Τα ταμπλόιντ έβγαλαν ...νοκ άουτ το Bremain

Viber Whatsapp Μοιράσου το
Τα ταμπλόιντ έβγαλαν ...νοκ άουτ το Bremain

Ο Leighton Vaughan Williams, καθηγητής στο Nottingham Business School, που ειδικεύεται στην έρευνα των στοιχημάτων, έχει από καιρό διατυπώσει την άποψη πως οι στοιχηματικές εταιρείες είναι πολύ καλύτερες στις προβλέψεις από ότι οι δημοσκοπήσεις.

Ωστόσο, πριν από την ψηφοφορία Ηνωμένου Βασιλείου για το αν θα αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι bookies απέτυχαν παταγωδώς, όπως και δημοσκοπήσεις, να προβλέψουν το αποτέλεσμα. Στην πραγματικότητα, μάλιστα, το έκαναν πολύ χειρότερο. Σε ορισμένα σημεία, την Πέμπτη, οι πιθανότητες του Remain, της παραμονής δηλαδή της Βρετανίας στην ΕΕ, άγγιξαν το 90%.

Όταν ο Vaughan Williams ρωτήθηκε τι είχε συμβεί, έδωσε μια ξεχωριστή απάντηση για έναν πιστό της σοφίας των αγορών:

Οι αγορές περίμεναν οι αναποφάσιστοι να κατασταλάξουν υπέρ της παραμονής, όπως είχε άλλωστε συμβεί στα δημοψηφίσματα του παρελθόντος, και σε αυτό της Σκωτίας και σε αυτό του Κεμπέκ. Αλλά και στις δύο περιπτώσεις αυτές, το στρατόπεδο της παραμονής είχε την υποστήριξη της πλειονότητας των μεγάλων φυλλάδων.

Αυτή τη φορά το σκηνικό διαμορφώθηκε λίγο διαφορετικά. Ουσιαστικά νίκησε η Sun και η Daily Mail και ο αντίκτυπος που έχουν αυτά τα μαζικά μεσ ενημέρωσης και τα ταμπλόιντ στην ψυχοσύνθεση των μαζών, ο οποίος, ειδικά στην περίπτωση του παραγόμενου συναισθήματος, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί. Κι αυτό είναι ένα άλλο μάθημα που μας έδωσε το Brexit.

Ένας από τους λόγους που έγινε ακόμα πιο δύσκολο για τους εμπειρογνώμονες – δημοσκόπους, bookmakers και οικονομικούς αναλυτές - να προβλέψουν την εκλογή των αποτελεσμάτων είναι ότι πάρα πολλοί άνθρωποι κατέληξαν πολύ αργά. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση από την εταιρεία ερευνών αγοράς Opinium, ένα 20% με 30% των ψηφοφόρων πήραν την τελική τους απόφαση μόλις μια εβδομάδα πριν πάρουν στα χέρια τους το ψηφοδέλτιο, ενώ οι μισοί από αυτούς δεν αποφάσισαν παρά την ημέρα της ψηφοφορίας. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, πολλοί από τους αυτούς που αποφασίζουν την τελευταία στιγμή επηρεάζονται πολύ από τον, κίτρινο Τύπο.

H Sun, μάλιστα, έχει σημειώσει ρεκόρ στη στήριξη των εκάστοτε νικητών κάθε εκλογικής αναμέτρησης και κάθε δημοψηφίσματος που λαμβάνει χώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει απλά πως ξέρει το κοινό της καλά. Ίσως όμως σημαίνει και κάτι πολύ περισσότερο.

Τον Μάρτιο, ο Aaron Reeves του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και δύο συνεργάτες του δημοσίευσαν μια έρευνα στην οποία μελετούσαν την επίδραση που είχε η αλλαγή μετώπου της Sun, αρχικά το 1997, όταν στάθηκε στο πλευρό του Εργατικού Κόμματος και το 2009-2010 όπου υποστήριξε και πάλι τους Συντηρητικούς. «Και στις δύο περιπτώσεις, οι αποστασίες προήλθαν από τον ιδιοκτήτη και δεν ήταν αποτέλεσμα αλλαγής εκλογικού ρεύματος της κοινής γνώμης» αναφέρει ο Reeves. «Αυτές οι αλλαγές όμως, δημιούργησαν ένα φυσικό πείραμα κατά το οποίο οι αναγνώστες της Sun φάνηκαν πιο εύκολοι στις αλλαγές από ότι άλλες ομάδες».

Όπως διαπίστωσε η ομάδα έρευνας, η αλλαγή πολιτικής ταυτότητας του συγκεκριμένου φύλλου χάρισε στους εργατικούς περίπου 525.000 ψήφους το 1997 ενώ άλλες 550.000 στους Συντηρητικούς το 2010. Αυτοί οι ευκολόπιστοι αναγνώστες θα μπορούσαν να αποτελούν το ποσοστό που καθόρισε το αποτέλεσμα και σε αυτή την εκλογική διαδικασία, όπου το Βrexit κέρδισε με λιγότερους από 1,3 εκατομμύρια ψήφους.

Και στις δύο περιπτώσεις, οι ερευνητές βρήκαν πως οι πολιτικές πεποιθήσεις των ψηφοφόρων που αλλαξοπίστησαν δεν άλλαξαν στην ουσία. Κι αυτό είναι σημαντικό. Το αναγνωστικό κοινό της Sun - περίπου 14,4 εκατομμύρια αναγνώστες το μήνα – ανήκει σε ένα συγκεκριμένο δημογραφικό πυρήνα. Σύμφωνα με την YouGov, κατά κύριο λόγο είναι γυναίκες, ηλικίας 40-54 ετών, που μένουν στα Midlands, στην Ανατολική Αγγλία και στα βορειοανατολικά της χώρας. Το κοινό αυτό στηρίζει την ενημέρωσή του στην τηλεόραση και συμφωνεί με δηλώσεις του τύπου «αυτή η χώρα πάει από το κακό στο χειρότερο» και ««οφθαλμόν αντί οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος». H Sun δεν προσπαθεί να αλλάξει αυτό το προφίλ ή να επηρεάσει τις βασικές πεποιθήσεις του κοινό της. Ωστόσο, μπορεί να κάνει τους ανθρώπους με τέτοιου είδους πεποιθήσεις να προβούν σε συγκεκριμένες εκλογικές επιλογές.

Με την έρευνα του ο Reeves και οι συνεργάτες του διατύπωσαν την «θεωρία των αφελών προτιμήσεων» έναντι των «πεφωτισμένων προτιμήσεων» για να εξηγήσουν με ποιο τρόπο συμβαίνει αυτό. «Τα άτομα που έχουν αφελείς προτιμήσεις, έχουν αξίες χωρίς σταθερό ιδεολογικό ή πολιτικό υπόβαθρο, απο την οποία απουσιάζει το χάρισμα της πολιτικής αντίληψης» αναφέρουν. «Οι αναγνώστες της Sun έχουν λιγότερες πολιτικές γνώσεις και παρουσιάζονται λιγότερο δεσμευμένοι με τις συγκεκριμένες ιδεολογίες. Συνεπώς είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν αφελείς προτιμήσεις σε σχέση με τους αναγνώστες άλλων εφημερίδων. Αυτοί οι ίδιοι οι αναγνώστες θα μπορούσαν, σε άλλη περίπτωση, να πειστούν πως πρέπει να υπερασπιστούν το Bremain».

«Αν η Sun είχε υποστηρίξει το Bremain χθες, είμαι σίγουρος ότι θα είχε επικρατήσει», αναφέρει κι ο Vaughan Williams.

Πολλές φορές μάλιστα αυτού του είδους τα ταμπλόιντ στοχεύουν στην αφύπνιση του συναισθήματος των αναγνωστών -όπως η μαύρη τρύπα της αβεβαιότητας που πρόβαλε στην πρώτη σελίδα της, ή άλλη ταμπλόιντ εφημερίδα, Daily Mirror.

Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Brexit, η Sun χρησιμοποίησε δύο φορές την εικόνα της βασίλισσας για να υποστηρίζει το Brexit. Ο τίτλος μάλιστα που συνόδευε την εικόνα «H Βασίλισσα στηρίζει το Brexit» ήταν ανακριβής και παραπλανητικός. Ένα ακόμα παράδειγμα της συναισθηματικής διέγερσης των ψηφοφόρων. Ακόμα κι αν η βασίλισσα Ελισάβετ ποτέ δεν εξέφρασε δημόσια την υποστήριξη της στο Brexit, το φύλλο που δημιούργησε τη σύνδεση της εικόνας της με το Βrexit εντυπώθηκε για τα καλά στο μυαλό των αναγνωστών της εφημερίδας.

Ο υποτιμημένος ρόλος των ταμπλόιντ στους ψηφοφόρους που ταλαντεύονται μέχρι τελευταία στιγμή είναι, φυσικά, μόνο μια θεωρία η οποία θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί τα επαγγελματικά προγνωστικά απέτυχαν για άλλη μια φορά να προοικονομήσουν το αποτέλεσμα.

Ωστόσο, αποδεικνύεται πιο πειστική από εκείνη που λέει πως η βροχή και οι πλημμύρες και οι καταστροφές που τις ακολούθησαν πλημμύρισαν την όχθη του Brexit και αποξήραναν αυτή του Bremain. Όλοι οι Βρετανοί ψηφοφόροι που έχουν υποστεί τις κακές καιρικές συνθήκες και τις πλημμύρες, από το Λονδίνο, την Οξφόρδη και το Κάιμπριτζ άλλωστε, επέλεξαν στη συντριπτική τους πλειοψηφία την παραμονή τους στην ΕΕ.

Αν η θεωρία της επιρροής των ταμπλόιντ είναι σωστή, θα έχει σίγουρα συνέπειες και στις επικείμενες προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Κι ούτε οι εταιρείες δημοσκοπήσεων ούτε οι εταιρείες στοιχημάτων μπορούν να λάβουν υπόψη τους τον αντίκτυπο των μέσων ενημέρωσης στους αναποφάσιστους, παρότι η ψήφος του σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να αποδειχτεί καθοριστική.

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider