Η Ελλάδα δίνει μαθήματα στη Βρετανία για το Brexit

Viber Whatsapp Μοιράσου το
Η Ελλάδα δίνει μαθήματα στη Βρετανία για το Brexit

*Του Βόλφγκανγκ Μίνχαου

Όσοι χαράζουν τη στρατηγική εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν περισσότερα να διδαχθούν από τους υπουργούς Οικονομικών που πέρασαν από την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, παρά από τους διπλωμάτες των Βρυξελλών.

Ενόψει του Brexit, είναι υποχρέωσή τους να προετοιμάζουν τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου της ΕΕ –ενός από τα κυριότερα όργανα λήψης αποφάσεων στην Ένωση. Οι διπλωμάτες των Βρυξελλών είναι έμπειροι διαπραγματευτές: αντιλαμβάνονται τα πολιτικά και οικονομικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη, καθώς και τις νομικές διαδικασίες που ισχύουν στην ΕΕ. Δουλειά τους είναι να εξισορροπούν διαρκώς τη μία θέση έναντι της άλλης. Δεν έρχονται ποτέ σε ρήξη με τους συνομιλητές τους γιατί σε έναν μήνα θα κάθονται ξανά μαζί τους στο ίδιο τραπέζι.

Οι διαπραγματεύσεις για το Brexit, όμως, είναι κάτι διαφορετικό. Εδώ μιλάμε για «έναν εναντίον 27» -και η αναλογία αυτή μας φέρνει στο νου τις διαπραγματεύσεις για τη διάσωση της Ελλάδας, με αποκορύφωμα τα έτη 2012, 2015 και 2017. Πριν τις εκλογές, η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι δήλωνε ότι καλύτερα μη συμφωνία παρά μια κακή συμφωνία. Η αλήθεια είναι πως για να πεις κάτι τέτοιο, θα πρέπει να ξέρεις τι σημαίνει «κακή συμφωνία».

Στην περίπτωση της Ελλάδας, το ενδεχόμενο καμίας συμφωνίας θα ήταν πράγματι καλύτερο από μια κακή συμφωνία. Η χώρα βρίσκεται σε ύφεση από το 2008. Στην τελευταία συμφωνία που υπέγραψε με τους πιστωτές της, συμφώνησε σε πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% επί του ΑΕΠ έως το 2022 –έναν στόχο που το ΔΝΤ θεωρεί μη βιώσιμο.

Η χώρα έχει εγκλωβιστεί σε έναν φαύλο κύκλο χαμηλής ανάπτυξης και λιτότητας. Το 2015, η Ελλάδα είχε να επιλέξει ανάμεσα στο εάν θα εγκαταλείψει την Ευρωζώνη ή θα γίνει αποικία της. Επέλεξε τη σκλαβιά και τώρα πληρώνει το τίμημα της μόνιμης ύφεσης.

Το δεύτερο μάθημα που μπορεί να πάρει κανείς από την Ελλάδα είναι το «Plan B». Ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης σκόπευε να εισάγει ένα παράλληλο σύστημα πληρωμών με το οποίο η Ελλάδα θα είχε αθετήσει τις πληρωμές της και ταυτόχρονα θα παρέμενε μέλος της Ευρωζώνης. Ήταν ένα φιλόδοξο σχέδιο το οποίο, κατά τη γνώμη μου, θα είχε φέρει καλύτερα αποτελέσματα από τη συνθηκολόγηση.

Ομοίως, η Βρετανία χρειάζεται ένα αξιόπιστο Σχέδιο Β, το οποίο θα σκιαγραφεί αναλυτικά που θα λάβει η χώρα σε περίπτωση που ναυαγήσουν οι διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι οι πιθανότητες συμφωνίας επί της εξόδου της Βρετανίας βάσει του άρθρου 50 δεν είναι κακές, αφού με λίγη φαντασία μπορούν να ξεπεραστούν ακόμη και τα πιο ακανθώδη σημεία».

Το τρίτο μάθημα που δίνει η Ελλάδα στη Βρετανία είναι οι μονόπλευρες προτάσεις μπορούν πάντοτε να πέσουν στο κενό. Δεν εκπλήσσομαι που οι ηγέτες της ΕΕ απορρίπτουν τη μονομερή προσφορά της Μέι να εγγυηθεί τα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών, χαρακτηρίζοντάς τη «ανεπαρκή». Το σκηνικό αυτό μας θυμίζει τις προτάσεις που κατέθεταν οι ελληνικές κυβερνήσεις και απορρίπτονταν από τους Ευρωπαίους εταίρους τους το 2015.

Σε περίπτωση, όμως, που πέσω έξω και δεν επιτευχθεί συμφωνία μέσω του άρθρου 50, η Βρετανία και η ΕΕ θα πρέπει τουλάχιστον να καταλήξουν σε μια διμερή εμπορική συμφωνία για τη διαχείριση της ροής των αγαθών.

Εξετάζοντας πού βρισκόμαστε σήμερα, οι διαπραγματεύσεις μπορούν να ακολουθήσουν μόνο μία συνετή πορεία: να συνεχιστούν βάσει του άρθρου 50 βάσει των επιταγών της κυβέρνησης για σταδιακή αποχώρηση από την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση –θα χρειαστεί, όμως, μια μεταβατική περίοδος για απορρόφηση των οικονομικών κραδασμών. Κατά τη γνώμη μου, η διαδικασία αυτή μπορεί να κρατήσει και μια πενταετία και πιστεύω, πράγματι, ότι πρέπει να δοθεί αρκετός χρόνος και στις δύο πλευρές προκειμένου να διαπραγματευτούν μια συμφωνία για το εμπόριο.

Είναι κρίμα που τόσοι πολέμιοι του Brexit αναλώνονται αναζητώντας τρόπους για να ακυρωθεί το δημοψήφισμα, αντί να διερευνήσουν τις προοπτικές της μακράς μεταβατικής περιόδου εντός της ενιαίας αγοράς. Με αυτόν τον τρόπο, αποδυναμώνουν τη θέση τους στις διαπραγματεύσεις. Πιστεύω, επίσης, ότι κακώς ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ συνεχίζει να μιλά για το ενδεχόμενο της ακύρωσης του Brexit.

Είναι σημαντικό και για τις δύο πλευρές να επικεντρωθούν στη μεταβατική περίοδο, ώστε να διασφαλίσουν σταθερότητα και ομαλότητα των διαπραγματεύσεων καθησυχάζοντας τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Η βρετανική κυβέρνηση πρέπει να εξασφαλίσει ευρεία συναίνεση στο κοινοβούλιο υπέρ της μετάβασης. Το μήνυμα που καλείται να στείλει στις Βρυξέλλες το Λονδίνο είναι ότι επιμένει σε ένα σκληρό Brexit, αλλά με μία ήπια διαδικασία μετάβασης. Ας σταματήσουν, λοιπόν, οι ηγέτες της ΕΕ να ονειρεύονται μια στροφή 180 μοιρών της Βρετανίας.

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider