Ροή
Στις μακροπρόθεσμες στρατηγικές ανακαίνισης κτιρίων μέσω διαφόρων εργαλείων χρηματοδότησης, τη χρήση έξυπνων τεχνολογιών αλλά και την αναθεώρηση μη αποδοτικών διατάξεων βασίζεται η πρόταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την αναθεώρηση της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Το Συμβούλιο συμφώνησε πριν από λίγες ημέρες για τις θέσεις που θα προβάλει δίνοντας το «πράσινο φως» για να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπό την εσθονική Προεδρία.
Όπως αναφέρει το κείμενο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κύριος στόχος της πρότασης είναι «να επιταχυνθεί η οικονομικά αποδοτική ανακαίνιση των υφιστάμενων κτιρίων, πράγμα που, για την οικονομία της ΕΕ συνολικά, αποτελεί επιλογή προς όφελος όλων». Παράλληλα, επισημαίνει ότι ο ευρωπαϊκός κατασκευαστικός κλάδος έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί σε αρκετές οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις, όπως οι θέσεις απασχόλησης και η ανάπτυξη, η αστικοποίηση, η ψηφιοποίηση, οι δημογραφικές αλλαγές, καθώς και, ταυτόχρονα, σε ενεργειακές και κλιματικές προκλήσεις. «Ο κατασκευαστικός κλάδος παράγει περίπου το 9 % του ευρωπαϊκού ΑΕΠ και αριθμεί 18 εκατομμύρια άμεσες θέσεις εργασίας. Οι κατασκευαστικές δραστηριότητες που περιλαμβάνουν εργασίες ανακαίνισης και ενεργειακές μετασκευές προσθέτουν σχεδόν διπλάσια αξία από την κατασκευή νέων κτιρίων, ενώ οι ΜΜΕ συνεισφέρουν περισσότερο από το 70 % της προστιθέμενης αξίας στον κατασκευαστικό τομέα της ΕΕ1», σμειώνει.
Τα κτίρια είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας στην Ευρώπη, δεδομένου ότι καταναλώνουν το 40 % της τελικής ενέργειας. Σκοπός της πρότασης είναι να προωθηθεί η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων και να στηριχθεί η ανακαίνισή τους, με μακροπρόθεσμο στόχο την απεξάρτηση του άκρως αναποτελεσματικού κτιριακού αποθέματος της Ευρώπης από ανθρακούχες εκπομπές. Αυτό θα αποτελέσει επίσης βασική συμβολή στην επίτευξη των στόχων ενεργειακής απόδοσης της ΕΕ για το 2020 και το 2030.
Η πρόταση την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων επιδιώκει να εκσυγχρονίσει το πλαίσιο για την ενεργειακή απόδοση:
• ενσωματώνοντας μακροπρόθεσμες στρατηγικές ανακαίνισης κτιρίων (άρθρο 4 της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση), στηρίζοντας την κινητοποίηση της χρηματοδότησης και δημιουργώντας σαφή προοπτική για απαλλαγή του κτιριακού αποθέματος από ανθρακούχες εκπομπές έως το 2050
• ενθαρρύνοντας τη χρήση ΤΠΕ και έξυπνων τεχνολογιών για τη διασφάλιση της αποδοτικής λειτουργίας των κτιρίων
• εξορθολογίζοντας τις διατάξεις στις περιπτώσεις που δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Ειδικότερα, η πρόταση απαιτεί από τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μακροπρόθεσμες στρατηγικές για την ανακαίνιση, με τις οποίες θα μπορέσει να αντιμετωπιστεί και η ενεργειακή πενία. Η πρόταση ενισχύει τους δεσμούς μεταξύ της πολιτικής για την ενεργειακή απόδοση και της χρηματοδότησης.
Ένα άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό της αναθεωρημένης οδηγίας είναι η προαγωγή της ηλεκτροκίνησης, με την απαίτηση για τοποθέτηση ενός τουλάχιστον σημείου φόρτισης και προκαλωδίωσης κάθε τρίτης θέσης στάθμευσης για τα ηλεκτρικά οχήματα σε μη οικιστικά κτίρια και για προκαλωδίωση κάθε θέσης στάθμευσης σε οικιστικά κτίρια. Οι απαιτήσεις αυτές θα ισχύουν για τα κτίρια με περισσότερες από δέκα θέσεις στάθμευσης.
Προτείνεται η καθιέρωση δείκτη ευφυΐας για τα κτίρια και απλουστεύεται η επιθεώρηση των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού.
Η πρόταση υπογραμμίζει τη σημασία της ευθυγράμμισης ανάμεσα στα προγράμματα δράσης της ψηφιακής ενιαίας αγοράς και της ενεργειακής ένωσης, δεδομένου ότι η ψηφιοποίηση του ενεργειακού συστήματος μεταβάλλει με ταχείς ρυθμούς το τοπίο στον τομέα της ενέργειας, ξεκινώντας από την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και καταλήγοντας στα ευφυή δίκτυα και την ετοιμότητα για ευφυή κτίρια.
Η πρόταση για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων τροποποιεί την οδηγία 2010/31/ΕΕ και υποβλήθηκε από την Επιτροπή το Δεκέμβριο του 2016. Εντάσσεται στη νομοθεσία με την οποία υλοποιείται η στρατηγική για την Ενεργειακή Ένωση και συνδέεται στενά με την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση.
Ο γενικός στόχος της στρατηγικής για την Ενεργειακή Ένωση είναι να προχωρήσει προς την απαλλαγή της οικονομίας της ΕΕ από τις ανθρακούχες εκπομπές από το 2030 και μετά, ενισχύοντας ταυτόχρονα την οικονομική ανάπτυξη, την προστασία των καταναλωτών, την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα.
Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου 2014 ορίζουν ως ενδεικτικό στόχο την αύξηση κατά 27% τουλάχιστον της ενεργειακής απόδοσης σε ενωσιακό επίπεδο το 2030. Ο στόχος αυτός θα αναθεωρηθεί έως το 2020 έχοντας υπόψη ποσοστό 30% σε ενωσιακό επίπεδο.
