Η Ευρωζώνη αλλάζει – Τα βασικά σενάρια για το μέλλον

Viber Whatsapp Μοιράσου το
Η Ευρωζώνη αλλάζει – Τα βασικά σενάρια για το μέλλον

Όταν η Γαλλία εξέλεξε τον Εμάνουελ Μακρόν τον περασμένο Μάιο, οι προοπτικές επιδιόρθωσης των δομικών προβλημάτων της Ευρωζώνης, ξαφνικά αυξήθηκαν. Το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, από την στιγμή της υιοθέτησης του το 1999, προοριζόταν ως ένα μέσο περαιτέρω ευρωπαϊκής ενοποίησης. Όμως η ελληνική κρίση μια δεκαετία αργότερα ανέδειξε σημαντικές αδυναμίες του ευρώ, ειδικά στην εφαρμογή των κοινών κανόνων σε ότι αφορά το κρατικό χρέος και τις δαπάνες.

Ο Γάλλος πρόεδρος προτείνει την ισχυρότερη δημοσιονομική ένωση ανάμεσα στις 19 χώρες που χρησιμοποιούν το ευρώ, ως ένα μέσο για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων. Με την Γερμανία να δείχνει πρόθυμη να συζητήσει τις προτάσεις του Μακρόν, μπορεί να πλησιάζουμε σε μια νέα εποχή για την Ευρωζώνη.

Ακολουθούν μερικές από τις προτάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι αλλά και οι πιθανές δυσκολίες που μπορεί να υπάρξουν στην εφαρμογή τους:

Κοινός προϋπολογισμός

Ο Μακρόν έχει προτείνει την δημιουργία ένας προϋπολογισμού της Ευρωζώνης, που θα βοηθήσει στην χρηματοδότηση επενδύσεων για την ενδυνάμωση της ανάπτυξης, θα παρέχει έκτακτη οικονομική βοήθεια και θα συντονίζει τις αντιδράσεις του μπλοκ στις οικονομικές κρίσεις.

Βάσει του σχεδίου του Μακρόν, τα κράτη-μέλη του ευρώ θα εξακολουθούν να έχουν τους δικούς τους εθνικούς προϋπολογισμούς. Όμως ο κοινός προϋπολογισμός της Ευρωζώνης θα παρέχει επιπλέον πόρους σε καιρούς οικονομικών αναταραχών και θα μειώσει την εξάρτηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την ενδυνάμωση της οικονομίας. Η πρόσβαση σε αυτόν τον προϋπολογισμό θα είναι ανοιχτή μόνο στα κράτη-μέλη που τηρούν του δημοσιονομικούς κανόνες της Ευρωζώνης.

Η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έχει δηλώσει πρόθυμη να συζητήσει αυτό το θέμα. «Προσωπικά πάντα λέω: Εξαρτάται από το πώς», δήλωσε η Μέρκελ κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου που έδωσε από κοινού με τον Μακρόν στο Παρίσι, στις 13 Ιουλίου. «Δεν έχει κάτι κατά ενός ευρώ-προϋπολογισμού. Πρότεινα το 2012 έναν μικρότερο προϋπολογισμό και απέτυχα παταγωδώς».

«Είμαι πολύ χαρούμενη που η ιδέα αυτή επανέρχεται», πρόσθεσε.

Ένας υπουργός Οικονομικών της Ευρωζώνης

Ο Μακρόν προτείνει επίσης την δημιουργία της θέσης ενός επικεφαλής επί των οικονομικών της Ευρωζώνης, μια ιδέα που υποστηρίζει εδώ και χρόνια ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Όποιος αναλάβει αυτόν τον ρόλο θα είναι υπεύθυνος για τον προϋπολογισμό και θα μπορεί να λειτουργεί υπό την εποπτεία της Ευρωβουλής. Ο Σόιμπλε έχει δηλώσει ότι μια τέτοια αλλαγή θα χρειαστεί την αλλαγή των συνθηκών της ΕΕ, κάτι το οποίο δεν είναι ρεαλιστικό αυτή την στιγμή.

Ποιες χώρες υποστηρίζουν αυτά τα σχέδια

Οι προτάσεις για την δημιουργία ενός κοινού προϋπολογισμού και την θεσμοθέτηση ενός υπουργού Οικονομικών της Ευρωζώνης, στηρίζονται από χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία. Και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στηρίζουν αυτές τις προτάσεις.

Ενοποίηση του χρέους

Ίσως η πιο αμφιλεγόμενο πρόταση είναι η έκδοση χρέους που θα εγγυόντουσαν όλα τα κράτη της Ευρωζώνης, μια ιδέα την οποία έχει απορρίψει ο Σόιμπλε λέγοντας ότι θα έβαζε σε κίνδυνο τους φορολογούμενους. Σε μια προσπάθεια να κάμει τις αντιδράσεις η Κομισιόν πρότεινε την δημιουργία ενός χρηματοοικονομικού εργαλείου που θα ενοποιούσε το κρατικό χρέος όλων των χωρών-μελών της Ευρωζώνης και θα το πουλούσε ως ένα προϊόν.

Ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο

Μια ιδέα που υποστηρίζουν τα μεγαλύτερα μέλη της Ευρωζώνης είναι η μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) σε ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, επεκτείνοντας την αρμοδιότητες αυτού του οργάνου. Με αυτό τον τρόπο ο ESM θα μπορούσε να παίζει μεγαλύτερο ρόλο στην τήρηση των δημοσιονομικών κανονισμών και να επεμβαίνει πιο άμεσα όταν κάποια χώρα της Ευρωζώνης αντιμετωπίσει προβλήματα. Αυτό βέβαια σημαίνει πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα χάσει κάποιες από τις αρμοδιότητες της. Η Γερμανία στηρίζει αυτή την πρόταση, ενώ η Κομισιόν θέλει να διατηρήσει τις εξουσίες της.

Η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης

Πολλοί αξιωματούχοι της Ευρωζώνης υποστηρίζουν ότι οι πιο σημαντικές μεταρρυθμίσεις αφορούν την ρύθμιση των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Αυτό σημαίνει κυρίως την ενεργοποίηση του τρίτου μέρους της τραπεζικής ένωσης: Έναν ενιαίο μηχανισμό εγγύησης των καταθέσεων. Μέχρι στιγμής η Γερμανία αντιστέκεται θεωρώντας ότι οι φορολογούμενοι της θα κληθούν να πληρώσουν για προβλήματα που βρίσκονται στους ισολογισμούς ξένων τραπεζών. Το Βερολίνο προτείνει την μείωση των κινδύνων που απειλούν τις ευρωπαϊκές τράπεζες μέσω της μείωσης της έκθεσής τους σε κρατικό χρέος. Όμως αυτή η πρόταση δεν έχει αρκετούς υποστηρικτές καθώς εκτός από την Γερμανία, συμφωνούν μόνο η Φινλανδία και η Ολλανδία.

Ποιες είναι οι πιθανότητες ενός συμβιβασμού;

Η Μέρκελ έχει παραδεχθεί δημοσίως ότι υπάρχει η ανάγκη περαιτέρω ενοποίησης. Είναι όμως σχετικά απίθανό να γίνει κάτι πριν από τις γερμανικές εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου. Αν και η Γερμανία αντιστέκεται σε πολλές απ’ αυτές τις μεταρρυθμίσεις, η εκλογή του Μακρόν έχει προκαλέσει την κινητοποίηση της Γερμανίας σε θέματα που μέχρι πρότινος παρέπεμπε στις καλένδες.

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider