Ροή
Από τα προϊόντα που παράγονται σε κάποιο εργοστάσιο της Κίνας, μέχρι τη βενζίνη στις αντλίες της Ευρώπης και της Αμερικής, οι τιμές των καταναλωτικών αγαθών έχουν αρχίσει να αυξάνονται –μετά από χρόνια στασιμότητας. Καλό σημάδι, θα έλεγε κανείς, αφού η άνοδος των τιμών υποδηλώνει επανεκκίνηση της οικονομίας. Πόσο αλήθεια είναι, όμως, αυτό;
Για τους κεντρικούς τραπεζίτες τα νέα είναι σίγουρα καλά. Μετά από μια διετία δραστικής χαλάρωσης, στόχος των κεντρικών τραπεζών στις ΗΠΑ και την Ευρώπη είναι η τόνωση του πληθωρισμού –κάτι που φαίνεται να αποδίδει.
Στο καλό σενάριο, η παγκόσμια οικονομία επιταχύνει, γεγονός που φαίνεται από την ανατίμηση βασικών εμπορευμάτων όπως το πετρέλαιο και ο σίδηρος, ιδίως μετά τις εξαγγελίες Trump για μαζικές επενδύσεις στις δημόσιες υποδομές. Στο λιγότερο αισιόδοξο σενάριο, οι πολιτικοί κίνδυνοι που απορρέουν τόσο από την ίδια την προεδρία Trump όσο και από την υλοποίηση του Brexit, μεταξύ άλλων, υπονομεύουν την καταναλωτική εμπιστοσύνη και μπορεί να λειτουργήσουν ανασταλτικά για την αύξηση των μισθών και των επενδύσεων.
«Η αισιοδοξία των αγορών δικαιολογείται ως έναν βαθμό, αλλά οι πολιτικοί κίνδυνοι παραμένουν –ενώ η ανάκαμψη του παγκόσμιου πληθωρισμού ενδέχεται να αποδειχθεί βραχύβια», σχολιάζει η Janet Henry, επικεφαλής οικονομολόγος της HSBC στο Λονδίνο.
Έξοδος από το αποπληθωριστικό σπιράλ
Το ότι ο αποπληθωρισμός αποτελεί παρελθόν αποδεικνύεται από τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΚΤ την Τρίτη στη Γερμανία, σύμφωνα με τα οποία ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη εκτινάχθηκε στο 1,7%. Στην Κίνα, ο ρυθμός αύξηση τους πληθωρισμού ανήλθε στον Νοέμβριο στα υψηλότερα επίπεδα από το 2011, ενώ και στις ΗΠΑ το επίπεδο των τιμών σημείωσε άνοδο 1,4% σε ετήσια βάση.
Η άνοδος θα συνεχιστεί
Οι αναλυτές της HSBC προβλέπουν συνέχιση της ανοδικής τάσης στην Ευρώπη, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ. Ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, η άνοδος των τιμών αναμένεται να πυροδοτήσει ταχύτερες και πιο δραστικές αυξήσεις των επιτοκίων, όπως υποδεικνύουν και τα πρακτικά από την τελευταία συνεδρίαση της Fed που δόθηκαν την Τετάρτη στη δημοσιότητα.
Ο πληθωρισμός δεν είναι πάντα καλά πράγμα. Στις οικονομίες όπου οι τιμές σημειώνουν ραγδαία άνοδο, οι καταναλωτές μπορεί να κρατήσουν «κλειστά» τα πορτοφόλια τους. Επίσης, κρύβει παγίδες και για τις κεντρικές τράπεζες που προσπαθούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην άνοδο των τιμών και την τόνωση της ανάπτυξης. Οι επιχειρήσεις, από την άλλη, αναγκάζονται να απορροφήσουν ένα μέρος της ανόδου των τιμών των πρώτων υλών –τουλάχιστον το πρώτο διάστημα.
Ένα άλλο εμπόδιο στην ταχύτερη άνοδο των τιμών είναι η υπόσχεση του Trump να αμβλύνει το εμπορικό έλλειμμα με την Κίνα επιβάλλοντας τιμωρητικούς δασμούς και άλλα μέτρα απειλώντας σοβαρά τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.
«Σοβαροί πτωτικοί κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία απορρέουν από μια ανώμαλη προσγείωση της Κίνας», η οποία θα μπορούσε να πυροδοτήσει νέο κύκλο υποχώρησης των τιμών στα εμπορεύματα, σχολιάζει ο Rajiv Biswas από την IHS Markit στη Σινγκαπούρη.
Προς το παρόν, πάντως, οι προοπτικές της παγκόσμιας ανάπτυξης εμφανίζονται πολλά υποσχόμενες. Στην Ευρώπη, ο μεταποιητικός κλάδος βρίσκεται στα καλύτερά του, στις ΗΠΑ η ανεργία έχει υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, ενώ η αύξηση του κόστους στην Κίνα αναμένεται να μετακυληστεί στους εμπορικούς εταίρους της περιοχής, καθώς και τους μεγαλύτερους εταίρους όπως οι ΗΠΑ και το Μεξικό.
Η δήλωση του επικεφαλής της ΕΚΤ, Mario Draghi, στη συνέντευξη Τύπου τον Δεκέμβριο τα λέει όλα: «Ο κίνδυνος του πληθωρισμού έχει σε μεγάλο βαθμό εξαλειφθεί. Ωστόσο, η αβεβαιότητα κυριαρχεί –και κυριαρχεί παντού».
