Ροή
Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για τη βρετανική οικονομία είναι δύο: το Brexit και το Brexit.
Αυτό δείχνει νέα έρευνα του Bloomberg, σύμφωνα με την οποία το 43% των οικονομολόγων θεωρούν μεγαλύτερη απειλή για τη Βρετανία την αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ το 13% επιλέγει ως σοβαρότερο κίνδυνο τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το ίδιο θέμα.
Οι δύο αυτοί παράγοντες βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της «λίστας» με τις μεγαλύτερες απειλές για τη βρετανική οικονομία το 2016.
Η έξοδος της χώρας από την ΕΕ θα έχει σοβαρές επιπτώσεις για τη λίρα και τα κρατικά ομόλογα και θα ανοίξει τον «ασκό του Αιόλου» για επαναδιαπραγμάτευση όλων των εμπορικών και λοιπών συμφωνιών, με κίνδυνο να απειληθούν οι επενδύσεις ξένων κολοσσών στη Βρετανία.
Το δημοψήφισμα αναμένεται να διενεργηθεί κάποια στιγμή από τα μέσα του 2016 ως το τέλος του 2017 –την τελική ημερομηνία θα ορίσει ο πρωθυπουργός David Cameron.
Και μόνο η προοπτική του δημοψηφίσματος, όμως, δημιουργεί κλίμα αβεβαιότητας στην αγορά, η οποία θα ενταθεί το 2016. «Ο βασικός κίνδυνος έγκειται ουσιαστικά στο επενδυτικό κλίμα», εξηγεί ο Azad Zangana, διαχειριστής χαρτοφυλακίου της επενδυτικής τράπεζας Schroders στο Λονδίνο. «Μπορεί να ανακοπούν οι άμεσες επενδύσεις από το εξωτερικό μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο σχετικά με τη συμμετοχή της Βρετανία στην ΕΕ», προειδοποιεί.
Τρίτη πιο σημαντική απειλή για τη βρετανική οικονομία είναι η αναιμική οικονομική ανάπτυξη, σύμφωνα με τους οικονομολόγους. Τον προηγούμενο μήνα, ο ΟΟΣΑ προχώρησε σε αναθεώρηση των προβλέψεών του για την παγκόσμια οικονομία, καθώς οι επιπτώσεις από την επιβράδυνση στις αναδυόμενες οικονομίες έχουν εξαπλωθεί και στις ανεπτυγμένες οικονομίες, όπως η Γερμανία και η Ιαπωνία.
Ο δημόσιος διάλογος για το Brexit έχει φουντώσει στη Βρετανία, καθώς έχουν περάσει σχεδόν τρία χρόνια από την υπόσχεση του Cameron να αφήσει το λαό να αποφασίσει για το ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας . Ο πρωθυπουργός προχώρησε αρχικά σε αυτή την κίνηση για να συγκρατήσει τα μέλη της συντηρητικής παράταξής του να αυτομολήσουν στο κόμμα Ανεξαρτησίας που τάσσεται υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ.
Μετά τις δηλώσεις του Cameron την προηγούμενη εβδομάδα ότι υπάρχει προοπτική επίτευξης συμφωνίας με νέους όρους συμμετοχής στην ΕΕ, η μεταβλητότητα της λίρας εκτινάχθηκε στα υψηλότερα επίπεδα από τον περασμένο Μάιο. Μόλις ολοκληρωθούν οι συνομιλίες –στη Σύνοδο Κορυφής στις 18-19 Φεβρουαρίου- μπορούν να κινηθούν οι νομικές διαδικασίες για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος ώστε να πραγματοποιηθεί εντός τεσσάρων μηνών.
«Δεν ξέρουμε πώς θα είναι η νέα συμφωνία που θα κλείσει ο Cameron», σημειώνει ο αναλυτής του Bloomberg Dan Hanson. «Ακόμη πιο αβέβαιο είναι τι θα συμβεί με τις εμπορικές συμφωνίες με τις εκάστοτε χώρες σε περίπτωση που επιλέξουμε να φύγουμε», προειδοποιεί.
Οι εταιρείες δημοσκοπήσεων, πάντως, δεν μπορούν να βγάλουν άκρη. Σύμφωνα με δύο τελευταίες τηλεφωνικές δημοσκοπήσεις, μόνο το 17-21% των Βρετανών στηρίζουν την παραμονή στην ΕΕ, ενώ δύο ηλεκτρονικές δημοσκοπήσεις δίνουν εικόνα «θρίλερ».
Το ρευστό σκηνικό, όμως, κλιμακώνει την αβεβαιότητα σχετικά με την έκβαση του δημοψηφίσματος –και πολύ περισσότερο τις επιπτώσεις του Brexit. Αυτό συνέβη και με το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας τον Σεπτέμβριο. Όταν ανακοινώθηκε μια απροσδόκητη δημοσκόπηση στις 8 Σεπτεμβρίου υπέρ του «Ναι», η λίρα κατρακύλησε στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2014.
Χαμηλότερα στην κατάταξη των απειλών για το 2016 βρίσκεται η στεγαστική αγορά, η τρομοκρατία, οι φούσκες των assets και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Το περίεργο είναι κάποια από τα σημαντικότερα οικονομικά γεγονότα του επόμενου έτους δεν βρίσκονται καν στη λίστα: έλλειψη ρευστότητας, αυστηρή νομισματική πολιτική από τη Fed και προεδρικέ εκλογές στις ΗΠΑ.
«Το ζήτημα του Brexit θα έρθει στο προσκήνιο το 2016 και η διαδικασία προσμονής έως την τελική διεξαγωγή του θα ταράξουν τους επενδυτές και θα επηρεάσουν αρνητικά τη βρετανική οικονομία», εκτιμά ο Alan McQuaid από τη Merrion Capital.
