Ροή
Όταν η Deona Duke ξύπνησε από ένα τεχνητό κόμμα για να ξεκινήσει η διαδικασία ανάρρωσης της από εγκαύματα που κάλυπταν σχεδόν το ένα τρίτο του σώματος της, μια από τις θεραπείες της ήταν να πετάει χιονόμπαλες σε πιγκουίνους. Η συχνή αλλαγή επιδέσμων και η απομάκρυνση του νεκρού ιστού είναι απαραίτητες διαδικασίες για την ανάρρωση των θυμάτων φωτιάς, αλλά είναι και εξαιρετικά επώδυνες για τους ασθενείς, μερικές φορές ακόμη και η μορφίνη δεν φτάνει για να καταπραΰνει τους πόνους.
Στο νοσοκομείο παίδων Shriners στο Galveston των ΗΠΑ οι γιατροί της Duke της έδωσαν μια μάσκα εικονικής πραγματικότητας. Με το που φορούσε την μάσκα, η μικρή ασθενής έμπαινε στον κόσμο του «SnowWorld» ένα χιονισμένο τοπίο στο οποίο μπορούσε να φτιάχνει χιονάνθρωπους και ιγκλού. Το νοσοκομείο του Τέξας είναι ένα από τα λίγα ιδρύματα που χρησιμοποιούν συσκευές εικονικής πραγματικότητας στις θεραπείες τους.
«Δεν είχα ακούσει ποτέ για κάτι τέτοιο και ήμουν λίγο ξαφνιασμένη», δήλωσε η 13χρόνη. «Όταν το πρωτοδοκίμασα μου απορρόφησε τη προσοχή και έτσι με βοήθησε στην αντιμετώπιση του πόνου».
Πρόκειται για μια νέα και πειραματική προσέγγιση αλλά οι υποστηρικτές της εικονικής πραγματικότητας λένε ότι μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματική θεραπεία για πολλές ασθένειες από τον έντονο πόνο έως το Αλτσχάιμερ και από την αραχνοφοβία έως την κατάθλιψη. Λόγω του ανταγωνισμού μεταξύ εταιρειών όπως η Facebook, η Sony και η HTC η τιμή των συσκευών εικονικής πραγματικότητας έχει μειωθεί με αποτέλεσμα να αποτελεί πλέον μια οικονομικά βιώσιμη λύση για την εναλλακτική αντιμετώπιση του πόνου.
Η βασική ιδέα είναι ότι ο πόνος μπορεί να γίνει πιο υποφερτός αν δεν τον σκέφτεται αυτός που πονάει: Όσο πιο πολύ συγκεντρώνεται κάποιος στον πόνο, τόσο πιο πολύ τον αισθάνεται. Αν ο εγκέφαλος του ασθενή «πλημμυρίσει» με αισθήσεις όπως αυτές που προκαλούν τα συστήματα εικονικής πραγματικότητας, τότε η αντίληψη του πόνου μειώνεται.
Και δεν είναι μόνο η αντίληψη, μαγνητικές τομογραφίες που έγιναν κατά τη διάρκεια της θεραπείας με τη χρήση εικονικής πραγματικότητας έδειξαν πως οι εγκέφαλοι των ασθενών πράγματι βίωναν λιγότερο πόνο.
Στο νοσοκομείο Cedars – Sinai στο Λος Άντζελες ο Ronald Yarbrough περιμένει σε ένα δωμάτιο που βλέπει προς το ελικοδρόμιο ελπίζοντας να δει να προσγειώνεται ένα ελικόπτερο που θα μεταφέρει την καρδιά που χρειάζεται. Ο 54χρόνος χρειάζεται μεταμόσχευση καρδιάς και διατηρείται στη ζωή συνδεδεμένος με ένα μηχάνημα. Ο ίδιος χρησιμοποιεί μια μάσκα εικονικής πραγματικότητας για να ξεχνάει το γεγονός πως είναι κλεισμένος σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου που ώρες – ώρες μοιάζει με κελί φυλακής. «Έπαιρνα πολλά φάρμακα για τον πόνο και πλέον είμαι σε θέση να τα μειώσω επειδή δεν κάθομαι να το σκέφτομαι», σημειώνει.
Οι υποστηρικτές της εικονικής πραγματικότητας τονίζουν ότι η χρήση της μπορεί να έχει πολύ θετικά αποτελέσματα σε σχέση με τα φάρμακα, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν και εθισμό. Αλλά η αποτελεσματικότητα της εικονικής πραγματικότητας μένει ακόμη να αποδειχθεί, ειδικά για τους ασθενείς με χρόνια προβλήματα πόνου.
«Ξέρουμε ότι τεχνικές χαλάρωσης, όπως η ύπνωση, η γιόγκα και ο διαλογισμός μειώνουν την αντίληψη του πόνου, οπότε η εικονική πραγματικότητα έχει προοπτικές να δουλέψει αλλά είναι πολύ νωρίς ακόμη για να γίνει καθολική η χρήση της», δήλωσε ο Houman Danesh διευθυντής της μονάδας διαχείρισης πόνου στο νοσοκομείο Mount Sinai της Νέας Υόρκης. «Είναι πολύ νέα τεχνολογία», πρόσθεσε.
Χρειάζεται πολύ περισσότερη έρευνα προτού η εικονική πραγματικότητα υιοθετηθεί ως τεχνική αντιμετώπισης του πόνου. Ο Brennan Spiegel, γαστρεντερολόγος και διευθυντής ερευνών του νοσοκομείου Cedars – Sinai πρόκειται να ξεκινήσει να μελετάει τη χρήση των συστημάτων εικονικής πραγματικότητας σε περισσότερους ασθενείς. Μέχρι στιγμής είχε μεικτά αποτελέσματα αφού οι νεαροί ασθενείς είναι πιο δεκτική στην θεραπεία από τους γηραιότερους. Ένας ασθενής σε τερματικό στάδιο αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει την συσκευή. Μια άλλη γυναίκα ενθουσιάστηκε τόσο πολύ που πήγε σπίτι της και αγόρασε δική της συσκευή.
