Ροή
Προσπάθεια να μπει σε «σε τάξη» η ανακύκλωση η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με σύγκρουση συμφερόντων στον κανονισμό προμηθειών και της δυσκολίας μέχρι στιγμής ελέγχου των συστημάτων.
Με το σχέδιο νόμου για την τροποποίηση του ν. 2939/2001 το υπουργείο επιδιώκει να διορθώσει τις αδυναμίες προκειμένου να καταστεί δυνατόν να ανακτώνται οι ωφέλιμοι πόροι κατά το μεγαλύτερο δυνατό βαθμό.
Με αφορμή τη διαβούλευση του υπουργείου Περιβάλλοντος επί του σχεδίου, ο αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος τόνισε ότι «προκειμένου, λοιπόν, η χώρα να κάνει το άλμα και να μεταβεί από το 80% ταφή στο 30% "θα πρέπει η ανακύκλωση και η οικονομία που δημιουργεί να έχει ισότιμους και ξεκάθαρους κανόνες". Μεταξύ άλλων, ο νέος νόμος για την ανακύκλωση αντιμετωπίζει και την περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων με τον κανονισμό προμηθειών των συστημάτων ανακύκλωσης, ώστε να μην μπορεί κανείς να εκμεταλλεύεται την μετοχική σύνθεση σε ένα Σύστημα και η κοινωνία να επιτυγχάνει το καλύτερο περιβαλλοντικό και οικονομικό αποτέλεσμα από την ανακύκλωση των αποβλήτων. Το δεύτερο που προτείνουμε είναι η δυνατότητα να υπάρχει έλεγχος των Συστημάτων από τους παραγωγούς, τους υπόχρεους, διότι τις δικές τους εισφορές, αλλά και τις εισφορές των πολιτών διαχειρίζονται».
Γιατί δεν αξιοποιείται επαρκώς η ανακύκλωση
Σύμφωνα με το υπουργείο μέχρι στιγμής δεν είχαμε τα επιθυμητά αποτελέσματα στον τομέα αυτό και έχουν διαπιστωθεί αδυναμίες στην μεταφορά και αξιοποίηση όλων των πόρων στην πραγματική ανακύκλωση και οικονομία, ενώ υπάρχουν και ερωτήματα σχετικά με τη διαφάνεια των Συστημάτων, το διοικητικό κόστος, την αποτελεσματικότητά τους, αλλά και την πιθανή εκμετάλλευση της προνομιακής θέσης κάποιων παραγωγών και υπόχρεων έναντι άλλων, στην αγορά. Για το λόγο αυτό ο Αν. ΥΠΕΝ κάλεσε και τα Συστήματα Ανακύκλωσης να προτείνουν κανόνες διαφάνειας και δικαίου στη λειτουργία τους, για να μην υπάρχουν περιττές αντιθέσεις.
"Εκ του αποτελέσματος η χώρα μας ξέρει ότι δεν είχαμε, έως σήμερα, στον τομέα της ανακύκλωσης τα επιθυμητά αποτελέσματα", είπε ο Αν. ΥΠΕΝ. Συνεπώς, με τον νέο νόμο θα πρέπει να διασφαλίσουμε την επίτευξη των στόχων που είναι η ανακύκλωση υψηλής ποιότητας με διαλογή στην πηγή, επαναχρησιμοποίηση, ανάκτηση καθαρών υλικών, σε όλα τα ανακυκλώσιμα υλικά και τα απόβλητα τροφίμων, δηλαδή ανάκτηση ωφέλιμων πόρων στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό.
Ως προς τη λειτουργία του ΕΟΑΝ ο Αν. ΥΠΕΝ επεσήμανε ότι χρειάζονται αλλαγές, διότι θα πρέπει να ανταποκριθεί σε ένα νέο ρόλο. "Ο νέος νόμος για την ανακύκλωση αναβαθμίζει τη λειτουργία του ΕΟΑΝ, δυναμώνει το σκέλος των ελέγχων, αλλά και την αποτελεσματικότητα, όμως παράλληλα θα θέλαμε να ανοίξουμε και μία συζήτηση σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο για την εισαγωγή κινήτρων και αντικινήτρων, με στόχο την επίτευξη όλων των στόχων που συμπεριλαμβάνονται στο νομοσχέδιο", είπε ο Σωκράτης Φάμελλος.
Και συμπλήρωσε: "Κρινόμαστε όλοι. Η χώρα μας από τους πολίτες και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εμείς, η πολιτική αλλά και η Δημόσια Διοίκηση από εσάς, από την κοινωνία και από την οικονομία. Τα Συστήματα Ανακύκλωσης από την Πολιτεία, την Αυτοδιοίκηση και από την κοινωνία. Οι Δήμοι από όλους μας και από τους πολίτες τους. Θα πρέπει να βρούμε τον κοινό παρονομαστή, πάνω στον οποίο θα εφαρμόσουμε όλες αυτές τις πολιτικές". Σε αυτή την κατεύθυνση, μία βάση δεδομένων της διαχείρισης στερεών αποβλήτων κρίνεται επιβεβλημένη, διότι "θέλουμε να εξαντλήσουμε την είσπραξη των εισφορών, να αξιοποιήσουμε τους διαθέσιμους πόρους και να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον κινήτρων και αντικινήτρων, ώστε να υπάρχει αποτελεσματικότητα".
4.000 θέσεις εργασίας από την ανακύκλωση
Η ανακύκλωση μπορεί να έχει ουσιαστική συνεισφορά στην ανάπτυξη και να δημιουργήσει 4.000 νέες θέσεις εργασίας αν υλοποιηθούν οι πολιτικές για την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών και λοιπών προϊόντων, όπως έχει υποστηρίξει ο δήμαρχος Κατερίνης και πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του 25ου συνεδρίου του Πανελλήνιου Δικτύου Οικολογικών Οργανώσεων, Σάββας Χιονίδης.
Όπως ανάφερε η πολιτική για τα αστικά στερεά απόβλητα κινείται στη σωστή κατεύθυνση σημειώνοντας ότι «Η εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και λοιπών προϊόντων μπορεί να συμβάλει επίσης θετικά στο ΕΣΔΑ, αλλά και στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Οι συνεργαζόμενες με τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης και τις υποδομές ανακύκλωσης υπολογίζεται ότι θα δημιουργηθούν από 4.000 θέσεων εργασίας στην ελληνική επικράτεια, μειώνοντας ταυτόχρονα την κατανάλωση πόρων και την πρόκληση περιβαλλοντικής ζημίας».
Παράλληλα, επεσήμανε ότι η οικονομική κρίση το πρώτο που θυσιάζει είναι το περιβάλλον, σημειώνοντας ότι « τα ζητήματα του περιβάλλοντος στην Ελλάδα είναι πολύ ευρύτερα από αυτά που αφορούν στους φορείς διαχείρισης. Η διατήρηση των προστατευόμενων περιοχών είναι πολύ σοβαρό θέμα. Από τις 450 προστατευόμενες περιοχές, μόνο οι 28 έχουν φορείς διαχείρισης. Δηλαδή το 70% από αυτές είναι χωρίς φορείς διαχείρισης».
Σημειώνεται ότι ως προς το θέμα της εναλλακτικής διαχείρισης και της χρήσης των «κοινών πόρων» υπάρχουν τρεις διαφορετικές σχολές σκέψης: Η πρώτη προτείνει ένα ολοένα και μεγαλύτερο δημόσιο έλεγχο επί των πόρων, η δεύτερη προτείνει μια αποτελεσματικότερη κατανομή ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων, ώστε η αγορά να επιβαρύνει οικονομικά όσους επιβαρύνουν περισσότερο το περιβάλλον, και τέλος μια τρίτη άποψη, της λεγόμενης «κοινοτικοποίησης», που μεταφέρει την ευθύνη της διαχείρισης στις κοινότητες που ζουν και εργάζονται στην γειτονιά του κοινόχρηστου πόρου.
