Χεράλντεζ: Τεράστια ευκαιρία η μουσουλμανική κοινότητα

Νίκη Παπάζογλου
Viber Whatsapp Μοιράσου το
Χεράλντεζ: Τεράστια ευκαιρία η μουσουλμανική κοινότητα

Τις δυνατότητες που φέρνει η μουσουλμανική κοινότητα στο επιχειρείν της Ευρώπης αναλύει σε συνεντευξή του στο insider.gr ο Μοχάμεντ Χεράλντεζ, αμερικανός μουσουλμάνος επιχειρηματίας, ομιλητής και επενδυτής σε διάφορες καινοτόμες fintech και μη, πλατφόρμες κι επιχειρήσεις, όπως η πρώτη και μεγαλύτερη εταιρεία γραβατών από φυτικές ίνες JaanJ.com ή η πλατφόρμα διαμοιρασμού κατοικιών αποκλειστικά για μουσουλμάνους Muzbnb.com.

Υπογραμμίζοντας ότι η μουσουλμανική πιστοποίηση σε επιχειρήσεις τροφίμων κι όχι μόνο, θα μπορούσε να δώσει ώθηση στις πωλήσεις ο κ. Χεράλντεζ εξηγεί τους λόγους που η Δύση θα πρέπει να προσεγγίσει την μουσουλμανική Ανατολή, η οποία αισθάνεται στιγματισμένη παρότι και η ίδια καταδικάζει τις επιθέσεις των εξτρεμιστών της περιοχής που σκοτώνουν στο όνομα ενός Θεού που δεν είναι ο ίδιος.

Αναφερθείς στη νεοφυή επιχειρηματικότητα σημειώνει ότι αποτελεί το μέλλον του κόσμου μας, ενός κόσμου που αλλάζει μέρα με τη μέρα και τονίζει πώς για την χώρα μας τώρα είναι η σωστή στιγμή να κάνει μια αναδρομή στα λάθη του παρελθόντος, να χαράξει ένα μέλλον αποκομμένο από αυτά και να εκμεταλλευτεί την κρίση που κατεξοχήν στην ιστορία γεννά ευκαιρίες για όσους είναι υπέρ του δέοντος δημιουργικοί.

Έχετε επισημάνει σε προηγούμενες συνεντεύξεις σας, ότι η αγορά των αγαθών που απευθύνονται σε μουσουλμάνους είναι έτοιμη να κάνει το μεγάλο άλμα τα επόμενα χρόνια. Γιατί συμβαίνει αυτό και ποια τα πλεονεκτήματα που απορρέουν από την στόχευση του συγκεκριμένου αγοραστικού κλάδου;

Ο λόγος εντοπίζεται στους μουσουλμάνους της Δύσης. Όλοι αυτοί που ζουν στην Αγγλία, τον Καναδά, την Αμερική, οι οποίοι έχουν υψηλή μόρφωση και είναι αποτέλεσμα του brain drain που βίωσαν οι μουσουλμανικές χώρες τα τελευταία χρόνια. Στην Αμερική για παράδειγμα οι μουσουλμάνοι είναι γιατροί, μηχανικοί, δικηγόροι όπερ σημαίνει ότι έχουν την δυνατότητα να προσφέρουν υψηλή μόρφωση και στα παιδιά τους που έχουν γεννηθεί εκεί και φυσικά επιθυμία να καταναλώσουν αγαθά κι υπηρεσίες βασισμένες όμως στα δικά τους πρότυπα.

Αν αναλογιστεί κανείς τους μουσουλμάνους της διασποράς διαπιστώνει ότι αποτελούν μια τεράστια αγοραστική δύναμη τόσο στη Βόρεια Αμερική όσο και στην Ευρώπη και μάλιστα ανεκμετάλλευτη Το ίδιο συμβαίνει και με τους ανθρώπους που προέρχονται από τις πετρελαϊκές χώρες, τις χώρες της Σαουδικής Αραβίας, το Κατάρ, το Άμπου Ντάμπι, αλλά και την Ινδονησία και τη Μαλαισία. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν την οικονομική ευμάρεια, έχουν αρκετά χρήματα να ξοδέψουν για να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους, θέλουν ποιοτικές τσάντες, ακριβά αυτοκίνητα, καλό φαγητό, όπως ο υπόλοιπος κόσμος. Ωστόσο η θρησκεία τους απαιτεί να τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις στα αγαθά που αποκτούν. Για παράδειγμα ένας μουσουλμάνος που επισκέπτεται την Ελλάδα θέλει σίγουρα να δοκιμάσει το ελληνικό φαγητό αλλά θα πρέπει να είναι πιστοποιημένο σύμφωνα με τα δικά του πρότυπα, θα πρέπει να είναι «hala» (σ.σ. ο όρος «halal» είναι αραβικός και σημαίνει κάτι το αποδεκτό σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο, είτε πρόκειται για αντικείμενο, είτε για προϊόν, είτε για πράξη. Στην περίπτωση του κρέατος για παράδειγμα η σφαγή των ζώων γίνεται με μαχαίρι, ευλογείται από τον μουφτή στο όνομα του Αλλάχ και τότε μπαίνει η ένδειξη «Halal»).

Λαμβάνοντας κανείς υπόψη του τον μουσουλμανικό πληθυσμό που ζει στην Ευρώπη, θα πρέπει λοιπόν και οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να στρέψουν το ενδιαφέρον τους στο μουσουλμανικό πληθυσμό. Τι πιστοποίηση θα πρέπει να διαθέτουν για να τις εμπιστευτεί η μουσουλμανική κοινότητα;

Ναι το ίδιο ισχύει και για τους ευρωπαίους επιχειρηματίες. Αν κάποιος είναι έξυπνος επιχειρηματίας δεν μπορεί να μην αντιλαμβάνεται ότι οι άνθρωποι από την Αίγυπτο, ή τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που τα τελευταία χρόνια θέλουν να περνούν όλο και περισσότερο διάστημα από τις διακοπές τους στην Ελλάδα ή την Ευρώπη, αποτελούν μια μεγάλη αγορά στην οποία θα πρέπει να στοχεύσει κανείς.

Τρανό παράδειγμα της λαμπρής επιχειρηματικής ευκαιρίας που αναδύεται από την μουσουλμανική κοινότητα αποτελεί η διεθνής αλυσίδα ταχυφαγείων Mcdonalds. Προσφάτως η επιχείρηση αποφάσισε να πιστοποιήσει ολόκληρη την παραγωγή της ως «halal» ενώ σε αντίστοιχες κινήσεις έχουν προχωρήσει κι άλλες αλυσίδες τροφίμων.

Δεν πρέπει να περιθωριοποιούμε την μουσουλμανική κοινότητα. Η ίδια άλλωστε αισθάνεται αποτροπιασμό γι’ αυτές τις επιθέσεις που πραγματοποιεί το 0,0001% του πληθυσμού ης, οι οποίοι είναι εξτρεμιστές και δεν έχουν καμία σχέση με τους υπόλοιπους. Όπως συμβαίνει με όλες τις ανθρώπινες ομάδες που ανά την ιστορία αισθάνθηκαν περιθωριοποιημένοι, όποιος τις αγκαλιάσει θα κερδίσει την εμπιστοσύνη τους και θα βγει κερδισμένος. Όταν αισθανόμαστε περιθωριοποιημένοι, όταν μας πετούν έξω από τα εροπλάνα κι νιώθουμε ότι μας κοιτούν με μισό μάτι, όποιος ενδιαφερθεί για εμάς θα κερδίσει το σεβασμό μας. Κι αυτό ισχύει για οποιαδήποτε επιχείρηση, μικρή η μεγάλη. Πριν από λίγο καιρό ένα κρεοπωλείο στην Αγγλία κόντευε να κλείσει από την αναδουλεια όταν ένας μουσουλμάνους του προτεινε να προχωρήσει την διαδικασία της πιστοποίησης και να πουλά αποκλειστικά halal. Σήμερα έχει ήδη ανακάμψει και ακμάζει.

Εσείς στην Ελλάδα παράγεται ελαιόλαδο. Γιατί λοιπόν αυτό το ελαιόλαδο να μην αποκτήσει την μουσουλμανική πιστοποίηση για να μπορεί να εξάγεται στις μουσουλμανικές χώρες; Θα ήταν μια έξυπνη επιχειρηματική κίνηση με πολύ μεγάλο αγοραστικό ανά τον κόσμο κοινό.

Όσο για την πιστοποίηση που πρέπει να αποκτήσουν για να καλύπτουν τις απαιτήσεις της μουσουλμανικής κοινότητας δεν είναι άλλη από το halal. Μια αναζήτηση στο Internet ή μια ερώτηση στο κοντινότερο τζαμί θα τους λύσει όλες τις απορίες. Ίσως υπάρχει και κάποιος ευρωπαϊκός οργανισμός που μπορεί να βοηθήσει, δεν το γνωρίζω ακριβώς αλλά η πιστοποίηση η οποία πραγματοποιείται με ελέγχους κάθε εξάμηνο, είναι κάτι αντίστοιχο με το κοσέρ, δεν ειναι κάτι πολύπλοκο. Το σίγουρο είναι πως όποιος δεν επενδύει σε αυτά τα πετροδόλαρα δεν βλέπει μακριά ως επιχειρηματίας.

Η ισλαμική οικονομία συνδέεται με το fintech και τι θα πρέπει να κάνουν οι νεοφυείς επιχειρήσεις αυτού του κλάδου για να προσαρμοστούν στον μουσουλμανικό πολιτισμό;

Επί της ουσίας η μουσουλμανική οικονομία συνδέεται με το fintech αφού υποστηρίζει ευρέως το crowdfunding. Δεδομένου ότι οι μουσουλμάνοι δεν επιτρέπεται να πληρώσουν τόκους, άνθρωποι από όλο τον κόσμο συγκεντρώνουν χρήματα σε μια εφαρμογή για να δημιουργήσουν κάτι μαζί. Για παράδειγμα η εταιρεία Ethics Crowd, η οποία συγκεντρώνει χρήματα και χτίζει συγκροτήματα κατοικιών χαμηλών ενοικίων, και πολλά άλλα πρότζεκτ ανέγερσης κτηρίων που απευθύνονται σε μουσουλμάνους. Η Wahed , εταιρεία που πρόσφατα σήκωσε εκατομμύρια δολάρια από Angels στην Aμερική και βοηθά τους μουσουλμάνους ανά τον κόσμο να επενδύσουν τα χρήματά τους σε εταιρείες χωρίς τόκο. Όσον αφορά στις νεοφυείς επιχειρήσεις τώρα, δεν χρειάζεται να κάνουν κάτι ιδιαίτερο για να προσαρμοστούν στον μουσουλμανικό πολιτισμό, αν δεν σχετίζονται με πορνογραφία με αλκοόλ ή με επιτόκια τότε πληρούν τις μουσουλμανικές «προδιαγραφές».

Σε ποιους τομείς γενικότερα το fintech θα μπορούσε να διαταράξει τους ισχύοντες κανόνες της αγοράς;

Ένας τομέας που σίγουρα θα μπορούσε να διαταράξει είναι ο τραπεζικός, για παράδειγμα τα άμεσα τραπεζικά εμβάσματα, η μεταφορά χρημάτων υπερατλαντικά κλπ. Εταιρείες όπως η Transferwise ή η Square έχουν ήδη φέρει την επανάσταση στον κλάδο, στην Αμερική μάλιστα το «disruption» όπως συνηθίζουμε να το λέμε, είναι «κατακλυσμιαίο». Ο κλάδος σίγουρα αλλάζει κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς αν κοιτάξει την πορεία του bitcoin.

Πράγματι το Blockchain και τα κρυπτονομίσματα έχουν συγκεντρώσει τα βλέμματα της οικονομικής κι επενδυτικής κοινότητας τον τελευταίο καιρό. Πιστεύετε ότι θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στο μέλλον ή θα αποδειχτούν μια ακόμα «φούσκα» που κάποια στιγμή θα σκάσει;

Η δυνητική αξία αυτών των κρυπτονομισμάτων φαίνεται από το ότι και τα ίδια τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ενδιαφέρονται για αυτά. Δεν νομίζω ότι είναι φούσκα. Απλά χρειάζεται μια περίοδος προσαρμογής τόσο για την χρήση τους όσο και για να μπορέσουμε να τα κατανοήσουμε και να τα εμπιστευτούμε. Οι ίδιοι δισταγμοί υπήρξαν άλλωστε κι όταν περάσαμε από το χαρτί στο πλαστικό χρήμα, είναι σχεδόν το ίδιο πράγμα.

Το αν θα εξελιχθούν σε «φούσκα» βέβαια θα εξαρτηθεί κι από τους παίκτες που θα θελήσουν να εμπλακούν. Ακόμα όλα είναι ρευστά, δεν ξέρουμε αν θα παρέμβουν οι κυβερνήσεις κι αν ναι με ποιο τρόπο. Σίγουρα όμως σήμερα είναι ένα «καζάνι που βράζει». Κι ας μην ξεχνάμε ότι μέχρι και σήμερα χρησιμοποιούμε μετρητά, αν πάψει η χρήση τους, σκεφτείτε τι θα μπορούσε να γίνει.

Σύμφωνα με την εμπειρία σας, τι καθιστά μια startup επιτυχημένη και τι θα πρέπει να έχει ένας επιχειρηματίας στο μυαλό του για να οδηγηθεί στην επιτυχία;

Εξαρτάται με το τι θέλει κανείς από την ζωή του και το πως ορίζει την επιτυχία. Κάποιοι άνθρωποι θέλουν να γίνουν lifestyle επιχειρηματίες, άλλοι δεν θέλουν να βγάλουν πολλά χρήματα αλλά να έχουν μια άνετη ζωή με την οικογένειά τους και να μια σταθερή δουλειά. Άλλοι πάλι θέλουν να γίνουν εκατομμυριούχοι θεωρώντας ότι με τον τρόπο αυτό θα κατακτήσουν εκτός από την επιτυχία και την ευτυχία.

Επειδή μόνο προσωπικά μπορώ να απαντήσω σε αυτό το ερώτημα, θα πω ότι για μένα επιτυχία είναι να μπορείς να δίνεις αξία στις ζωές άλλων ανθρώπων, να τους εξυπηρετείς και να δημιουργείς προστιθέμενη αξία στην καθημερινότητά τους. Για παράδειγμα, ας δούμε τι συμβαίνει στην Καλιφόρνια, όπου ζω. Πολλοί άνθρωποι θεωρούν ή προσπαθούν να γίνουν ο επόμενος Ζούκερμπερκ , το επόμενο Snapchat. Αυτό δεν γίνεται αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι επιτυχημένοι. Στατιστικά έχει αποδειχτεί πως από όλους όσους έχουν προσπαθήσει το 99% θα αποτύχει και μόνο το 1% θα τα καταφέρει.

Η Ελλάδα για παράδειγμα αυτή ακριβώς τη στιγμή βρίσκεται εν μέσω μιας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Τώρα λοιπόν είναι η ώρα που πρέπει η χώρα να βάλει προτεραιότητες για το τι σημαίνει καλή ζωή. Πρέπει να απαντήσει σε ερωτήματα τύπου «πώς ανακάμπτουμε;», «αν ανακάμψουμε τι πρέπει να κάνουμε διαφορετικά για να αποφύγουμε μια αντίστοιχη κρίση στο μέλλον;» «τι θα πρέπει να διαφυλάξουμε;».

Εξίσου βασικό για την επιτυχία είναι να αντιληφθούμε και τις αλλαγές που συντελούνται στον κόσμο. Οι άνθρωποι του σήμερα, όπως και οι άνθρωποι του μέλλοντος, δεν θα μπορούν να βιοπορίζονται από μια επιχείρηση για μια ολόκληρη ζωή, όπως παλαιότερα όπου οι πατεράδες μας έμπαιναν σε μια δουλειά και μετά από 40 χρόνια αφοσίωσης τους έλεγαν «ευχαριστούμε για τις υπηρεσίες σας», τους έδιναν ένα χρυσό rolex κι έβγαιναν στην σύνταξη. Αυτές οι μέρες πέρασαν ανεπιστρεπτί.


Ο κόσμος συρρικνώνεται και η τεχνολογία κάνει τα πάντα πιο γρήγορα αλλά και πιο σύντομα, η οικονομία και η ζωή έχουν άλλη δυναμική, την οποία καλείται να ανακαλύψει ο καθένας μόνος του και για τον εαυτό του. Συμμετέχεις ή απέχεις από τα social media, φεύγεις από την Ελλάδα της κρίσης ή μένεις γιατί συνειδητοποιείς ότι η κρίση δημιουργεί μια τεράστια ευκαιρία; Τίποτε ποτέ δεν ξεκίνησε χωρίς ριζοσπαστικές ιδέές , με τον ορθολογισμό. Οι μεγαλύτερες ανακαλύψεις αυτού του πλανήτη όταν έγιναν θεωρήθηκαν τρελές, ίσως λοιπόν είναι η ευκαιρία η Ελλάδα να αρχίσει να σκέφτεται λίγο εκτός ορίων

Αν και δεν ξέρω πως αισθάνονται οι Ελληνες, από την παγκόσμια δημοσιότητα που έχει πάρει το ελληνικό ζήτημα νιώθω ότι αυτή είναι η στιγμή που πρέπει να επαναπροσδιορίσετε τους εαυτούς σας . Πλέον οι άνθρωποι γίνονται εκταομμυριούχοι μέσω Instagram, πας σε μια εταιρεία και λες έχω 2 εκατομμύρια ακολούθους, θέλω δέκα σεντς για κάθε έναν από αυτούς και βγάζεις χρήματα.

Κάνετε συχνά λόγο για« εξανθρωπισμό» της οικονομίας. Τι ακριβώς εννοείτε και πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτός ο «εξανθρωπισμός» που ευαγγελίζεστε;

Με την συνεργασία. Το peer-top-peer lending model, δηλαδή το επιχειρηματικό μοντέλο κατά το οποίο οι άνθρωποι βοηθούν άλλους ανθρώπους είναι ένας τρόπος να εξανθρωπίσουμε την οικονομία. Το Paypal, το Square, το Transferwise είναι τέτοιου τύπου επιχειρήσεις. Πιστεύω ότι στο μέλλον θα υπάρχει πολύ μεγαλύτερη συνεργασία γιατί οι νεότερες γενιές μεγαλώνουν με αυτό το πρότυπο, οι νέοι είναι εξοικειωμένοι με το να μοιράζονται τις προσωπικές τους στιγμές, γνωρίζοντας ότι ο Μεγάλος Αδερφός τους παρακολουθεί. Με τον Snowden, το Wikileaks κι όλους όσους είναι εκεί έξω, αυτοί συνεχίζουν να το κάνουν. Το τηλέφωνο, αυτός ο πανίσχυρος υπολογιστής που κουβαλάμε στην τσέπη μας, μπορεί να ενώσει όλο τον κόσμο αλλά και να τον κάνει να δουλέψει για εμάς. Όταν συνδέεις ανθρώπους με άλλους ανθρώπους εξανθρωπίζεις την οικονομία. Απλά είναι ένας διαφορετικός εξανθρωπισμός γιατί πλέον δεν χρειάζεται να επικοινωνήσεις πρόσωπο με πρόσωπο με τον άλλον.

Τέλος, ποιο είναι ένα πρόσφατο παράδειγμα νεοφυούς επιχείρησης που πιστεύετε ότι κάνει πραγματικά τη διαφορά κι έχει μεγάλες δυνατότητες;

Μεταξύ των διαφόρων εταιρειών που έχω αναφέρει θα μπορούσα να ξεχωρίσω την Square, η οποία δίνει την ευκαιρία σε μικρούς επιχειρηματίες να προωθήσουν την επιχείρησή τους, να έχουν το δικό τους λειτουργικό POS το οποίο είναι απλό, ισχυρό και δωρεάν. Αυτό το παράδειγμα συνδυάζεται με την φιλοσοφία του να βοηθάς ανθρώπους, και μάλιστα ανθρώπους ξεχασμένους από την κοινωνία.

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider