Ροή
Πολύ συχνά η πολιτική πραγματικότητα είναι πιο συναρπαστική από τηλεοπτικές σειρές και παραγωγές εκατομμυρίων όπως το Game of Thrones και το House of Cards· ειδικά αν έχει να κάνει με δισεκατομμύρια, πετρέλαιο, ενδο-οικογενειακές διαμάχες και πολέμους. Η συγκεκριμένη ιστορία εκτυλίσσεται στο Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας...
Τον Ιανουάριο του 2015 πέθανε ο Βασιλιάς Αμπντουλά, και τον διαδέχτηκε ο Σαλμάν Μπιν Αζιζ αλ Σαούντ. Και οι δυο ήταν απόγονοι του «άρχοντα» της Αραβικής Χερσονήσου, Ιμπν Σαούντ, που είχε 44 γιούς. Εξ αυτών, οι έξι έγιναν Βασιλείς της χώρας. Ένας από τους διαδόχους, ο πρεσβύτερος πρίγκιπας Ναγιέφ, αντίθετος σε μεταρρυθμίσεις, πέθανε το 2012 χωρίς να προλάβει να κυβερνήσει (ανακουφίζοντας την Ουάσιγκτον, δεδομένου ότι ο τότε πρόεδρος Ομπάμα τον φοβόταν για τις υπερσυντηρητικές του απόψεις). Ούτε όμως ο σημερινός Βασιλιάς Σαλμάν φαίνεται να είναι υπέρ των μεταρρυθμίσεων, αφού απέλυσε την μοναδική γυναίκα υπουργό του, προχώρησε σε εκτελέσεις Σιιτών κληρικών, συναντάται συχνά με ακραίους κληρικούς του θρησκευτικού κατεστημένου και δεν μοιάζει πρόθυμος να ανοίξει καμιά συζήτηση για κοινωνικά ζητήματα της χώρας.
Η ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΤΩΝ ΣΑΟΥΝΤ
Η βασιλεία του Σαλμάν θα σημάνει όμως και το τέλος της γενιάς των υιών Σαούντ, που μετέτρεψαν την χώρα από σκέτη έρημο σε ένα πάμπλουτο κράτος με τεράστιους φυσικούς πόρους. Η δυναστεία των Σαούντ ήταν αυτή που συμμάχησε με τους υπερσυντηρητικούς κληρικούς του Wahhabi Ισλάμ, γεγονός που σηματοδότησε την μέχρι και σήμερα αυστηρή κρατική εφαρμογή των ισλαμικών νόμων και εθίμων. Η «συμμαχία» αυτή έγινε ακόμα πιο στενή ύστερα από την Ιρανική επανάσταση του 1979, όταν η Σαουδική Αραβία θεώρησε ότι το Ιράν θα απειλούσε την πρωτοκαθεδρία της στον Μουσουλμανικό κόσμο και προχώρησε σταδιακά στην εξαγωγή του Wahhabi Ισλάμ.
Ο ΑΝΗΨΙΟΣ & Ο ΓΙΟΣ
Πριν λίγους μήνες ο Βασιλιάς Σαλμάν έκανε ένα «μίνι πραξικόπημα, αντικαθιστώντας τον ανιψιό του και διάδοχο του στον θρόνο Υπουργό των Εσωτερικών, τον λεγόμενο «Πρίγκιπα της Αντιτρομοκρατίας» Mοχάμεντ Μπιν Ναγιέφ τον νεότερο, με τον γιό του, Υπουργό Αμύνης, Πρίγκιπα Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν. Σημειωτέον ότι κάτι ανάλογο είχε κάνει ο Βασιλιάς Σαλμάν όταν αναλάμβανε τα ηνία της χώρας το 2015, παραγκωνίζοντας τον αδελφό του Μουκρίν Μπιν Αζίζ για χάρη του ανιψιού του Ναγιέφ.
Για ένα διάστημα υπήρχαν φόβοι ότι ο ανιψιός Ναγιέφ δεν θα δεχόταν τον παραγκωνισμό του, όμως τελικά υποτάχθηκε δηλώνοντας πίστη στον Βασιλιά Σαλμάν. Ο Ναγιέφ πάντως κάθε άλλο παρά αποτυχημένος μπορεί να χαρακτηριστεί: κατ’ αρχήν είχε καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των Αμερικανών, παρά την δύσκολη σχέση που είχε αρχικά μαζί τους. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου προσπάθησε να διαλύσει τους θύλακες της Αλ Κάιντα εντός της Σαουδικής Αραβίας, ιδιαίτερα μετά τις επιθέσεις του 2003 και 2004 στο Ριάντ και την Τζέντα αντίστοιχα, και κέρδισε ακόμα περισσότερο την εύνοιά τους όταν το 2009 δέχθηκε να συναντηθεί με τον αδελφό του αρχιβομβιστή της Αλ Κάιντα, Ασίρι, ο οποίος δήλωνε μετανοημένος και έτοιμος να μοιραστεί πληροφορίες μαζί του. Σε εκείνη την συνάντηση ο Ασίρι πυροδότησε μια βόμβα και ο Ναγιέφ γλίτωσε από τύχη: και λίγες ώρες αργότερα, μιλώντας στην Σαουδαραβική τηλεόραση, υποσχέθηκε ότι θα διαλύσει την Αλ Κάιντα και έγινε ο αγαπημένος των Αμερικανών. Παρά τον παραγκωνισμό του από την διαδοχή, ο Ναγιέφ παραμένει παντοδύναμος: διοικεί το Υπουργείο των Εσωτερικών, έναν γραφειοκρατικό κολοσσό ένα εκατομμύριο περίπου υπαλλήλους, ενώ όλοι οι αρχηγοί της CIA (από τον Τζορτζ Τένετ μέχρι τον σημερινό Μάικ Πόμπεο) τον εμπιστεύονται.
Από την άλλη, ο διάδοχος πια στον θρόνο υιός Μπιν Σαλμάν δεν φαίνεται να διαθέτει τις αρετές του ξαδέλφου του, ιδιαίτερα στον τομέα της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας. Φαίνεται όμως να είναι εκλεκτός της διοίκησης Ντόναλντ Τράμπ και ιδιαίτερα του γαμπρού του Τζάρεντ Κούσνερ ο οποίος έχει έναν σκιώδη και μυστήριο ρόλο στις διεθνείς σχέσεις του προέδρου. Συγκεντρώνει συνεχώς πάνω του νέες αρμοδιότητες και σε ορισμένες περιπτώσεις παρακάμπτει ακόμα και το πρωτόκολλο: τον Απρίλιο του 2016 π.χ., ανέλαβε τις διαπραγματεύσεις συνεργασίας με την Ιορδανία, κάτι εκτός του αντικειμένου του. Είναι ο εμπνευστής του σχεδίου «2030», μιας φιλόδοξης ιδέας προκειμένου να απεξαρτητοποιηθεί η χώρα του από το πετρέλαιο και να επενδύσει σε άλλους τομείς της οικονομίας. Είναι επίσης ο αρχιτέκτονας του πολέμου κατά της Υεμένης με ύστατη λύση το εμπάργκο τροφίμων, ενώ φημολογείται ότι κατά την διάρκεια συνεχών και κρίσιμων βομβαρδισμών εκεί εναντίον των Χούθι, βρισκόταν για διακοπές στις Μαλδίβες, (εξοργίζοντας τον Υπουργό Αμύνης των Η.Π.Α). Κάτι ανάλογο συνέβη και στον εμφύλιο της Συρίας όπου βασικό λόγο είχε αυτός, ουσιαστικά πυρπολώντας την ειρηνευτική διάσκεψη της Γενεύης το 2016. Και κανένας δεν ξέρει ποιες είναι οι προθέσεις του σχετικά με τον «ελέφαντα στο δωμάτιο»: το θρησκευτικό κατεστημένο της χώρας δηλαδή. Οι μέχρι τώρα κινήσεις του κάθε άλλο παρά διάθεση για μεταρρυθμίσεις σε κοινωνικό επίπεδο δείχνουν.
Επιμέλεια: Στέλλα Κεμανετζή
