Ροή
Ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά όχι στην Ευρωζώνη. Πρόκειται για μια σύγχρονη σκανδιναβική χώρα, με ισχυρό κοινωνικό κράτος και με πολίτες που απολαμβάνουν υψηλό βιοτικό επίπεδο. Σε λίγο καιρό ίσως να πρόκειται για τη χώρα εκείνη που θα πάψει να ζει με… μετρητά. Ο λόγος για τη Σουηδία, όπου, όπως όλα δείχνουν, η μετάβαση σε μια νέα εποχή, την εποχή χωρίς μετρητά, έχει ήδη αρχίσει.
Όπως αποκαλύπτουν οι New York Times, στη Σουηδία φαίνεται πως μπαίνει τέλος στην εποχή των μετρητών. Ακόμη και τα μουσεία της χώρας – μεταξύ αυτών και εκείνο που είναι αφιερωμένο στο διάσημο μουσικό συγκρότημα των Αbba – έχουν σταματήσει να δέχονται κέρματα ως αντίτιμο – εισιτήριο εισόδου! Παρόμοια είναι η εικόνα και στις εκκλησίες της χώρας.
Στην πραγματικότητα, λίγα μόνο κράτη είναι σε θέση να μεταπηδήσουν σε ένα χωρίς μετρητά μέλλον, τόσο γρήγορα, όσο μπορεί η Σουηδία. Και αυτό γιατί πρόκειται για μια χώρα που ζει και κινείται μέσα στην τεχνολογία και την καινοτομία. Η Σουηδία είναι η χώρα των… ψηφιακών πληρωμών, καθώς ορισμένες από τις τράπεζές της έχουν πάψει να δέχονται ή να χορηγούν μετρητά στους πελάτες – καταθέτες.
«Δεν θέλουμε να βρισκόμαστε πίσω από τις εξελίξεις. Δεν γίνεται να δεχόμαστε μετρητά, από τη στιγμή που τα μετρητά πεθαίνουν», δηλώνουν υπάλληλοι του Μουσείου των Abba.
Όμως η νέα πραγματικότητα της Σουηδίας δεν ικανοποιεί τους πάντες. Τα νέα δεδομένα στην καθημερινότητα των Σουηδών, εκείνης των ηλεκτρονικών πληρωμών και της ψηφιοποίησης, έχουν προκαλέσει μπαράζ αντιδράσεων στις οργανώσεις των καταναλωτών, οι οποίες προειδοποιούν για τον κίνδυνο να πληγεί το αίσθημα της ιδιωτικότητας, αλλά και να αυξηθεί κατακόρυφα το ηλεκτρονικό οικονομικό έγκλημα.
Μόνο για το 2014, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης της Σουηδίας, τα φαινόμενα ηλεκτρονικής απάτης ξεπέρασαν τις 140.000, ποσοστό υπερδιπλάσιο έναντι της προηγούμενης δεκαετίας. «Συνταξιούχοι και πρόσφυγες που χρησιμοποιούν μετρητά μπορεί αυτόματα να τεθούν στο περιθώριο», διαμηνύουν οι πολέμιοι της νέας τάξης πραγμάτων που ξεδιπλώνεται στη χώρα.
«Μπορεί να είναι της μόδας, αλλά σίγουρα υπάρχουν πολλαπλοί κίνδυνοι για μια κοινωνία που αποφασίζει να ζήσει χωρίς μετρητά», τονίζει ο Bjorn Eriksson, πρώην πρόεδρος της Interpol.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Euromonitor International, τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα αντιπροσωπεύουν μόλις το… 2% της σουηδικής οικονομίας, έναντι 7,7% που είναι στις ΗΠΑ και 10% στην Ευρωζώνη. Για το 2015, μόνο το 20% των πληρωμών στη Σουηδία έγινε μέσω μετρητών, έναντι 75% που είναι το αντίστοιχο ποσοστό στον υπόλοιπο κόσμο.
Οι πιστωτικές κάρτες παραμένουν ο βασιλιάς της σουηδικής οικονομίας, δεδομένου ότι σε περισσότερα από τα μισά υποκαταστήματα των μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας (SEB, Swedbank, Nordea Bank), καταθέσεις σε μετρητά δεν γίνονται αποδεκτές.
Όμως η άποψη της κεντρικής τράπεζας της χώρας, της Riksbank, είναι διαφορετική. Όπως τονίζει, μέσω πρόσφατης μελέτης, τα μετρητά δεν έχουν πεθάνει. Μπορεί να μειώνονται με ταχύτατους ρυθμούς, αλλά θα παραμείνουν σε κυκλοφορία για τα επόμενα 20 χρόνια.
