Ροή
Για να επιστρέψει η οικονομία στα προ κρίσης επίπεδα χρειάζεται επενδύσεις της τάξης των 75-80 δισ. ευρώ, κάτι που είναι εφικτό, δήλωσε ο πρόεδρος της Eurobank Νικόλαος Καραμούζης την Παρασκευή.
«Η Ελλάδα χρειάζεται ένα τεράστιο επενδυτικό άλμα ένα επενδυτικό σοκ» για να μπορέσει να γυρίσει σελίδα μετά την πολυετή κρίση και να επιτύχει μια δεκαετία ισχυρών ρυθμών ανάπτυξης, σημείωσε ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών μιλώντας στο συνέδριο του Capital+Vision.
Όπως τόνισε ο κ. Καραμούζης, η κινητήριος δύναμη της επιστροφής στην ανάπτυξη θα είναι ο ιδιωτικός τομέας, αφού «το κράτος-επιχειρηματίας πέθανε με την κρίση».
Παράλληλα, ο κ. Καραμούζης παρότι μίλησε για βελτίωση των συνθηκών στην αγορά, υπογράμμισε πως ο κίνδυνος στασιμότητας της οικονομίας δεν έχει ξεπεραστεί. Αναφέρθηκε στην σειρά των στοιχείων που καθιστούν την Ελλάδα ελκυστικό επενδυτικό προορισμό, αλλά τόνισε την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις, εξωστρέφεια, επενδύσεις και μικρότερο ρόλο του κράτους στην οικονομία ώστε να καταστεί εφικτή η ισχυρή ανάπτυξη.
Μάλιστα, όπως τόνισε ο πρόεδρος της Eurobank, η κοινή γνώμη αναγνωρίζει πλέον την ανάγκη μεταρρυθμίσεων και τον ρόλο του ιδιωτικού τομέα, ενώ πρόσθεσε πως «η ιδιωτική κατανάλωση παραμένει στο 70%, δεν μπορεί να είναι πυλώνας ανάπτυξης».
H Ελλάδα, σημειώνει ο κ. Καραμούζης, παρ’ ότι έχει υλοποιήσει πολύ μεγαλύτερη δημοσιονομική και μακροοικονομική προσαρμογή και έχει βελτιώσει ταχύτερα τους δείκτες ανταγωνιστικότητας σε σχέση με την Πορτογαλία, για να δανειστεί διεθνώς συνεχίζει να πληρώνει 2,5% ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερα πριμ κινδύνου σε σχέση με την τελευταία, να μην έχει ακόμη απρόσκοπτη πρόσβαση στις διεθνείς αγορές, και να αξιολογείται από τους διεθνείς οίκους 5 ή 6 βαθμίδες χειρότερα στη διεθνή πιστοληπτική διαβάθμιση σε σύγκριση ξανά με την Πορτογαλία.
Ο κ. Καραμούζης διερωτάται γιατί οι διεθνείς αγορές, οι πολίτες, οι επιχειρηματίες και οι επενδυτές συνεχίζουν να έχουν σημαντικό βαθμό προβληματισμού για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. «Το ερώτημα γίνεται ακόμα πιο έντονο αν αναλογιστούμε ότι σταδιακά διαμορφώνονται στη χώρα μια σειρά από χαρακτηριστικά που, υπό προϋποθέσεις καθιστούν την Ελλάδα έναν ελκυστικό προορισμό για ιδιωτικές και ξένες επενδύσεις, αλλά και για επιταχυνόμενη παραγωγική δραστηριότητα».
Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτά είναι τα 12 κυριότερα πλεονεκτήματα:
1. η Ελλάδα είναι μια χώρα δημοκρατική και ειρηνική, μια κοινωνία ανοικτή, με μοναδική γεωγραφική και γεωστρατηγική θέση, με μεγάλη ιστορική και πολιτισμική κληρονομιά, θεσμική και πολιτική σταθερότητα που εγγυάται η συμμετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και σε όλους τους άλλους σημαντικούς διεθνείς οργανισμούς.
2. Ο πολιτικός κίνδυνος της χώρας μειώνεται καθώς όλοι οι δυνητικοί συμμέτοχοι σε κυβερνητικά σχήματα, η συντριπτική πλειοψηφία του κοινοβουλίου και η κοινωνική πλειοψηφία αποδέχονται ή δεν αμφισβητούν την παραμονή της χώρας στο ευρώ.
Και παράλληλα η κοινωνία φαίνεται ότι αναγνωρίζει και αποδέχεται την αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων και των ιδιωτικών επενδύσεων, με αρνητική άποψη για τον οικονομικό ρόλο του κράτους.
3. Η χώρα διαθέτει συναλλαγματική, τραπεζική και νομισματική σταθερότητα που διασφαλίζεται από την ανεξάρτητη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ),
4. Μεσοπρόθεσμη μακροοικονομική και δημοσιονομική σταθερότητα που διασφαλίζεται βάσει του Ευρωπαϊκού συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης και ιδιαίτερα για την Ελλάδα μέσω και των πρόσφατων συμφωνιών με τους πιστωτές.
5. Η χώρα διαθέτει εξειδικευμένο και μορφωμένο εργατικό δυναμικό και ανταγωνιστικό κόστος εργασίας.
6. Η σημαντική μείωση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων ακινήτων και κινητών αξιών την τελευταία δεκαετία δημιουργεί ελκυστικές επενδυτικές ευκαιρίες.
7. Το εν εξελίξει μεγάλο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, προσφέρει σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες σε κρίσιμους στρατηγικούς τομείς της οικονομίας.
8. Οι συνθήκες ρευστότητας και σταθερότητας στον τραπεζικό τομέα βελτιώνονται σταδιακά και οι τράπεζες έχουν την υποχρέωση να μειώσουν το σημαντικό ύψος επισφαλών δανείων περίπου €100 δισ., η διαχείριση και η εξυγίανση των οποίων απαιτεί σημαντικά εγχώρια και ξένα ίδια και δανειακά ιδιωτικά κεφαλαία.
9. Η χώρα έχει υλοποιήσει σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, σε κρίσιμους θεσμούς και, σε μικρότερο βαθμό στην αγορά προϊόντων.
10. Σημαντικοί χρηματοοικονομικοί πόροι είναι διαθέσιμοι από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία ύψους € 36 δις για την Ελλάδα, για την περίοδο 2014-2020 και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, που κατευθύνονται στη χρηματοδότηση παραγωγικών επενδύσεων και άλλων οικονομικών δραστηριοτήτων.
11. Έχουν ήδη γίνει σημαντικές επενδύσεις αναβάθμισης των υποδομών (λιμάνια, αεροδρόμια, οδικοί άξονες, σιδηρόδρομος) και πλήθος άλλων που βρίσκονται σε εξέλιξη, διαμορφώνοντας ένα ιδιαίτερα ευνοϊκό πλαίσιο για προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων και παραγωγική δραστηριότητα.
12. Έχει διασφαλιστεί η ανεξάρτητη διαχείριση των δημοσίων εσόδων και της δημόσιας περιουσίας, με τη δημιουργία και λειτουργία ανεξάρτητων οργανισμών ή αρχών.
Αν όλα τα παραπάνω συνθέτουν ένα βελτιούμενο πλαίσιο για επενδύσεις και παραγωγική δραστηριότητα, τι μας κρατάει δέσμιους στη στασιμότητα και δε βιώνουμε μια επιστροφή σε ισχυρή αναπτυξιακή τροχιά;
Σύμφωνα με τον κ. Καραμούζη, οι βασικές προϋποθέσεις εξόδου από την κρίση και επιστροφής σε επενδυτική και παραγωγική ανάκαμψη συνοψίζονται στα εξής:
Πρώτον, η βελτίωση των οικονομικών συνθηκών απαιτεί την επιστροφή της χώρας σε ισχυρούς και διατηρήσιμους ρυθμούς ανάπτυξης, επί τουλάχιστον μία δεκαετία. Άρα, επιστροφή σε ισχυρή αναπτυξιακή τροχιά οφείλει να είναι η πρώτη προτεραιότητα της οικονομικής πολιτικής.
Δεύτερον, η βασική κινητήριος δύναμη της επιστροφής της χώρας στην ανάπτυξη θα είναι ο ιδιωτικός τομέας, διότι ο δημόσιος τομέας υπόκειται σε αυστηρούς δημοσιονομικούς περιορισμούς, αλλά κυρίως διότι το κράτος επιχειρηματίας πέθανε με την κρίση και επιπλέον ο δημόσιος τομέας νοσεί σε επίπεδο αποτελεσματικότητας, οργάνωσης, νοοτροπίας και διοίκησης, είναι κοινωνικά και οικονομικά αναποτελεσματικός, αποτελώντας τροχοπέδη στον υγιή μετασχηματισμό της οικονομίας.
Τρίτον, η ιδιωτική κατανάλωση προσεγγίζοντας το 70% του ΑΕΠ σήμερα, ύψος ρεκόρ στην ευρωζώνη, δεν προσφέρει αναπτυξιακή δυναμική ενώ η δημόσια κατανάλωση λόγω των περιοριστικών δημοσιονομικών κανόνων δεν έχει περιθώρια περαιτέρω αύξησης.
Ως εκ τούτου, η αναγκαία αναπτυξιακή ώθηση οφείλει να στηριχθεί κυρίως στις ιδιωτικές επενδύσεις, τις εξαγωγές, την υποκατάσταση εισαγωγών και την τεχνολογική αναβάθμιση των παραγωγικών υποδομών.
Ενδεικτικά να αναφέρω ότι, με πρόχειρους υπολογισμούς, χρειαζόμαστε γύρω στα € 75-80δισ. καθαρών επενδύσεων για να επιστρέψουμε στα επίπεδα ΑΕΠ του 2010.
Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών στο 30% του ΑΕΠ σήμερα, από 19% το 2009 βελτιώθηκε κυρίως λόγω της κάθετης πτώσης του ΑΕΠ, υπολείπονται κατά πολύ του μέσου όρου της ευρωζώνης που είναι στο 45%, παραμένουμε δηλαδή ακόμα μια σχετικά κλειστή οικονομία.
Τέταρτον, χρειαζόμαστε σημαντικές εισροές ξένων επενδύσεων και κεφαλαίων, καθώς
- η συνολική εγχώρια αποταμίευση έχει καταρρεύσει στο 10% του ΑΕΠ, έναντι μέσου όρου 23% στην ευρωζώνη.
- Το τραπεζικό σύστημα αντιμετωπίζει στενότητα, κενό ρευστότητας, με τα δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα να υπερβαίνουν το υπόλοιπο των καταθέσεων κατά €65 δισ. περίπου, κυρίως λόγω της φυγής καταθέσεων ύψους €124 δισ. κατά τη διάρκεια της κρίσης.
- και η τραπεζική χρηματοδότηση ακολουθεί πτωτική πορεία.
Συνεπώς, χωρίς την προσέλκυση σημαντικών ξένων επενδύσεων και εισροών κεφαλαίων, η αναπτυξιακή προοπτική της χώρας θα παραμείνει υποτονική, χωρίς οξυγόνο, ρευστότητα και δυναμική. Άρα, η εθνική αναπτυξιακή στρατηγική της χώρας θα πρέπει να εμπεριέχει και τη διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού και ελκυστικού πλαισίου για την προσέλκυση σημαντικών ξένων μεγάλων επενδύσεων και κεφαλαίων, συμβατό με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
«Απαιτείται πρωτίστως σταθερό θεσμικό, πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον και φορολογικά κίνητρα και υπεραποσβέσεις, αλλά και σύγχρονες υποδομές προσέλκυσης και υλοποίησης επενδύσεων», καταλήγει ο κ. Καραμούζης.
