Ροή
Οι Ανανεώσιμες Πηγές και η διασύνδεση των νησιών αποτελούν βασικές προτεραιότητες της δεκαετούς ανάπτυξης του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) όπως προκύπτει από το Προκαταρκτικό Σχέδιο του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ περιόδου 2018-2027 που έθεσε σε διαβούλευση ο ΑΔΜΗΕ.
Όπως αναφέρεται, οδηγός παράμετρος για την ανάπτυξη του Συστήματος στα επόμενα χρόνια θα είναι η εξυπηρέτηση της ανάγκης μεγάλης διείσδυσης ΑΠΕ στα πλαίσια της εκπλήρωσης των εθνικών δεσμευτικών στόχων που έχουν τεθεί για το 2020 και το 2030, που μεταξύ άλλων προβλέπουν τη συμμετοχή των ΑΠΕ στην πρωτογενή παραγωγή ενέργειας κατά 20% και εξειδικεύονται στο στόχο συμμετοχής των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή στο επίπεδο του 40% στο σύνολο της ζήτησης της χώρας μας.
Σύμφωνα με το προτεινόμενο σχέδιο, με την ολοκλήρωση των προγραμματισμένων έργων θα έχει διαμορφωθεί ένα σύστημα 400 kV, το οποίο (από άποψη ικανότητας διακίνησης ισχύος) θα είναι σε θέση να καλύψει τις ανάγκες των στόχων του 2020, αλλά πιθανότατα και του 2030.
«Τούτο αφορά στη διακίνηση της παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ. Η απορρόφηση, βέβαια, της ισχύος των ΑΠΕ στη χώρα που προβλέπεται στα πλαίσια της επίτευξης των στόχων του 2020 και του 2030, δεν εξαρτάται μόνον από την ικανότητα διακίνησης της ισχύος από το Σύστημα μεταφοράς, αλλά επιβάλλει και την αλλαγή της σύνθεσης του μίγματος παραγωγής και κυρίως την ένταξη νέου αντλητικού δυναμικού (με τις έως σήμερα διαθέσιμες τεχνολογίες)», σημειώνει ο ΑΔΜΗΕ.
Εντός του χρονικού ορίζοντα του ΔΠΑ προβλέπεται η ολοκλήρωση έργων 400kV, τα κυριότερα εκ των οποίων αφορούν:
- Την επέκταση του συστήματος 400kV προς τη Θράκη.
- Την επέκταση του συστήματος 400kV προς την Πελοπόννησο
- Την ολοκλήρωση της κατασκευής νέων ΚΥΤ που θα επιτρέψουν την ασφαλέστερη και πιο αξιόπιστη τροφοδότηση των καταναλωτών ευρύτερων περιοχών.
Διασύνδεση Κρήτης
Το Σύστημα της Κρήτης χαρακτηρίζεται μεταξύ άλλων από πολύ υψηλό μεταβλητό κόστος παραγωγής λόγω της χρήσης πετρελαίου στους τοπικούς σταθμούς παραγωγής, το οποίο αντανακλάται σε σημαντικότατη επιβάρυνση των καταναλωτών για κάλυψη των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) (περισσότερα από 300 εκ. € ετησίως) και μεγάλο ετήσιο ρυθμό αύξησης του φορτίου του νησιού.
Η συγκριτική αποτίμηση των ωφελειών από την υλοποίηση κάθε σεναρίου διασύνδεσης κατέληξε στο σχεδιασμό της διασύνδεσης του νησιού, η οποία σύμφωνα με το εγκεκριμένο ΔΠΑ 2017-2026 θα πραγματοποιηθεί σε δύο φάσεις ως εξής:
· Φάση Ι: Διασύνδεση ΕΡ 150kV, ονομαστικής ικανότητας 2×200MVA Κρήτη – Πελοπόννησος
· Φάση ΙΙ: Διασύνδεση ΣΡ ονομαστικής ικανότητας 2×350MW Κρήτη – Αττική
Διασύνδεση νησιών
Όπως αναφέρεται στο σχέδιο, σημαντική προτεραιότητα για τα επόμενα χρόνια αποτελεί η διασύνδεση νησιών του Αιγαίου με το Ηπειρωτικό Σύστημα. Με τις συνδέσεις αυτές αυξάνεται η αξιοπιστία τροφοδότησης, μειώνεται το κόστος παραγωγής ενέργειας, ενισχύεται το περιβάλλον και αξιοποιείται το υψηλό δυναμικό ΑΠΕ των μη διασυνδεδεμένων νησιών. Παράλληλα με την κατάργηση της «ηλεκτρικής απομόνωσης» του νησιωτικού χώρου του Αιγαίου, αυξάνεται το μέγεθος της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, είναι ήδη σε εξέλιξη η υλοποίηση της Α’ Φάσης του έργου διασύνδεσης των Κυκλάδων. Επιπλέον, ο ΑΔΜΗΕ προωθεί την υλοποίηση του έργου της διασύνδεσης της Κρήτης, που είναι ιδιαίτερης σημασίας, τόσο λόγω των υψηλών φορτίων (ενέργεια και ισχύς) της νήσου, όσο και λόγω του πλούσιου δυναμικού ΑΠΕ που διαθέτει.
«Η προοπτική της διασύνδεσης των αυτόνομων ηλεκτρικών συστημάτων των νησιών με το Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, όπου αυτό είναι εφικτό και τεχνικοοικονομικά ενδεικνυόμενο, αποτέλεσε πάγια πρακτική της ΔΕΗ από τις αρχές της δεκαετίας του ’60, ώστε να μειωθεί κατά το δυνατό (ή να διακοπεί) η λειτουργία των πετρελαϊκών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής που τροφοδοτούν τα νησιά. Μέχρι σήμερα, έχουν συνδεθεί με το Σύστημα υπό Υψηλή Τάση (Υ.Τ.) όλα τα Ιόνια νησιά. Όσον αφορά τα νησιά του Αιγαίου, μόνον η Άνδρος έχει συνδεθεί υπό Υ.Τ., ενώ υπό Μέση Τάση (Μ.Τ.) έχουν συνδεθεί αρκετά νησιά πλησίον των ακτών (Σποράδες, Θάσος, Σαμοθράκη, Κύθηρα κ.ά.). Τέλος, αρκετά νησιά του Αιγαίου (κυρίως όσα βρίσκονται γεωγραφικά κοντά στην Ηπειρωτική χώρα) έχουν διασυνδεθεί μεταξύ τους υπό Μ.Τ.», αναφέρει.
Όπως εκτιμάται στο προσχέδιο, έχουν παραμείνει αρκετά αυτόνομα νησιωτικά συστήματα στο Αιγαίο. «Σήμερα, τα μικρής και μεσαίας κλίμακας αυτόνομα ηλεκτρικά νησιωτικά Συστήματα του Αιγαίου, αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας της χώρας. Τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ) ανήκουν σε 32 Ηλεκτρικά Συστήματα (ΗΣ) καθένα από τα οποία τροφοδοτείται από έναν ή περισσότερους θερμικούς σταθμούς παραγωγής και αποτελείται από ένα ή περισσότερα συνδεδεμένα νησιά μεταξύ τους με υποβρύχια καλώδια. Τα Συστήματα αυτά εξυπηρετούνται από πετρελαϊκές μονάδες (κυρίως στα μικρά και μεσαία Συστήματα), ενώ έχουν εγκατασταθεί και αεριοστροβιλικές μονάδες (με καύσιμο ελαφρύ πετρέλαιο – diesel) στα Συστήματα της Κρήτης και της Ρόδου», επισημαίνεται.
Στόχος η διεύρυνση εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας
Έμφαση δύνεται και στη διεύρυνση των δυνατοτήτων εξαγωγών ενέργειας. Όπως σημειώνεται, «λόγω της γεωγραφικής θέσης της χώρας μας στο ΝΑ άκρο της Ευρώπης, η ανάπτυξη των διασυνδέσεων στην ευρύτερη περιοχή και η ανάπτυξη διαδρόμων μεταφοράς από τις πηγές παραγωγής προς τα σημαντικά κέντρα κατανάλωσης της ηπείρου αποκτά εξαιρετική σημασία. Μεγάλη αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ στη χώρα μας, πολύ πέραν των στόχων του 2020, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη δυνατότητα πραγματοποίησης μεγάλης κλίμακας εξαγωγών ηλεκτρική ενέργειας}.
