Ροή
Τμηματική και εύθραυστη είναι η σταθεροποίηση ή ακόμη και αύξηση των τιμών που παρατηρείται σε ορισμένους τομείς της αγοράς ακινήτων της Ελλάδας, η οποία εν πολλοίς οφείλεται στην ένδεια καλών ακινήτων που βγαίνουν προς πώληση, εκτιμούν τα στελέχη της αγοράς.
«Αυτό που βλέπουμε τα τελευταία χρόνια είναι οι επενδυτές να συνωστίζονται σε ορισμένους μόνο τομείς της αγοράς και μόνο στα καλύτερα ακίνητα με αποτέλεσμα μόνο κάποιες νησίδες να παρουσιάζουν σημάδια ανάκαμψης», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Άρις Καρυτινός, διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Πανγαία ΑΕΕΑΠ μιλώντας στην εκδήλωση που οργάνωσε το ελληνικό τμήμα του Urban Land Institute (ULI) για τις τάσεις στην ευρωπαϊκή αγορά ακινήτων το 2018.
Σύμφωνα με τον κ. Καρυτινό μετά από ένα πολύ δύσκολο 2015 η αγορά το 2016 και περισσότερο φέτος μετά από την δεύτερη αξιολόγηση άρχισε να σταθεροποιείται με αποτέλεσμα να μειώνεται το ρίσκο της χώρας και κατά συνέπεια και οι αποδόσεις. Η αγορά όμως παραμένει κατακερματισμένη. Τα ελάχιστα ακίνητα που πάνε πράγματι καλά και εμφανίζουν ανοδικές τάσεις δεν συμπαρασύρουν στο σύνολο τους την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα.
O επικεφαλής της Εθνικής Πανγαία σημείωσε ακόμη ότι μια συνολική ανάπτυξη του real estate θα φανεί μόνο όταν αρχίσει να αυξάνεται η χρήση των κενών χώρων και αυτό θα γίνει μόνο όταν υπάρξει μια σαφής και σταθερή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Καθοριστικό ρόλο θα παίξει και η διαχείριση των κόκκινων δανείων που είναι συνδεδεμένα με ακίνητα και η αντιμετώπισή τους.
Που κοιτάνε οι επενδυτές
Σε κάθε περίπτωση το ενδιαφέρον των επενδυτών επικεντρώνεται στον κλάδο των ξενοδοχείων με τις συναλλαγές να παραμένουν και εκεί σχετικά περιορισμένες. Ένας κλάδος που παρουσιάζει, επίσης, ενδιαφέρον είναι αυτός των Logistics (αποθήκες και κέντρα διανομής) όπου σημειώνονται επενδύσεις τα τελευταία χρόνια.
Ειδικά στον τομέα του τουρισμού, μιλώντας στην ίδια εκδήλωση, ο Στέφανος Βλαστός, επικεφαλής της Grivalia Hospitality, της θυγατρικής εταιρείας της Grivalia Properties στον κλάδο των ξενοδοχείων, σημείωσε ότι η ελληνική αγορά είναι «ρηχή» καθώς τα αξιόλογα ακίνητα που βγαίνουν στην αγορά είναι πολύ λίγα.
Τόσο ο κ. Καρυτινός όσο και ο κ. Βλαστός στάθηκαν στα προβλήματα που προκαλεί η γραφειοκρατία στις επενδύσεις. Οι καθυστερήσεις που προκαλούνται ουσιαστικά κάνουν αδύνατη την κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου business plan, κάτι που δυσκολεύει και τη συμμετοχή ξένων επενδυτών. «Στις δικούς μας ξένους επενδυτές είναι πολύ δύσκολο να εξηγήσω ζητήματα όπως αυτό του αιγιαλού, του ρέματος και της αρχαιολογίας», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Βλαστός.
Οι τάσεις του 2018
Μετά από την διάψευση των προσδοκιών που είχαν καταγραφεί στην έρευνα του 2014 οι επενδυτές και διαχειριστές κεφαλαίων που συμμετείχαν φέτος στην ετήσια έκθεση του ULI και της PWC «Emerging Trends in Real Estate Europe», παραμένουν σκεπτικοί σε ότι αφορά τις προοπτικές της ελληνικής αγοράς ακινήτων.
Η Αθήνα βρίσκεται στην 29η θέση σε σύνολο 31 πόλεων σε ότι αφορά τις συνολικές προοπτικές του 2018 πάνω από την προτελευταία Μόσχα και την τελευταία Κωνσταντινούπολή. Οι επενδυτές αναμένουν ότι τόσο τα ενοίκια όσο και οι αξίες των ακινήτων θα παραμείνουν σταθερές την επόμενη χρονιά. Πάντως οι προβλέψεις βελτιώνονται καθώς οι επενδυτές κρίνουν ότι απομακρυνθεί τελείως ο κίνδυνος του Brexit.
