Ροή
Η λέξη «ατύχημα» δεν αρέσει καθόλου στην Τζένιφερ Σμιθ και αυτό γιατί παρουσιάζει ένα τροχαίο περισσότερο ως αποτέλεσμα της τύχης και όχι υπαιτιότητας κάποιου. Μια «σύγκρουση» σκότωσε την μητέρα της το 2008, όταν ένα άλλο αυτοκίνητο εμβόλισε το δικό της όχημα. Ο άλλος οδηγός ήταν ένας 20χρόνος που την ώρα της σύγκρουσης μιλούσε στο κινητό του. Ο οδηγός αμέσως παραδέχθηκε το φταίξιμο και είπε ότι δεν πρόσεχε επειδή μιλούσε στο τηλέφωνο. Και όμως, στα ομοσπονδιακά αρχεία ο θάνατος δεν αποδίδεται στον περισπασμό που προκαλεί η χρήση κινητού τηλεφώνου.
Τα τελευταία δύο χρόνια, μετά από δεκαετίες που παρατηρούταν μείωση των θανάτων στους δρόμους των ΗΠΑ, τα θανατηφόρα ατυχήματα αυξάνονται κατά 14,4% κάθε χρόνο. Το 2016 περίπου 100 άνθρωποι έχαναν τη ζωή τους κάθε μέρα, είτε μέσα είτε κοντά σε ένα όχημα.
Στο μεταξύ οι ρυθμιστικές Αρχές δεν έχουν ιδέα γιατί συμβαίνει αυτό. Ο κόσμος οδηγεί μεγαλύτερες αποστάσεις από το παρελθόν αλλά όχι τόσο πολύ. Επίσης συνολικά ο αμερικανικός πληθυσμός τρέχει και πίνει λίγο παραπάνω απ' όσο παλαιότερα, αλλά όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό. Οι ειδικοί αναφέρουν πως αυτά τα στοιχεία δεν δικαιολογούν την αύξηση των θανατηφόρων τροχαίων.
Υπάρχουν όμως τρία στοιχεία που μπορεί και να δείχνουν τους λόγους:
Το πρώτο είναι η αύξηση της χρήσης κινητών τηλεφώνων την ώρα της οδήγησης. Από το 2014 έως το 2016 το ποσοστό των Αμερικανών που είχαν smartphone αυξήθηκε από το 78% στο 81%.
Το δεύτερο στοιχείο είναι η αλλαγή του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιούν οι Αμερικάνοι το κινητό τους. Πλέον δεν μιλάνε με αυτό αλλά στέλνουν μηνύματα, μπαίνουν στο Facebook, το Twitter και το Instagram. Όλες αυτές είναι δραστηριότητες που απαιτούν μεγαλύτερη προσοχή από το απλά να μιλάς με κάποιον άλλον. Το 2015 περίπου το 70% των κατοίκων των ΗΠΑ χρησιμοποιούσαν το κινητό τους για να μοιράζονται φωτογραφίες στα social media. Μέσα σε δύο χρόνια το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 80%.
Το τρίτο στοιχείο είναι η αύξηση των θανάτων δικυκλιστών, ποδηλατών και πεζών. Πρόκειται για ομάδες ανθρώπων που είναι πολύ εύκολο να μην τους πάρει κανείς χαμπάρι ενώ οδηγάει και παίζει με το κινητό του. Πέρσι στις ΗΠΑ έχασαν την ζωή τους 5.987 πεζοί. Περίπου 1.100 λιγότεροι από το 2014, δηλαδή σημειώθηκε μια αύξηση 22% μέσα σε δύο χρόνια.
Οι ειδικοί και οι Αρχές σαφώς και αναγνωρίζουν τον κίνδυνο των κινητών τηλεφώνων. Αλλά δεν έχουν καθόλου στοιχεία για να μελετήσουν το πόσο μεγάλος είναι αυτός. Από τα στοιχεία του 2015 μόλις 448 θάνατοι από τροχαία συνδέονται με τη χρήση κινητού, δηλαδή μόλις το 1,4% όλων των θανατηφόρων οχημάτων εκείνης της χρονιάς.
Βάσει αυτών των στοιχείων η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ είναι 23 φορές πιο θανατηφόρα από την χρήση κινητού στο τιμόνι. Όμως έρευνες δείχνουν πως και οι δύο δραστηριότητες είναι λίγο πολύ εξίσου επικίνδυνες.
Πιο τρομακτικά από όλα είναι τα ευρήματα της Zendrive Inc., μια startup με έδρα το Σαν Φρανσίσκο που αναλύει δεδομένα από κινητά για να βοηθήσει ασφαλιστικές εταιρείες να υπολογίσουν το ρίσκο που αναλαμβάνουν. Σε μια μελέτη 3 εκατομμυρίων ανθρώπων η εταιρεία βρήκε ότι οι οδηγοί χρησιμοποιούσαν το κινητό τους κατά το 88% της διάρκειας των διαδρομών που έκαναν. Το πραγματικό νούμερο είναι πιθανότατα μεγαλύτερη γιατί η Zendrive δεν υπολόγιζε τις περιόδους που τα τηλέφωνα ήταν σε λειτουργία hands-free.
«Είναι σίγουρο τρομακτικό» αναφέρει ο Τζόναθαν Μάτους, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Zendrive. «Λίγο πολύ όλοι χρησιμοποιούν το κινητό τους όταν οδηγούν».
«Ειλικρινά πιστεύω ότι ο πραγματικός αριθμός θανατηφόρων τροχαίων που συνδέονται με τη χρήση κινητού είναι τουλάχιστον τρεις φορές μεγαλύτερος», αναφέρει η Τζένιφερ Σμιθ, η οποία μερικούς μήνες μετά από τον θάνατο της μητέρας της σταμάτησε τη δουλειά της και ίδρυσε την ΜΚΟ Stopdistractions.org. «Είμαστε όλοι εθισμένοι και το μέγεθος αυτού του εθισμού δεν έχει προηγούμενο», συμπληρώνει.
