Ροή
Για επιτάχυνση των διαδικασιών στη δημιουργία των hot spots στην Ελλάδα κάνει λόγο η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διαχείριση του προσφυγικού στην Ελλάδα, η οποία δόθηκε την Τετάρτη στη δημοσιότητα.
Συγκεκριμένα, η έκθεση επισημαίνει ότι η δημιουργία των hot spots στα ελληνικά νησιά (Λέσβος, Χίος, Σάμος, Λέρος και Κως) καθυστέρησε, διότι δεν υπήρχαν οι κατάλληλες υποδομές και οι εγκαταστάσεις έπρεπε να χτιστούν από την αρχή. Σημειώνεται ότι το μόνο λειτουργικό hot spot βρίσκεται στη Λέσβο, ενώ όσον αφορά τις εγκαταστάσεις στα υπόλοιπα νησιά, συνεχίζονται οι εργασίες. Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι για να επιτευχθεί ο στόχος λειτουργίας των hot spots έως τις 15 Φεβρουαρίου, ο ελληνικός στρατός έχει αναλάβει την ανοικοδόμησή τους.
Επιπλέον, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι ελληνικές Αρχές έχουν κάνει βελτιώσεις στη λειτουργία των hot spots και έχουν ολοκληρώσει τις τυπικές λειτουργικές διαδικασίες, αλλά και τη διαδικασία άμεσης μεταφοράς των ανθρώπων που αποβιβάζονται στα νησιά στα κέντρα καταγραφής. Παράλληλα, η Frontex έχει αρχίσει τις παράκτιες περιπολίες στη Λέσβο, τη Χίο και τη Σάμο που έχουν φέρει αποτελέσματα.
Εξάλλου, επισημαίνεται ότι έχει σημειωθεί «αξιοσημείωτη αύξηση» όσον αφορά το ποσοστό των μεταναστών από τους οποίους έχουν ληφθεί δακτυλικά αποτυπώματα (από 8% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2015 σε 78% τον Ιανουάριο 2016). Σημειώνεται, ότι από τη στιγμή που θα είναι πλήρως επιχειρησιακά και εξοπλισμένα, τα κέντρα πρώτης υποδοχής στην Ελλάδα, αναμένεται να φθάσουν σε συνολική ικανότητα λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων της τάξης των 11.000 ατόμων ημερησίως, αριθμός που υπερβαίνει κατά πολύ τους μέσους αριθμούς αφίξεων τον Ιανουάριο. Παράλληλα, ειδικοί εμπειρογνώμονες ελέγχουν τα ταξιδιωτικά έγγραφα για τον εντοπισμό πλαστών και παραποιημένων εγγράφων.
Όσον αφορά τη συμφωνία περί μετεγκατάστασης από την Ελλάδα 66.400 προσφύγων, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η διαδικασία μέχρι σήμερα είναι αργή, καθώς έχουν γίνει μόνο 218 μετεγκαταστάσεις. Μόνο 15 κράτη-μέλη προσέφεραν στην Ελλάδα συνολικά 1.081 θέσεις για μετεγκατάσταση, ενώ 16 κράτη-μέλη έχουν ορίσει υπαλλήλους-συνδέσμους για τη στήριξη της διαδικασίας επί τόπου. Σημειώνεται, επίσης, ότι οι ελληνικές αρχές έχουν βελτιώσει τις ικανότητες καταγραφής προσφύγων και έχουν ανοίξει δεύτερο γραφείο στη Σάμο όπου υπάρχει πλέον η υποδομή για παροχή καταλύματος και μεταφοράς, με τη στήριξη του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης και του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR).
Εξάλλου, υπενθυμίζεται ότι το Δεκέμβριο 2015, η Επιτροπή ενέκρινε ένα πρόγραμμα 80 εκατ. ευρώ για την υποστήριξη της υποδοχής προσφύγων στην Ελλάδα, που περιλαμβάνει 20.000 θέσεις υπό τη διαχείριση του UNHCR, καθώς και τη δημιουργία 7.000 θέσεων στις περιοχές των κέντρων πρώτης υποδοχής. Στο πλαίσιο αυτού του καθεστώτος, υπάρχουν σήμερα 16.400 διαθέσιμες θέσεις.
Επιπλέον υπάρχουν 7.181 θέσεις στις προσωρινές εγκαταστάσεις στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και 10.447 θέσεις στην ηπειρωτική Ελλάδα. Ως εκ τούτου, ο συνολικός αριθμός των υφιστάμενων θέσεων υποδοχής στην Ελλάδα ανέρχεται επί του παρόντος σε 17.628.
Ωστόσο, σημειώνεται, εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη 12.342 θέσεων σε σύγκριση με τις 50.000 νέες θέσεις για τις οποίες η Ελλάδα δεσμεύτηκε τον Οκτώβριο του 2015.
Όσον αφορά τις επιστροφές οικονομικών μεταναστών, η Επιτροπή επισημαίνει ότι από τις αρχές του 2015, η Ελλάδα έχει προβεί σε 16.131 αναγκαστικές επιστροφές και 3.460 υποστηριζόμενες οικειοθελείς επιστροφές οικονομικών μεταναστών που δεν είχαν δικαίωμα ασύλου στην Ευρώπη. Σημειώνεται ότι ο αριθμός αυτός παραμένει ανεπαρκής σε σχέση με τον αριθμό των αφίξεων που ξεπέρασαν τις 800.000 το 2015.
Θετικό δημοσίευμα για την Ελλάδα στο Βέλγιο
«Χίος, το νησί όπου οι πρόσφυγες είναι κατά κάποιον τρόπο καλοδεχούμενοι» είναι ο τίτλος εκτενούς ρεπορτάζ για το προσφυγικό της βελγικής εφημερίδας «De Tijd».
Στο δημοσίευμα αναφέρεται πως οι εργασίες αποπεράτωσης των κέντρων υποδοχής μεταναστών (hot spots) είναι πυρετώδεις και διενεργούνται με την ενεργό συμμετοχή του ελληνικού στρατού, ενώ επισημαίνεται πως η Ελλάδα δίνει μια «μάχη ενάντια στον χρόνο» προκειμένου να καταφέρει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της έγκαιρα.
«Εντυπωσιασμένος» από την ταχύτητα που εξελίσσονται τα έργα, δηλώνει πάντως ο διοικητής της 40μελούς ομάδας Ολλανδών στρατονόμων που συντρέχει τις προσπάθειες καταγραφής των προσφύγων στην Χίο. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στο κλίμα που επικρατεί στη Χίο όπου οι κάτοικοι «δεν διάκεινται τόσο εχθρικά απέναντι τους πρόσφυγες υπό την προϋπόθεση όμως ότι η διαμονή τους δεν θα είναι μακρά». Ο αρθρογράφος της εφημερίδας αποδίδει τη χαλαρή αυτή στάση στο γεγονός ότι σε αντίθεση με την Κω, η Χίος «δεν είναι τόσο τουριστικό νησί».
Νέες κατηγορίες κατά της Ελλάδας από τον αυστριακό υπουργό Εξωτερικών
Στην εκτόξευση εκ νέου κατηγοριών εναντίον της Ελλάδας, αφιερώνει σχεδόν όλη τη σημερινή συνέντευξή του στην αυστριακή εφημερίδα «Κurier», ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών, Sebastian Kurz, του συγκυβερνώντος με τους Σοσιαλδημοκράτες συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος, ισχυριζόμενος, μεταξύ άλλων, πως «εάν η Ελλάδα προστάτευε τα σύνορά της θα αντιμετωπίζαμε την κατάσταση με τους πρόσφυγες καλύτερα».
Προειδοποιεί, ταυτόχρονα, πως «εφόσον η Ελλάδα δεν δείχνει πρόθεση να δεχθεί βοήθεια (σ.σ.: για την προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και εγώ δεν είμαι διατεθειμένος να περιμένω την Ελλάδα, πρέπει να προσπαθήσουμε να συνεργαστούμε με άλλες χώρες και να σταματήσουμε τους πρόσφυγες στα ελληνο-μακεδονικά σύνορα, και αυτό θα γίνει όχι στη θέση των μέτρων σε εθνικό επίπεδο -ανώτερο όριο υποδοχής προσφύγων- αλλά παράλληλα με αυτά».
Ο επικεφαλής της αυστριακής διπλωματίας, ο οποίος τις τελευταίες εβδομάδες, αλλά και τους προηγούμενους μήνες, δεν αφήνει ευκαιρία να μην επιτεθεί φραστικά εναντίον της Ελλάδας, ισχυρίζεται στη συνέντευξή του πως η Ελλάδα δεν δέχεται πολλές προσφορές από μέρους της ΕΕ και πως οι Έλληνες βρίσκονται στην «άνετη» θέση να μην παραμένει κανένας πρόσφυγας στην Ελλάδα παραπάνω από 24 ώρες, αλλά όλοι τους μεταφέρεται στα «μακεδονικά σύνορα».
«Η Ελλάδα επηρεάζεται μόνον ως χώρα διέλευσης», παρατηρεί ο ίδιος, για να συμπληρώσει πως «εάν η Ελλάδα προστάτευε τα σύνορά της, δημιουργούσε hot spots -και όλα αυτά με ευρωπαϊκή βοήθεια- θα αντιμετωπίζαμε την κατάσταση με τους πρόσφυγες καλύτερα», σημειώνοντας στη συνέχεια πως «αυτό θα ήταν φυσικά για την Ελλάδα μία μεγαλύτερη πρόκληση, επειδή θα σήμαινε ότι πολλοί περισσότεροι άνθρωποι θα παρέμεναν για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στην Ελλάδα».
Σε σχέση με τα hot spots, αναφέρει πως γίνεται λόγος εδώ και πολύ καιρό, αλλά ακόμη εξακολουθούν να μην υπάρχουν, ο ίδιος προσωπικά έχει χάσει την εμπιστοσύνη, αναφέρει, αλλά θα δεχόταν με χαρά μία βελτίωση της κατάστασης στην Ελλάδα, ωστόσο δεν μπορεί κανείς να περιμένει, επειδή αυτό μπορεί να σημαίνει για την Αυστρία μία πλήρη επιβάρυνσή της.
Απαντώντας στην ερώτηση ως προς τη μετατόπιση ενός εξωτερικού συνόρου της ΕΕ σε μία χώρα-μη-μέλος της, ο Sebastian Kurz τονίζει πως μία Ευρώπη χωρίς εσωτερικά σύνορα λειτουργεί μόνον με συντεταγμένα εξωτερικά σύνορα. Επειδή όμως αυτά δεν υπάρχουν μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, γιατί οι πρόσφυγες προωθούνται και κατόπιν επιλέγουν να υποβάλουν αίτηση ασύλου στην πιο ελκυστική για τους ίδιους χώρα, αυτή (σ.σ.: η Ευρώπη χωρίς εσωτερικά σύνορα) δεν μπορεί να λειτουργήσει -και το μόνο θετικό, προσθέτει, είναι πως υπάρχει τώρα αυτή η διαπίστωση και θα αλλάξει η πολιτική.
Ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών παραδέχεται πως σχετικές συζητήσεις για αποστολή Αυστριακών στρατιωτών και αστυνομικών στα σύνορα με την ΠΓΔΜ διεξάγονται με τα Σκόπια ήδη από την περασμένη χρονιά, όταν, όπως λέει, η Ευρώπη δεν έδειχνε καμία διάθεση να σταματήσει τους πρόσφυγες, και σημειώνει πως τώρα δεν είναι μόνον η Αυστρία πρόθυμη να αποστείλει στρατιώτες και αστυνομικούς, αλλά στις συνομιλίες του με τους ομολόγους του από τη Σλοβενία και την Κροατία διαπίστωσε και τη δική τους σχετική πρόθεση, ενώ κάτι τέτοιο κάνει ήδη η Ουγγαρία.
Κατά την άποψή του, η θετική επενέργεια ενός ενισχυμένου ελέγχου στα σύνορα με την ΠΓΔΜ είναι ότι η Ελλάδα θα έδειχνε γρήγορα πρόθυμη να δεχθεί ευρωπαϊκή βοήθεια και να αλλάξει τη στάση της, ενώ θα περιοριστεί κάπως το κύμα των προσφύγων, καθώς οι άνθρωποι συρρέουν στην Ευρώπη για να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους σε χώρες όπως η Αυστρία ή η Γερμανία.
