Ροή
Από τις 21 Αυγούστου οι ελληνικές τράπεζες δεν θα μπορούν να καταθέτουν τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου ως ενέχυρα για την άντληση ρευστότητας κατά τις πράξεις νομισματικής χρηματοδότησης της ΕΚΤ, δεδομένου ότι η Ευρωτράπεζα θα άρει το περίφημο «waiver» (παρέκκλιση). Αυτή η εξέλιξη καθιστά τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα ακόμη πιο εξαρτημένα από το Κράτος και τη ρευστότητα που αυτό διαθέτει. Γιατί;
Σήμερα οι καταθέσεις των φορέων της γενικής κυβέρνησης στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα ανέρχονται στα 14,4 δισ. ευρώ. Τα 9,5 δισ. ευρώ είναι καταθέσεις της κεντρικής κυβέρνησης (υπουργείων και άλλων), τα 2,5 δισ. ευρώ καταθέσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα 2,4 δισ. ευρώ καταθέσεις των ασφαλιστικών ταμείων και τα 532 εκατ. ευρώ καταθέσεις των νοσοκομείων. Από τα 14,3 δισ. ευρώ των συνολικών καταθέσεων των φορέων γενικής κυβέρνησης τα 6,9 δισ. ευρώ αφορούν σε καταθέσεις προθεσμίας και τα 7,4 δισ. ευρώ σε καταθέσεις όψεως.
Βάσει της νομοθεσίας που έχει ψηφίσει η κυβέρνηση το μέγιστο όριο της ρευστότητας που οι φορείς της γενικής κυβέρνησης επιτρέπεται να διατηρούν στις εμπορικές τράπεζες θα πρέπει να ισούται με τις καθαρές ταμειακές τους ανάγκες για το επόμενο δεκαπενθήμερο. Παράλληλα, οι φορείς της γενικής κυβέρνησης θα πρέπει να κλείσουν όλες τις προθεσμιακές τους καταθέσεις ύψους 6,9 δισ. ευρώ και να μεταφέρουν το σύνολο των ταμειακών τους διαθεσίμων στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, στη βάση της πρόβλεψης κάλυψης των ταμειακών αναγκών του επόμενου δεκαπενθήμερου οι φορείς θα διατηρήσουν καταθέσεις ύψους 3 δισ. ευρώ σε λογαριασμούς όψεως των τραπεζών. Άλλες εκτιμήσεις τοποθετούν στο 1 δισ. ευρώ το εν λόγω ποσό. Το ακριβές ύψος των πλεοναζόντων ταμειακών διαθεσίμων και το μέγιστο ύψος της ρευστότητας που οι φορείς θα διατηρούν στα πιστωτικά ιδρύματα θα προκύψει μέσω του ταμειακού προγραμματισμού που θα διενεργήσουν οι φορείς σε συνεργασία με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Από αυτή την άσκηση ουσιαστικά θα προκύψει και η ρευστότητα που το Δημόσιο θα δίνει στις τράπεζες.
Δεδομένου ότι μετά τις 20 Αυγούστου οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να επιστρέψουν 3,5 δισ. ευρώ στην ΕΚΤ, λόγω του ότι τα ενέχυρα τους δεν θα γίνονται απόδεκτά από την ευρωτράπεζα, η ρευστότητα τους θα μειωθεί δραστικά. Αντίστοιχα θα αυξηθεί σημαντικά η εξάρτηση τους από τη ρευστότητα που θα τους καταθέτει το Δημόσιο.
Κομβικό ρόλο σε αυτό τον τομέα διαδραματίζει ήδη ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) ο οποίος και αποφασίζει το ποια ποσά μένουν στις τράπεζες και ποια πηγαίνουν στον ειδικό λογαριασμό στην Τράπεζα της Ελλάδος. Πάντως, πληροφορίες αναφέρουν πως μετά την άρση του waiver θα υπάρξει πρόνοια, ώστε να αυξηθούν τα υφιστάμενα ποσά που το Δημόσιο τηρεί ως καταθέσεις στις εμπορικές τράπεζες.
