Ροή
Σχεδόν έξι μήνες μετά τον τυφώνα «Μαρία», ο κυβερνήτης του Πουέρτο Ρίκο, Ρικάρντο Ροσέλο, προτείνει κάτι το οποίο θα φάνταζε αδιανόητο μετά από μια δεκαετία ύφεσης: λιτότητα. Το σχέδιό του να εδραιώσει τις κυβερνητικές υπηρεσίες και να μειώσει τις χορηγίες προς τους δήμους και τα πανεπιστήμια αναδεικνύει την δύσκολη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα μετά την καταιγίδα του Σεπτεμβρίου. Η ψυχρή αλήθεια είναι ότι η ρευστότητα της χώρας συντηρήθηκε επί χρόνια με δανεικά και τώρα η στρόφιγγα έχει κλείσει. Το νησί της αμερικανικής ηπείρου έχει χρεοκοπήσει και οι δανειστές του διεκδικούν 74 δις.δολάρια.
Αν η Ομοσπονδιακή Επιτροπή που εποπτεύει τα οικονομικά της χώρας εγκρίνει το κυβερνητικό πλάνο μέχρι τις 30 Μαρτίου τα μέτρα λιτότητας που θα επιβάλει η κυβέρνηση αναμένεται ότι θα αυξήσουν την πίεση στο λαό όπως συνέβη και στην περίπτωση της Ελλάδας. Για τους κατόχους ομολόγων και τα 3,3 εκατομμύρια πληθυσμό τίθεται ένα βασικό ερώτημα: αν αυτή η κίνηση θα κάνει τελικά περισσότερο κακό από ό,τι καλό ή αν θα βοηθήσει το Πουέρτο Ρίκο να θέσει σε κίνηση και πάλι την οικονομία του και να αποπληρώσει το χρέος του. «Τα πράγματα δεν μπορούν να βελτιωθούν δια μαγείας. Έχουν ληφθεί δύσκολες αποφάσεις. Ο κόσμος είναι δυσαρεστημένος», αναφέρει ο αναλυτής στη Νέα Υόρκη, Jason Bram.
To πλάνο του Ροσέλο προβλέπει ότι η κυβέρνηση ίσως να μπορούσε να πληρώσει το μισό από το χρέος των 41 δις δολαρίων, ένα ποσόν το οποίο δεν ικανοποιεί τους δανειστές. Ωστόσο, η οικονομία του Πουέρτο Ρίκο έχει διέλθει μακροχρόνια ύφεση ενώ απουσίασαν οι γενναίες ιδιωτικές επενδύσεις. Η χρεοκοπία και ο τυφώνας έφεραν κρίση και η λύση του Ροσέλο δεν αποτελεί εγγύηση.
Το ελληνικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 25% μετά από τις δραστικές περικοπές της κυβέρνησης το 2010, την συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση και την αύξηση της φορολογίας. Αυτά δεν ήταν αρκετά για να αποτρέψουν τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση χρέους το 2012 και δύο επιπλέον πακέτα διάσωσης. Το τελευταίο ήρθε με την έλευση του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, το 2015 όταν επικρατούσε ένα κύμα ενάντια στη λιτότητα. Ο κ. Τσίπρας τελικά συμφώνησε για επιπλέον περικοπές.
Παρ' όλα αυτά τα σχέδια του Ροσέλο ίσως να μην ευδοκιμήσουν για πολύ, όπως αναφέρει η Natalie Jaresko, διευθύνουσα σύμβουλος της εποπτεύουσας αρχής, η οποία θα απαιτήσει επιπλέον 10% περικοπές στις συντάξεις ενώ έχει τεθεί και θέμα πρόωρης συνταξιοδότησης δασκάλων και δικαστικών λειτουργών.
Όπως σημειώνει, “το σύστημα πρέπει να είναι προσιτό αλλά να υπάρχει διαφάνεια”. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει λιγότερη υποστήριξη για την οικονομία γενικότερα. Το Πουέρτο Ρίκο έχει ζητήσει 94,4 δισ. Δολάρια ως βοήθεια για την ανοικοδόμηση των κατοικιών, τις υποδομές και τις υπηρεσίες, τα οποία θα βοηθήσουν να αντισταθμιστούν οι περικοπές.
Ο Mark Zandi, αναλυτής της Moody’s, επισημαίνει ότι “χωρίς βοήθεια, δύσκολα θα δούμε το Πουέρτο Ρίκο να βρίσκει το δρόμο του τουλάχιστον μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Θα απαιτηθούν επίπονες διαδικασίες».
