Ροή
Η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας επιβάλλει στη ΔΕΗ να έχει κάτω από το 50% στο μερίδιο λιανικής και χονδρικής αγοράς ως το 2020. Η απουσία σχεδίου όμως και οι άστοχοι κυβερνητικοί τακτικισμοί θα οδηγήσουν σε μια απότομη προσαρμογή στις νέες συνθήκες, κάτι που θα έπρεπε η ΔΕΗ (αλλά και οι κυβερνήσεις) να κάνει από χρόνια, αλλά «έβαζε το κεφάλι της στην άμμο». Αν υπήρχε εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός και η πολιτική βούληση εφαρμογής του, θα είχαμε σαν χώρα να επιλέξουμε πιο συμφέρουσες λύσεις για το δημόσιο συμφέρον και τους καταναλωτές και δεν θα καταλήγαμε να μας επιβάλλονται λύσεις.
Μοιραίο είναι και το ΣΥΡΙΖΑ effect στην ενεργειακή πολιτική της χώρας. Η ΔΕΗ μπορεί να αναζητά καλλιτεχνικό διευθυντή, αλλά μόνο τα ληξιπρόθεσμα προς αυτήν χρέη από στρατηγικούς και μη κακοπληρωτές είναι 2,6 δις ευρώ ενώ προκειμένου να πείσει τις τράπεζες να της χορηγήσουν το πρόσφατο ομολογιακό δάνειο ύψους 200 εκατ. ευρώ έδωσε ενέχυρο τωρινές και μελλοντικές συμβάσεις μεγάλων πελατών της. Αρκετές λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ φτάνουν στο όριο οικονομικής ζωής τους και θα είναι σχεδόν αδύνατη η λειτουργία τους εντός των περιβαλλοντικών και αποδοτικών ορίων υπό το διαμορφούμενο καθεστώς εκπομπών CO2.
Η επόμενη μέρα μιας βιώσιμης ΔΕΗθα πρέπει να περιλαμβάνειένα διπλό μοντέλο αποκρατικοποίησης και στρατηγικού επενδυτή:
1. Μια Μικρή νέα ΔΕΗ (30-40%) ή Δύο Μικρές νέες ΔΕΗ (<20%)
Η μεμονωμένη πώληση μονάδων είναι μη ελκυστική για επενδυτές, οπότε θα καταλήξει σε ουσιαστική εκποίηση. Αφενός γιατί η πώληση καλών εργοστασίων σημαίνει ότι η ΔΕΗ θα απωλέσει πολύτιμες μονάδες βάσης, αφετέρου γιατί πουλώντας μόνο πέντε - έξι μεμονωμένα περιουσιακά στοιχεία, δεν πρόκειται να αποκτήσει τα κεφάλαια που απεγνωσμένα χρειάζεται. Για να πωληθεί πχ το 40% των λιγνιτικών που είναι 5200 ΜW σημαίνει ότι θα πωληθούν 2000 MW που είναι ουσιαστικά οι καινούργιοι σταθμοί/φιλέτα (Αγ. Δημήτριος 5, Φλώρινα, Μεγαλόπολη 4 και ίσως κάποιοι από Αμύνταιο και Καρδιά και Άγιο Δημήτριο). Αντίθετα, η πώληση ενός παραγωγικού χαρτοφυλακίου μπορεί να προσελκύσει επενδυτές.
2. Στρατηγικός επενδυτής με ρόλο στη διοίκηση της ΔΕΗ:
Η ΔΕΗ χρειάζεται επειγόντως στρατηγικό εταίρο με τεχνογνωσία, όραμα, σχέδιο και κεφάλαια ο οποίος θα αναλάβει το μάνατζμεντ. Να αποκλειστεί ο κυβερνητικός παρεμβατισμός. Στη ΔΕΗ χρειάζεται να υιοθετηθεί το επιτυχημένο μοντέλο διοίκησης του ΟΤΕ και όχι του ΟΣΕ.
3. Εργασιακή ειρήνη και εξασφάλιση θέσεων εργασίας
Το εργατικό και στελεχιακό δυναμικό της ΔΕΗ είναι τόσο εξειδικευμένο και άρρηκτα συνδεδεμένο με τις περιοχές εκμετάλλευσης των ορυκτών πόρων και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που είναι αδύνατο ο οποιοσδήποτε νέος επενδυτής να αναζητήσει αλλού προσωπικό. Ενδεικτικά μέτρα εξασφάλισης των θέσεων εργασίας είναι η δέσμευση του επενδυτή ότι θα διατηρήσει το σύνολο του προσωπικού για συμφωνημένο χρονικό διάστημα, προγράμματα εθελούσιας εξόδου και απορρόφηση σε άλλες θέσεις εργασίας/κινητικότητα.
4. Βελτίωση της εισπραξιμότητας
Η εισπραξιμότητα είναι μια μεγάλη θηλιά για τη ΔΕΗ με την ευθύνη των κυβερνήσεων και ειδικά του ΣΥΡΙΖΑ που έκανε κίβδηλη κοινωνική πολιτική επιβάλλοντας στην ΔΕΗ το «Δεν εισπράττω» κι ενθαρρύνοντας πρακτικές «Δεν πληρώνω» ανεξαρτήτως δυνατοτήτων. Προτείνεται η αφαίρεση από τους λογαριασμούς της ΔΕΗ των υπόλοιπων χρεώσεων υπέρ τρίτων (ΕΡΤ, Δημοτικά τέλη, φόροι κ.λπ.) που οδηγούν στη διόγκωσή τους και στην επακόλουθη προβληματική εισπραξιμότητά τους. Απαιτείται εστιασμένη μέριμνα κοινωνικού χαρακτήρα έτσι ώστε να εξασφαλίζονται οι πραγματικά ευάλωτες ομάδες και να μην επωφελούνται οι στρατηγικοί κακοπληρωτές.
5. Μοντέλο COSMOTE για τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες και Ενεργειακές Υπηρεσίες
Το μέλλον στην ενέργεια διαγράφεται στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), η Ελλάδα αν και έχει συγκριτικό πλεονέκτημα, δεν μπορεί να καθυστερεί άλλο στην πλήρη αξιοποίησή τους. Μαζί με τη διασύνδεση των νησιών αποτελούν τα μεγάλα στοιχήματα για τη βελτιστοποίηση του συστήματος με όρους βιώσιμης ανάπτυξης δηλαδή με οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες μπορεί να μετασχηματιστεί επιχειρησιακά στα πρότυπα της COSMOTE επιτρέποντας στο δημόσιο να εκμεταλλευθεί τις πολλές ευκαιρίες στον τομέα των ΑΠΕ, απαλλαγμένη ωστόσο από τις παραμένουσες αγκυλώσεις.
Η ΔΕΗ αργοπεθαίνει, αλλά η αγωνία της κυβέρνησης περιορίζεται δυστυχώς στο πως θα καταφέρει να διαχειριστεί πολιτικά την πώληση των μονάδων της και όχι πως η ΔΕΗ θα καταφέρει να κρατηθεί όρθια, διασφαλίζοντας την επόμενη ημέρα της.
Επιμέλεια: Στέλλα Κεμανετζή
