Ροή
Ο Ε. Μακρόν πέτυχε μία σημαντική νίκη, σε επίπεδο διαμεσολάβησης και στρατηγικής σημειολογίας στην περίπτωση της κρίσης στη Λιβύη. Η παρέμβαση της Γαλλίας ουσιαστικά υλοποιεί την προεκλογική δέσμευση του για ενίσχυση του ειδικού ρόλου και παρουσίας της χώρας σε διεθνές επίπεδο. Με παρέμβαση του επετεύχθη συμφωνία μεταξύ των δύο κύριων παικτών της εσωτερικής πολιτικής σκηνής στη Λιβύη. Η συμφωνία ανάμεσα στον στρατηγό K. Haftar, αρχηγό του Λιβυκού στρατού, και τον F. Serraj, αποτελεί αναμφισβήτητα μία επιτυχία της γαλλικής διπλωματίας. Αυτή συντελείται σε βάρος των διπλωματικών φιλοδοξιών της Ιταλίας και της περιθωριοποίησης της στη λιβυκή κρίση.
Η περίπτωση της Λιβύης είναι ενδεικτική των ασυμβατοτήτων που καταγράφονται ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ και την κυριαρχία των εθνικών συμφερόντων έναντι κοινών πολιτικών. Η γαλλική πρωτοβουλία θέτει στο περιθώριο των μελλοντικών εξελίξεων την Ιταλία που φιλοδοξούσε να διαδραματίσει το ρόλο του κύριου διαμεσολαβητή. Η Ρώμη δείχνει ιδιαίτερα ενοχλημένη από την περιθωριοποίηση της στο λιβυκό ζήτημα το οποίο βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της ιταλικής εξωτερικής πολιτικής. Η σταθεροποίηση της Λιβύης αποτελεί μείζονα στόχο της Ρώμης που δέχεται μεγάλο αριθμό προσφύγων σε βαθμό μάλιστα που είναι δύσκολα διαχειρίσιμος. Επιπλέον αποτελεί προϋπόθεση αντιμετώπισης της τρομοκρατίας, καθώς η αστάθεια στη χώρα δίνει την ευκαιρία στους τζιχαντιστές να την χρησιμοποιούν ως κέντρο οργάνωσης τρομοκρατικών χτυπημάτων. Είναι σήμερα γνωστό ότι τα χτυπήματα κατά των Χριστιανών Κοπτών στην Αίγυπτο τον Μάιο έγιναν από τρομοκράτες εκπαιδευμένους στη Λιβύη.
Το Λιβυκό ζήτημα είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο, αφού πέραν του εσωτερικού κατακερματισμού οι δύο σημαντικοί παράγοντες της χώρας φέρεται να αποτελούν επιλογές τρίτων με αποτέλεσμα η αντιπαράθεση να εκλαμβάνει και μία ιδιαίτερη σημειολογία. Η επιτυχία του Ε. Μακρόν να πετύχει μία συμφωνία προέκυψε μεταξύ άλλων και από την ταύτιση πτυχών της γαλλικής πολιτικής με αυτήν του ΝΑΤΟ. Αυτό ουσιαστικά έδωσε στο Παρίσι και την πρωτοβουλία του προστιθέμενη αξία. Επιπλέον η παρουσία του ειδικού απεσταλμένου του ΝΑΤΟ στη Λιβύη, του γαλλο-λιβανέζου G. Salame, ουσιαστικά προσέφερε στη γαλλική πρωτοβουλία την απαραίτητη νατοϊκή στήριξη. Αν και ο Salame δεν θεωρείται ιδιαίτερα πετυχημένος διπλωμάτης η Γαλλία επεδίωξε τον επιλογή του σε επίπεδο ΝΑΤΟ λόγω των ειδικών σχέσεων του με το Παρίσι.
Η γαλλική πρωτοβουλία έχει ιδιαίτερη σημασία στην αποδοχή ενός πλαισίου διεξαγωγής των εκλογών στη χώρα, στους όρους κατάπαυσης του πυρός και στη συντονισμένη δράση κατά των τζιχαντιστών. Ο M. Haftar έχει πάρει σαφή θέση υπέρ της γαλλικής πρωτοβουλίας εκθειάζοντας το ρόλο του Ε. Μακρόν στη διαμεσολάβηση. «Εμείς οι στρατιωτικοί εκτιμάμε αυτούς που δείχνουν αποφασιστικότητα όπως ο πρόεδρος Μακρόν. Θεωρώ επίσης ότι είναι ένας ειλικρινής άνθρωπος» δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξη του στη Le Figaro.
Η γαλλική διαμεσολάβηση ήταν συντονισμένη, αφού ο Ε. Μακρόν αλλά και ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας Jean-Yves Le Drian είχαν προετοιμάσει το έδαφος. Ο γάλλος πρόεδρος είχε ενημερώσει τους Πούτιν και Τραμπ οι οποίοι δεν έδειξαν να αντιτίθενται στις επιλογές της Γαλλίας. Παράλληλα ο Le Drian διαμόρφωνε ευνοϊκές συνθήκες με τους παράγοντες που εμπλέκονται περισσότερο στο λιβυκό ζήτημα, την Αίγυπτο και τα ΗΑΕ. Και οι δύο χώρες στηρίζουν τον στρατηγό Haftar γεγονός που διευκολύνει το Παρίσι. Τον Haftar στηρίζει και η Ρωσία, κατανοητή μάλλον επιλογή, καθώς ο Serraj και η κυβέρνηση του αποτελούν Νατοϊκή επιλογή την οποία στηρίζει και το Κατάρ που βρίσκεται σε ένα ιδιότυπο καθεστώς διπλωματικής απομόνωσης. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη σχέση που έχει το Κατάρ με τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας μπορεί στο άμεσο μέλλον να αποδυναμώσει τον Serraj.
Ουσιαστικά οι παραπάνω πολιτικο-στρατηγικές συνθήκες διευκόλυναν το έργο του Ε. Μακρόν και την αποφασιστική εμπλοκή του στη Λιβύη. Η Γαλλία σταδιακά φαίνεται να εξελίσσεται σε κεντρικό διαμεσολαβητή, ειδικά αυτό το διάστημα στο οποίο η αμερικανική διπλωματία τηρεί στάση αναμονής και αποφυγής άμεσης εμπλοκής. Το διακύβευμα είναι μεγάλο αφού ο Haftar είναι ο εκλεκτός του Β. Πούτιν, ενώ ο Serraj εκπροσωπεί μία κυβέρνηση που στηρίζει η Ατλαντική Συμμαχία. Η γαλλική πρωτοβουλία ουσιαστικά απομάκρυνε επί του παρόντος (και μόνο) μία άμεση αντιπαράθεση ΗΠΑ και Ρωσίας.
Ωστόσο η μεγάλη ανατροπή στο μέτωπο της Λιβύης προσδιορίζεται στην εκπαραθύρωση της Ιταλίας από τη διαμεσολαβητική διαδικασία. Αυτό τη στιγμή που Ρώμη θα όφειλε να έχει κεντρικό ρόλο υπό το βάρος της δραματικής αύξησης μεταναστευτικών και προσφυγικών εισροών. Η προσπάθεια της να καταστήσει το πρόβλημα της ευρωπαϊκό ζήτημα αντιμετωπίζεται με τον συνήθη τρόπο κατακερματισμού των ευρωπαϊκών πολιτικών με κριτήριο την ένταση με την οποία το κάθε κράτος μέλος αντιμετωπίζει παρόμοια ζητήματα. Σημαντικό ωστόσο εμπόδιο στην προώθηση των ιταλικών επιλογών αποτελεί και η παρουσία του Haftar. Είναι σαφές ότι οι συγκυρίες, ασυμβατότητες στόχων μεταξύ συστημικών και εξωσυστημικών παικτών και η μη υιοθέτηση μίας ενιαίας ευρωπαϊκής στρατηγικής αποτελούν επί του παρόντος όπλο της Γαλλίας στην αναβάθμιση του ρόλου της στην περιοχή.
