Ο Draghi δεν μπορεί να αντιγράψει το success story της Δανίας

Viber Whatsapp Μοιράσου το
Ο Draghi δεν μπορεί να αντιγράψει το success story της Δανίας

Μήπως η Ευρωζώνη, η Ιαπωνία και η Σουηδία θα έπρεπε, πριν υιοθετήσουν αρνητικά επιτόκια, να πάρουν μερικά μαθήματα από τη Δανία;

Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει ο επικεφαλής οικονομολόγος της δανικής τράπεζας Nordea, σύμφωνα με τον οποίο το «ακραίο» μέτρο των αρνητικών επιτοκίων είναι χρήσιμο για μια χώρα όταν αυτή θέλει να υπερασπιστεί το νόμιμά της και όχι για να τονώσει την οικονομία της.

Τα νέα, σε αυτή την περίπτωση, είναι ευχάριστα για τη Δανία και την Ελβετία και διόλου ευχάριστα για την Ευρωζώνη, την Ιαπωνία και τη Σουηδία.

«Αυτό που έχουμε μάθει στην πράξη είναι ότι τα αρνητικά επιτόκια είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την αποδυνάμωση του νομίσματος αλλά δεν είναι αποδοτικό ως νομισματικό μέτρο για την τόνωση της οικονομίας», εξηγεί στο Bloomberg ο Helge Pedersen.

Τόσο η Δανία όσο και η Ελβετία κατέφυγαν στο αρνητικό επιτόκιο (-0,75%) στις αρχές του 2015, σε μια προσπάθεια να αποθαρρύνουν τους κερδοσκόπους συσσώρευαν τα κρατικά τους ομόλογα κορυφαίας αξιολόγησης «ΑΑΑ». Η Ελβετία προχώρησε στην άρση του πλαφόν για το ελβετικό φράγκο, ενώ η Δανία συνέδεσε το νόμισμά της με το ευρώ.

Στην Ευρωζώνη, όμως, «τα αρνητικά επιτόκια δεν είχαν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα», παρατηρεί ο Pedersen. Οι αρμόδιοι χάραξης πολιτικής πέφτουν σε όλο και πιο βαθιά απόγνωση, με την ΕΚΤ να κινδυνεύει να μπει σε νέο φαύλο κύκλο.

Οι εκτιμήσεις αυτές δικαιώνουν μια σειρά από εξέχοντες επενδυτές που έχουν εξαπολύσει έντονες επιθέσεις στις κεντρικές τράπεζες, με την κατηγορία ότι τροφοδοτούν την αναταραχή στην αγορά. Ο Scott Mather, διευθύνων σύμβουλος της Pacific Investment Management, χαρακτηρίζει τις εν λόγω πολιτικές ως «απεγνωσμένες και καταστροφικές για τη χρηματοοικονομική και οικονομική σταθερότητα».

Υπάρχουν, ωστόσο, και άλλες παράμετροι που αξίζει να εξετάσει κανείς όσον αφορά στα αρνητικά επιτόκια. Στη Δανία, όπου το επιτόκιο καταθέσεων είναι αρνητικό τα τελευταία 3,5 χρόνια (και αναμένεται να παραμείνουν έως το 2018), οι καταθέτες δεν έχουν αποσύρει τα χρήματά τους από τις τράπεζες για να τα κρύψουν κάτω από το στρώμα. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ότι στη Δανία, κατά το παράδειγμα της Σουηδίας, παρατηρείται σταδιακή απεξάρτηση από το φυσικό χρήμα, καθώς οι πολίτες χρησιμοποιούν κυρίως κάρτες για τις συναλλαγές τους.

Οι τράπεζες, από την άλλη, δεν έχουν μετακυλήσει τα αρνητικά επιτόκια στη λιανική τραπεζική. Και ενώ τα έσοδά τους από τον δανεισμό έχουν συρρικνωθεί σημαντικά, επωφελούνται από τη μείωση των επισφαλών δανείων και του κόστους δανεισμού. Οι πελάτες, από την άλλη, έχουν αρχίσει να σηκώνουν τα χρήματα από το λογαριασμό τους και να τα διοχετεύουν σε προϊόντα διαχείρισης ενεργητικού, προσφέροντας στις τράπεζες ευκαιρίες κερδοφορίας από προμήθειες.

«Παρ’ ότι η μείωση των επιτοκίων πιέζει την κερδοφορία των τραπεζών, τα κέρδη των δανικών ιδρυμάτων έχουν ανακάμψει σημαντικά τα τελευταία χρόνια», επισημαίνει ο Jesper Berg, γενικός διευθυντής της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς της Κοπεγχάγης.

Για να διευκολύνει τον χρηματοπιστωτικό κλάδο, η κεντρική τράπεζα της Δανίας έθεσε στη διάθεσή του μια διευκόλυνση, τον τρεχούμενο λογαριασμό, ο οποίος έχει μηδενικό επιτόκιο. Με αυτόν τον τρόπο, το αρνητικό καταθετικό επιτόκιο λειτουργεί ως «φόρος πολυτελείας» για τα πλεονάζοντα κεφάλαια που οι τράπεζες δεν είναι σε θέση να «στριμώξουν» στον τρεχούμενο λογαριασμό.

Παρ’ όλα αυτά, τα αρνητικά επιτόκια προκαλούν στρεβλώσεις στις αγορές πιστώσεων που δεν πρέπει να παραβλέπει κανείς. Τα βραχυπρόθεσμα στεγαστικά επιτόκια στη Δανία είναι, επίσης, αρνητικά, ενώ οι τιμές των ακινήτων –ιδίως στην Κοπεγχάγη– έχουν εκτιναχθεί στα ύψη. Η χώρα, η οποία έχει υποστεί μεγάλο πλήγμα από την κατάρρευση της στεγαστικής αγοράς το 2008, «βρίσκεται ξανά αντιμέτωπη με φούσκες», προειδοποιεί ο Pedersen της Nordea.

Παρ’ όλα αυτά, η νομισματική πολιτική που εφαρμόζει η Δανία θεωρείται επιτυχημένη, καθώς οι στόχοι σε επίπεδο πολιτικής επιτυγχάνονται πλήρως, υποστρίζει ο Jes Asmussen από τη Handelsbanken στη Κοπεγχάγη. Αντιθέτως, εκτιμά ότι στην Ευρωζώνη, ο «μηχανισμός έχει χαλάσει».

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider