Το αστυνομικό φιλμ «σκοτώνει»;

Γιάννης Πανούσης
Viber Whatsapp Μοιράσου το
Το αστυνομικό φιλμ «σκοτώνει»;

Ερωτήματα ανοικτά:

1.Νόμος, Τάξη και Παράβαση/Παραβάτης αλληλοδιαπλέκονται ‘κινηματογραφικά’ πάντα σε τρίγωνα αστυνομικής/εγκληματικής πλοκής ή έχουν και κοινωνικό ενδιαφέρον;

Ο Δράκος, η Στέλλα, το Ποτέ την Κυριακή συνιστούν τα καλύτερα παραδείγματα κινηματογραφικής απόδοσης της παρανομίας στον αστικό χώρο που ακουμπάει όμως το περιθώριο και τη ρεμπέτικη ζωή και υπερβαίνει έτσι τα gangster films και τα films noires και αναγορεύουν τον ελληνικό κινηματογράφο σε γνήσιο/αυθεντικό κοινωνικό καταγραφέα.

2.Το «ποιόν» των κινηματογραφικών ηρώων είναι πάντα το ίδιο;

Δυστυχώς όχι.

Ράμπο, Εξολοθρευτές, Γεννημένοι δολοφόνοι (Όλιβερ Στόουν), σχιζοφρενείς δολοφόνοι με πριόνια, ψαλίδια, εκδικητές χωρίς όρια, εξορκιστές έχουν καταλάβει τις οθόνες.

Πολλοί αντιμετωπίζουν τους φιλμικούς Serial Killers (Χάνιμπαλκ.ά.) χαμογελώντας, μολονότι βρίσκονται απέναντι στην πλέον ενδιαφέρουσα κινηματογραφική ενσάρκωση του Κακού (του πιο κακού των κακών ανθρώπου).

Ο Δράκος του Ντύσσελντορφ (Φριτς Λανγκ) που κατέστη αρχετυπικός, ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης με την κρυφή του ζωή, ο Dr. Ίζέκυλ και Mr Χάυντ (Ρόμπερτ Λούις Στήβενσον) που ανέδειξαν τη διπλή προσωπικότητα, ο ενοικιαστής The Lodger του Χίτσκοκ που αφήνει μετέωρο το τέλος, το Ψυχώ (Νόρμπαν Μπέης), το Παρασκευή & 13, διάφορες Αποκαλύψεις, δεν έχουν τελειωμό.

Ο Άλεξ στο «Κουρδιστό Πορτοκάλι» αμφισβητεί κι εκδικείται τους γονείς του σκοτώνοντας με απάθεια, ο Ρέντον στο Trainspotting βρίσκει στα ναρκωτικά και στο περιθώριο την απελευθέρωση από τον καταναλωτισμό και τον κομφορμισμό, ο ταλαντούχος κύριος Ριπλέϊ επιχειρεί να ανατρέψει τη μοίρα του γινόμενος έρμαιο των ίδιων του των παθών δεν έχουν καμία σχέση με τους κλασικούς παράνομους.

3. Οι παράνομοι - «εκτός νόμου» (με το δικό τους κώδικα τιμής, την ηθική αυτονομία και την παλικαριά/λεβεντιά), οι ρεμπέτες (με την περηφάνια, την αντικοινωνικότητα, την πρόκληση της μοίρας), οι μόρτισσες και οι αμαρτωλές γυναίκες, οι τεντυμπόηδες, οι αμφισβητίες, τα μοντέρνα ήθη, τα κυκλώματα της διαφθοράς, οι μοιραίες σχέσεις, τα παιδιά της ανώτερης τάξης που παρασύρονται, συγκροτούσαν τους πολλαπλούς άξονες αναφοράς με βάση τους οποίους αναγνωρίζοταν η εγκληματ(ολογ)ική κινηματογραφία και λειτουργούσε στο συλλογικό κοινωνικό φαντασιακό.

4. Τα πράγματα όμως άλλαξαν.

Η ψηφιακή τεχνολογία, ακόμη και ο ψηφιακός ηθοποιός (Matrix) επιτρέπουν τη δημιουργία κινηματογραφικών ψευδαισθήσεων που «ντύνουν» ακραίες συμπεριφορές και παρουσιάζονται ως υπαρκτά γεγονότα.

Ο Μαιγκρέ, ο Σέρλοκ Χολμς, ο Ηρακλής Πουαρό, ο Αρσέν Λουπέν (με τα εκατό πρόσωπα και τα χίλια ψευδώνυμα), ο Φίλιπ Μάρλοου «παρελαύνουν» καθημερινά στις οθόνες (μικρές και μεγάλες). Οι αλλόκοτοι δολοφόνοι του Έντγκαρ Άλαν Πόε, οι ιστορίες του Ρέημοντ Τσάντλερ, του Ντ. Χάμμετ, της Αγκ. Κρίστι, της P.D. James, του Κόναν Ντόυλ κ.ά., γαλούχησαν γενιές και γενιές.

Όμως η μυθολογία των αστυνομικών - εγκληματικών έργων ξεπεράστηκε από τους σύγχρονους ψηφιακούς «ήρωες» ή τους animals και cannibals.

Φαίνεται ότι μια εποχή εγκλήματος και παρανομίας τέλειωσε (και μαζί της έκλεισε τον κύκλο του και το κλασικό αστυνομικό - εγκληματικό έργο) και αρχίζει -για ορισμένους- μια χειρότερη. Τα τέρατα γοητεύουν, όλοι εθίζονται στον τρόμο των "born to be wild".

Ο Ρέημοντ Τσάντλερ τώρα δικαιώνεται. «Ο κόσμος είναι -πράγματι- ένα μέρος δύσκολο να ζει κανείς. Αθώες πια είναι μόνον οι πέτρες».

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider