Ροή
Μπορεί οι Νορβηγοί να είναι οι πλουσιότεροι Σκανδιναβοί, αλλά το φτηνό πετρέλαιο και τα… ρομπότ απειλούν σοβαρά τις θέσεις εργασίας τους, με την ανεργία έχει χτυπήσει «κόκκινο» για τα δεδομένα της χώρας.
Σημαντικό θύμα της επιδείνωσης στην απασχόληση είναι το κράτος πρόνοιας και δικαίου, για το οποίο φημίζεται η χώρα, που βρίσκεται σε κίνδυνο λόγω των μειωμένων εισφορών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της νορβηγικής στατιστικής υπηρεσίας, το ποσοστό των εργαζομένων υποχώρησε στο 70,6% το 2016 –στα χαμηλότερα, δηλαδή, επίπεδα των τελευταίων 21 χρόνων. Η «κατηφόρα» ξεκίνησε με τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008 και συνεχίζεται έως σήμερα. Και δεν είναι μόνο ο αριθμός των απολυμένων που αυξάνεται σταθερά, αυξάνεται και ο αριθμός των εργαζομένων που παραιτούνται προς αναζήτηση καλύτερης εργασίας.
Όπως σημειώνει η Ζανέτε Στορμ Φτζάρε, οικονομολόγος της νορβηγικής τράπεζας DNB ASA, η βύθιση στην τιμή του πετρελαίου «ενίσχυσε την πτωτική τάση», ωστόσο, υπάρχουν και μακροχρόνιοι παράγοντες που ευθύνονται για την αυξανόμενη ανεργία στον μεγαλύτερο παραγωγό πετρελαίου της Ευρώπης. Μεταξύ αυτών είναι η γήρανση του πληθυσμού, καθώς και η αυξανόμενη χρήση των αυτοματοποιημένων συστημάτων και της ρομποτικής, με αποτέλεσμα οι μηχανές να αντικαθιστούν τους ανθρώπους.
Μειωμένα ποσοστά απασχόλησης, όμως, σημαίνουν και λιγότερα φορολογικά έσοδα και η κυβέρνηση δεσμεύεται στους πόρους που μπορεί να χρησιμοποιήσει για να καλύψει το κενό στο σύστημα πρόνοιας βουτώντας στο… «βάζο με το μέλι» των εσόδων από το πετρέλαιο.
Θεμέλιος λίθος του συστήματος πρόνοιας στη Νορβηγία είναι η ισότητα αλλά τα πράγματα δυσκολεύουν όσο αυξάνονται οι άνεργοι στη χώρα. «Το κράτος πρόνοιας όπως είναι δομημένο θα γίνει μεγάλο βάρος στις πλάτες της κυβέρνησης, δεδομένης της προσέγγισης ως προς τη φορολογία και τις δημόσιες δαπάνες», σχολιάζει ο Μάριους Γκόνσλοτχοβ, οικονομολόγος της Handelsbanken.
Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση συνεχίζει να «ξοδεύει σαν τρελή» και αυτό είναι κάτι που ανησυχεί σοβαρά την κεντρική τράπεζα.
Το χειρότερο πλήγμα έχουν δεχθεί οι περιοχές που εμπλέκονται πιο ενεργά στην πετρελαϊκή βιομηχανία και κυρίως η νοτιοδυτική ακτή της χώρας. Επίσης, τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας παρατηρούνται στους άντρες από τα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια.
Όπως επισημαίνει η Φτζάρε, αύξηση έχουν παρουσιάσει και τα ποσοστά επιδόματος ασθένειας στις πληγείσες πετρελαιοπαραγωγές περιοχές, καθώς η ύφεση φαίνεται πως συνοδεύεται με αύξηση στον αριθμό των αδειών ασθένειας. Αυτό, όμως, δημιουργεί σοβαρά προβλήματα σε ένα κράτος που αποζημιώνει τους εργαζομένους κατά 100% όταν λαμβάνουν άδεια ασθένειας για διάστημα έως και ένα έτος.
