Ροή
Σε ελεύθερη πτώση βρίσκεται η τουρκική λίρα καθώς οι επενδυτές ανησυχούν τόσο για την αυξανόμενη ένταση στις σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ αλλά και για πιθανές παρεμβάσεις Ερντογάν στην Κεντρική Τράπεζα της χώρας. Το τουρκικό νόμισμα υποχώρησε στο ιστορικό χαμηλό του 3,98 έναντι του δολαρίου το πρωί της Τετάρτης συνεχίζοντας μια πτωτική πορεία της τάξης του 17% από τον Σεπτέμβριο.
Στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος βρίσκεται η υπόθεση του Τουρκο-Ιρανού εμπόρου χρυσού Ρέζα Ζαράμπ, η οποία απειλεί να επιδεινώσει τις ήδη τεταμένες σχέσεις της Άγκυρας με την Ουάσινγκτον. Ο κ. Ζαράμπ κατηγορείται στις ΗΠΑ ότι συνωμότησε με Τούρκους κυβερνητικούς αξιωματούχους και με στελέχη κρατικής τράπεζας για να παρακάμψει τις κυρώσεις που είχαν επιβληθεί επί Ομπάμα στο Ιράν εμπορευόμενος χρυσό αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η δίκη του αναμένεται να ξεκινήσει στη Νέα Υόρκη την επόμενη εβδομάδα.
Εκπρόσωπος της τουρκικής κυβέρνησης κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι συμμετέχουν σε μια «ξεκάθαρη δολοπλοκία εναντίον της Τουρκίας» και πρόσθεσε ότι η υπόθεση Ζαράμπ «στοχεύει να πλήξει τους δεσμούς της Τουρκίας με το Ιράν, τη Ρωσία και άλλες χώρες», σύμφωνα με το Reuters.
H μάχη του Ερντογάν κατά των υψηλών επιτοκίων
Ένας ακόμη παράγοντας που επιδεινώνει κι άλλο την κατάσταση είναι οι παρεμβάσεις Ερντογάν στην νομισματική πολιτική της χώρας. Ο Τούρκος πρόεδρος ασκεί εδώ και καιρό έντονη κριτική σε αυτό που αποκαλεί «διεθνές λόμπι των επιτοκίων» και το οποίο κατηγορεί για τον υψηλό πληθωρισμό που αντιμετωπίζει η χώρα του. Αν και μέχρι στιγμής έχει αποφύγει να κριτικάρει άμεσα την Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας, οι εκκλήσεις του για χαμηλότερα επιτόκια προκαλούν επιπλοκές στις προσπάθειες αντιμετώπισης του υψηλού πληθωρισμού, ο οποίος πρόσφατα ξεπέρασε το 11%, σύμφωνα με τους Financial Times.
Αναλυτές της Commerzbank δήλωσαν ότι οι πολιτικές πιέσεις για χαμηλότερα επιτόκια «είναι ο βασικός λόγος υπονόμευσης της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας όταν το προφίλ του πληθωρισμού απαιτεί υψηλότερα επιτόκια», προσθέτοντας ότι «δεν προκαλεί έκπληξη» η αποδυνάμωση της λίρας.
«Κανείς δεν πιστεύει πραγματικά ότι τα υψηλά επιτόκια προκαλούν πληθωρισμό, αυτή είναι μια λαϊκιστική πολιτική του Ερντογάν. Θα μου προκαλούσε έκπληξη αν ακόμα και ο ίδιος το πίστευε πραγματικά αυτό», δήλωσε στο Bloomberg o Πολ ΜακΝάμαρα, διαχειριστής του λονδρέζικου fund GAM UK, το οποίο πούλησε όλα τα τουρκικά περιουσιακά του στοιχεία πριν από μερικούς μήνες. «Η λίρα θα συνεχίσει να πέφτει μέχρι να δούμε σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής», πρόσθεσε.
Αν και οι επενδυτές είναι συνηθισμένοι στις ανορθόδοξες οικονομικές θεωρίες του Ερντογάν, οι τελευταίες του δηλώσεις προκάλεσαν προβληματισμό, καθώς ο Τούρκος πρόεδρος έχει πλέον μεγαλύτερη δύναμη για να παραβιάσει την αυτονομία της Κεντρικής Τράπεζας. Η απόδοση των τουρκικών 10ετών ομολόγων εκτοξεύτηκαν κατά 135 μονάδες βάσης τον Νοέμβριο, στο 13,18% ξεπερνώντας τις αποδόσεις ομολόγων από χώρες όπως το Πακιστάν και ο Λίβανος που έχουν πιστοληπτική αξιολόγησης πέντε βαθμίδων κάτω από τη Τουρκία.
Μέχρι στιγμής η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας έχει δοκιμάσει τα πάντα εκτός από το να αυξήσει τα επιτόκια της. Χθες Τρίτη ανέβασε το κόστος δανεισμού των τραπεζών κατά 25 μονάδες βάσης αλλά ακόμη και αυτή η κίνηση, δεν μπόρεσε να διακόψει την πτωτική πορεία του τουρκικού νομίσματος.
Η συνεχής υποχώρηση της λίρας απειλεί την οικονομία ολόκληρης της χώρας. Προκαλεί προβλήματα στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που έχουν πάρει δάνεια σε δολάρια και αυξάνει σημαντικά το κόστος της ενέργειας και των εισαγόμενων προϊόντων.
