση βενζίνης. Κάποιοι χαμηλώνουν την τιμή και υπολογίζουν σε μεγαλύτερη προσέλευση πελατών. Το σημαντικότερο είναι όμως ότι πάνω από το 60% είναι φόρος, ο οποίος βέβαια δεν επηρεάζεται από τις χαμηλές τιμές του αργού διεθνώς. Και ξέρετε τι συμβαίνει με τους φόρους στα καύσιμα. Έχουμε ΦΠΑ και φόρο επί του φόρου….Για να καταλάβετε πόσο λίγο επηρεάζεται η τιμή της βενζίνης, αρκεί να σκεφθείτε ότι πριν από δύο χρόνια όπου η τιμή του πετρελαίου ήταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα επηρεάστηκε μόνο το 50% της τιμής λόγω των φόρων και των επιβαρύνσεων και για παράδειγμα είδαμε τιμές να διαμορφώνονται από τα 1,65 στο 1,44».
Όσον αφορά στο πετρέλαιο κίνησης, το τελευαίο δίμηνο αυτό έχει μειωθεί κατά περίπου 10 λεπτά, πτώση μικρή σε σχέση με την πολύ χαμηλή τιμή του πετρελαίου. Στους ιδιώτες η διαφορά δεν είναι τόσο αισθητή. Σε αντιπαραβολή, οι επαγγελματίες οδηγοί, όπως είναι για παράδειγμα τα ταξί, τα οποία μπορεί να κάνουν περιπου 250 χλμ την ημέρα γλιτώνουν κατά μέσο όρο 1,5 ευρώ την ημέρα.
«Μικρό καλάθι» για τα ακτοπλοϊκά και τα αεροπορικά εισιτήρια
Όσοι προσδοκούν φθηνότερα αεροπορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια μάλλον θα απογοητευθούν γιατί ακόμη και αν πέφτουν οι τιμές καυσίμων, η εμπειρία έχει δείξει ότι η διαφορά δεν μετακυλίεται στους καταναλωτές. Ένα σχετικό περιθώριο ωστόσο μπορεί να υπάρχει στις low cost αεροπορικές οι οποίες ούτως ή άλλως έχουν ως βασικό εργαλείο marketing τα φθηνότερα εισιτήρια. Όσον αφορά στη ναυσιπλοΐα και τα ναυτιλιακά καύσιμα, οι καταναλωτές όχι μόνο δεν βλέπουν μειώσεις στην τιμή των εισιτηρίων αλλλά κινδύνεψαν να αντιμετωπίσουν και σημαντικές αυξήσεις. Εδώ έχουμε να κάνουμε με τις τιμές των ναυτιλιακών καυσίμων οι οποίες στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2017 σχεδόν διπλασιάστηκαν σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και πλησίασαν τα 370 ευρώ ο τόνος.
Το πετρέλαιο θέρμανσης στον …. πάγο
Το 50% της τελικής τιμής του πετρελαίου θέρμανσης οφείλεται σε φόρους. Πέρυσι η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης κυμάνθηκε γύρω στα 0,93 ευρώ το λίτρο και ήταν αυξημένη τουλάχιστον κατά 32,8% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ο βαρύς χειμώνας οδήγησε σε αύξηση της ζήτησης κατά 24% (με βάσει τα στοιχεία του πρώτου διμήνου του 2017) αφού η παρατεταμένη παγωνιά σε όλη τη χώρα υποχρέωσε τα νοικοκυριά να ξαναθερμάνουν τους καυστήρες. Σαφώς και τα capital controls και η οικονομική αβεβαιότητα αποθάρρυναν κάποιους να «στοκάρουν» για την επόμενη χειμερινή περίοδο. Η ζήτηση φέτος θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες (ψύχος, αύξηση χρήσης φυσικού αερίου και αυτόνομης θέρμανσης λόγω αλλαγής του θεσμικού πλαισίου). Παράγοντες της αγοράς σημειώνουν πως αναμένουν οι τιμές να κυμανθούν περίπου στα ίδια επίπεδα με πέρυσι ενώ κάποιοι πιο «τολμηροί» θεωρούν ότι το πετρέλαιο θα πάρει την ανιούσα και θα φθάσει περίπου τα 60 δολάρια από το 2018 με αλυσιδωτές επιδράσεις στις τιμές των καυσίμων. Σε όλα αυτά πρέπει βέβαια να συνυπολογίζεται και ο ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης, ο οποίος από 15/10/2017 έως 30/4/2017 ανήλθε σε 280 ευρώ το χιλιόλιτρο.
Η βιομηχανία κερδίζει και ... χάνει ταυτόχρονα
Από τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου σε μια «πρώτη ανάγνωση» οι βιομηχανίες και οι επιχειρήσεις βγαίνουν κερδισμένες καθώς μειώνονται τα λειτουργικά τους κόστη. Ορισμένοι μάλιστα κλάδοι της βιομηχανίας οι οποίοι είναι πιο ενεργοβόροι όπως είναι για παράδειγμα οι μεταλλουργικές επιχειρήσεις μειώνουν τις δαπάνες ιδιοκατανάλωσης. Πιο περίπλοκα είναι ωστόσο τα πράγματα για τις επιχειρήσεις από τον κλάδο του πετρελαίου, οι οποίες από τη μια πλευρά μειώνουν τις δαπάνες τους από την άλλη όμως χάνουν έσοδα από τις χαμηλότερες τιμές πώλησης. Όπως αναφέρει παράγοντας από τον κλάδο διύλισης και εμπορίας πετρελαιοειδών μιλώντας στο insider.gr, «για εμάς εκείνο που έχει σημασία είναι η τιμή να μένει όσο γίνεται πιο σταθερή. Όταν είναι χαμηλή η τιμή του πετρελαίου έχουμε θεωρητικά χαμηλότερα κέρδη αλλά υπάρχει και κάτι καλό γιατί μειώνονται οι δαπάνες». Από την άλλη, η χαμηλή τιμή του πετρελαίου αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τις έρευνες και εξορύξεις καθώς δεν δελεάζει τους επενδυτές να προχωρήσουν σε νέα project ή να συνεχίσουν ενδεχομένως αυτά που βρίσκονται σε εξέλιξη.
