Ροή
Το εμπορικό πλεόνασμα της Γερμανίας εντείνει τις ανησυχίες στο εσωτερικό κα το εξωτερικό της χώρας
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι μόνος του. Όταν-προτού αναλάβει καθήκοντα- είχε αναφερθεί στο τεράστιο εμπορικό πλεόνασμα της Γερμανίας και το μεγάλο πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο με τις ΗΠΑ ανέδειξε ένα θέμα το οποίο αποτέλεσε πηγή αντιδράσεων όχι μόνο στην Ουάσινγκτον αλλά και πέραν αυτής.
Πρόκειται για ένα θέμα το οποίο έχει πυροδοτήσει αντιδράσεις και στο εσωτερικό της Γερμανίας και δεν αποκλείεται να έχει συνέπειες για τους εμπορικούς δεσμούς της χώρας με τον υπόλοιπο κόσμο και την παγκόσμια οικονομία.
Οι προτάσεις που έκαναν πρόσφατα οι πρωταγωνιστές της εκλογικής αναμέτρησης στη Γερμανία ίσως τελικά να συντελούσαν στη μείωση του εμπορικού πλεονάσματος, το οποίο έχει «θορυβήσει» τον υπόλοιπο κόσμο. Αυτές αφορούν στη χρήση φορολογικών μέτρων για να δοθεί ώθηση στην εγχώρια ζήτηση.
Μακριά από τα τετριμμένα, Γερμανοί οικονομολόγοι εκφράζουν επίσης την ανησυχία τους για αυτή την ανισότητα μεταξύ των αυξανόμενων εξαγωγών και των περιορισμένων εισαγωγών, μια ανισορροπία η οποία συνδέεται στενά με το υψηλό ποσοστό αποταμίευσης που καταγράφεται στη χώρα.
Ωστόσο, η κουβέντα προσκρούει επίσης σε βαθειά ριζωμένες αντιλήψεις για το πώς πρέπει να γίνεται η διαχείριση της οικονομίας. «Πολλοί εδώ βλέπουν το εμπορικό πλεόνασμα της Γερμανίας όχι ως μια οικονομική έννοια αλλά ως ηθική», αναφέρει ο Marcel Fratzscher, επικεφαλής του DIW think-tank, το οποίο εδρεύει στο Βερολίνο.
Η κριτική του Tραμπ κατευθύνθηκε κατά της Γερμανίας η οποία υπήρξε μια «μεγάλη κατασκευάστρια χώρα η οποία ήταν πολύ άδικη απέναντι στις ΗΠΑ» δεδομένου ότι οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δυο χωρών ήταν άνισες. Οι γερμανικές εξαγωγές στις ΗΠΑ ξεπέρασαν τις αμερικανικές εξαγωγές στη Γερμανία κατά 65 δις. δολάρια πέρυσι αν και ο Τrump επικαλέστηκε ένα πολύ μεγαλύτερο νούμερο της τάξης των 800 δις. δολαρίων.
Ο Πίτερ Ναβάρο, κορυφαίος σύμβουλος του Τραμπ (επικεφαλής του συμβουλίου Εθνικού Εμπορίου) έχει «υπογείως» κατηγορήσει το Βερολίνο ότι χρησιμοποιεί ένα υποτιμημένο ευρώ για να εκμεταλλευθεί τις ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους εταίρους του.
Η Γερμανία, ωστόσο, ανακοίνωσε πλεόνασμα του εμπορικού της ισοζυγίου 253 δις. ευρώ σπάζοντας το προηγούμενο ρεκόρ.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν εκφράσει την ανησυχία τους για μια ανισορροπία η οποία ρισκάρει να ενισχύσει τις οικονομικές ανισότητες και ενέχει παράλληλα κινδύνους και για την τροφοδότηση χρηματοπιστωτικών κρίσεων.
Όπως εκτίμησε πέρυσι ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, «απλώς δεν υπάρχει αρκετή ζήτηση για κεφάλαια πουθενά αλλού στον κόσμο ώστε να απορροφήσει αυτή την υπερβολική αποταμίευση χωρίς να μειωθεί η απόδοση». Ο κ. Ντράγκι υποστήριξε ότι το Βερολίνο ήταν κατά ένα μέρος υπεύθυνο για τα χαμηλά επιτόκια, τα οποία πολλοί Γερμανοί αποστρέφονται.
Παρ’ όλα αυτά δεν είναι εύκολο να παρουσιάσει κανείς ένα τέτοιο επιχείρημα στη γερμανική κοινή γνώμη. «Το χρέος είναι κάτι κακό και το να εξηγήσει κανείς ότι οι αποταμιεύσεις κάποιου είναι το χρέος κάποιου άλλου, είναι δύσκολο», σημειώνει ο κ. Fratzscher.
Παράλληλα, επεσήμανε ότι η βασική αιτία αυτής της ανισορροπίας δεν είναι οι υψηλές εξαγωγές της Γερμανίας αλλά οι χαμηλές δαπάνες στο εσωτερικό της χώρας: πρέπει να αυξηθεί η ζήτηση και να ληφθούν πρωτοβουλίες για να αυξηθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις.
Τα δεδομένα μπορεί να αλλάξουν αν ληφθεί ακόμη ένα φλέγον ζήτημα, που αφορά πάλι σε ένα πλεόνασμα ρεκόρ, το οποίο αφορά στα δημοσιονομικά της χώρας.
Το 2016 η γερμανική κυβέρνηση έλαβε 23,7 δις ευρώ από έσοδα φόρων σε σχέση με όσα ξόδεψε. Αυτό το δημοσιονομικό πλεόνασμα, το οποίο είναι το υψηλότερο από την στιγμή της επανένωσης της Γερμανίας, οδήγησε σε εκκλήσεις για μείωση των φόρων για να τονωθεί η εγχώρια ζήτηση και κατανάλωση αλλά και να αυξηθούν οι εισαγωγές προκειμένου να μειωθεί η ανισορροπία.
Εν όψει των εκλογών, η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνκελα Μέρκελ έχει υποσχεθεί μείωση των φόρων. Ο αντίπαλός της, Χόρστ Σεεχόφερ, έκανε λόγο για τη μεγαλύτερη μείωση φορολογίας στην ιστορία της Γερμανίας.
Αντίθετα, ο Μάρτιν Σουλτς, από την πλευρά των Σοσιαλδημοκρατών, θέλει να χρησιμοποιήσει το πλεόνασμα για να γίνουν επενδύσεις και να αναπτυχθεί η παιδεία.
