Γνωρίζοντας την Οικονομία – Διαλύοντας τους Μύθους

Ρόδη Κράτσα
Viber Whatsapp Μοιράσου το
Γνωρίζοντας την Οικονομία – Διαλύοντας τους Μύθους

Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του 21ου αιώνα είναι η αντιμετώπιση του οικονομικού και του χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού, πρόκληση που αφορά ιδιαίτερα στην χώρα μας.

Οι αλλεπάλληλες χρηματοπιστωτικές κρίσεις αλλά ιδιαίτερα η μοναδική σε ένταση και διάρκεια παγκόσμια κρίση του 2007, ανέδειξαν την αναγκαιότητα κατανόησης ενός πολύπλοκου χρηματοπιστωτικού συστήματος, και της διασύνδεσής του με τις εθνικές οικονομίες. Η άγνοια αυτών των δεδομένων μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτες ζημιές σε κράτη, επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Οι επιπτώσεις είναι ασύμμετρες κι επηρεάζουν ιδιαίτερα τους πολίτες που είναι λιγότερο εξοικειωμένοι με τα οικονομικά και έχουν γενικώς χαμηλές γνωστικές δυνατότητες να κατανοήσουν και να κινηθούν σωστά στο νέο περιβάλλον.

Σύμφωνα με μελέτη της Standard & Poor's (2015), δύο στους τρεις πολίτες σ' ολόκληρο τον κόσμο χαρακτηρίζονται ως χρηματοοικονομικά αναλφάβητοι, αδυνατώντας ν' απαντήσουν σε απλές ερωτήσεις πληθωρισμού, ανατοκισμού, διασποράς κινδύνου. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών με οξύ πρόβλημα.

Το κράτος πρόνοια με την μορφή που το γνωρίζουμε στις μεταπολεμικές εποχές δεν υφίσταται πλέον και δεν θα επανέλθει ίδιο ποτέ. Σήμερα, τα κράτη μεταφέρουν πολλές ευθύνες για την ευημερία των πολιτών στους ίδιους τους πολίτες όπως π.χ. για την επαρκή συνταξιοδότηση τους, ή την ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. Αυτό σε συνδυασμό με την χρηματοοικονομική καινοτομία και τα συνεχώς νέα και σύνθετα χρηματοοικονομικά προϊόντα στην αγορά, δημιουργεί εκρηκτικό μείγμα. Η φούσκα του χρηματιστηρίου το 1999, ο υπερδανεισμός, τα κόκκινα δάνεια, η ατυχής διαχείριση των ασφαλιστικών Ταμείων, η φούσκα της αγοράς των ακινήτων, είναι παραδείγματα ελλιπούς χρηματοοικονομικής γνώσης με σοβαρές αρνητικές συνέπειες στην ευημερία των Ελλήνων.

Παράλληλα, η ψηφιακή εποχή με τις νέες τεχνολογίες, κυρίως την ηλεκτρονική τραπεζική, εξοικονομούν χρόνο και χρήμα, αλλά καθιστούν αναγκαία την εξειδικευμένη εκπαίδευση των πολιτών – καταναλωτών και επιχειρηματιών για την διαχείριση των οικονομικών τους ζητημάτων.

Ως απάντηση σ’ αυτήν τη δυσμενή οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα, διεθνείς οργανισμοί όπως ο ΟΟΣΑ, επιστημονικοί και επαγγελματικοί φορείς αλλά και κυβερνήσεις χωρών (Μ. Βρετανία, Η.Π.Α, Καναδάς, Αυστραλία, Ιαπωνία) έχουν αναλάβει δράσεις για την ενημέρωση των πολιτών προς απόκτηση των απαραίτητων χρηματοοικονομικών γνώσεων.

Οι έρευνες έχουν φέρει στο προσκήνιο και την άλλη πλευρά του οικονομικού γενικότερα αναλφαβητισμού. Η άγνοια στρώνει χαλί στον λαϊκισμό.

Η γνώση και η εξοικείωση με την σύγχρονη πραγματικότητα θα δώσει τα απαραίτητα μεγαλεία για να προστατευθούν οι πολίτες από την δημαγωγία, τις απλουστευτικές και ανεδαφικές θεωρίες για την διακυβέρνηση της χώρας σε μια παγκοσμιοποιημένη εποχή.

Στην χώρα μας έχουμε ζήσει κωμικοτραγικές καταστάσεις, με τα «ελληνικά νταούλια» που θα επέβαλαν τους δικούς μας ρυθμούς στις αγορές, με το «δεν πληρώνω», με το μνημόνιο που θα καταργείτο με ένα άρθρο από την Βουλή, με την διαγραφή του χρέους και αλλά τα οποία συνεχίζουν σήμερα με το κυβερνητικό αφήγημα για την σκληρή διαπραγμάτευση.

Σύμφωνα με έρευνες, οι μισοί περίπου Έλληνες πιστεύουν ότι πρέπει να συνταξιοδοτούνται κάτω των 65 ετών. Περισσότεροι από τους μισούς πιστεύουν ότι η παγκοσμιοποίηση είναι απειλή για την Ελλάδα. Μια μεγάλη πλειοψηφία πιστεύει ότι υπάρχουν μυστικές υπηρεσίες που δρουν στο παρασκήνιο και κινούν τα νήματα. Η πλειοψηφία πιστεύει ότι από την συμμέτοχη της Ελλάδας στην ΕΕ ωφελήθηκε περισσότερο η ΕΕ. Και μην ξεχνάμε ότι αυξάνεται συνεχώς το ποσοστό των συμπολιτών μας που βλέπουν θετικά το σενάριο επιστροφής στην δραχμή, ανυποψίαστοι για τον καταστροφικό κίνδυνο που αυτό ελλοχεύει.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής αφιερώνει την πρώτη ενότητα του νέου επιμορφωτικού προγράμματος «Διάλογοι Πολιτών» στην ανάδειξη της σημασίας του οικονομικού και του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού.

Στόχος μας είναι αφ’ ενός να ενημερώσουμε για την ζημία που προκαλεί ο οικονομικός αναλφαβητισμός και αφ’ έτερου τα οφέλη του αλφαβητισμού, τόσο για την ευημερία και την ανάπτυξη των πολιτών όσο και την έξοδο της χώρας από την κρίση εφαρμόζοντας τις βέλτιστες, ρεαλιστικές πολιτικές.

Επιμέλεια: Στέλλα Κεμανετζή

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider