Ροή
Την εκτίμηση ότι η ελληνική τραπεζική αγορά θα επιστρέψει στην κανονικότητα το 2018, εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά, εξέφρασε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο insider.gr ο κ. Σταύρος Ιωάννου, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank.
«Σύντομα θα δούμε μερική άρση των capital controls και αναμένουμε πλήρη άρση το επόμενο έτος, στα μέσα ή προς το τέλος του 2018, ανάλογα με τις συνθήκες», αναφέρει χαρακτηριστικά. Τονίζει πάντως ότι για να ανοίξει ο δρόμος για την προσέλκυση επενδύσεων θα πρέπει να γίνουν μια σειρά από καθοριστικά βήματα όπως, η μείωση της γραφειοκρατίας, ο εξορθολογισμός του φορολογικού πλαισίου και η άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.
Πώς θα ξαναεμπιστευτούν οι Έλληνες το τραπεζικό σύστημα;
Αυτό είναι μια μεγάλη συζήτηση, καθώς είναι απαραίτητο να διαμορφωθούν κατάλληλες συνθήκες που θα βελτιώσουν το κλίμα και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης έγινε ένα μεγάλο βήμα και εάν προχωρήσει η κυβέρνηση σε μια –συμβολική έστω– έκδοση προς τις αγορές το επόμενο διάστημα, τα μηνύματα θα είναι πολύ θετικά για τους ξένους επενδυτές, αλλά θα λειτουργήσουν εξ ίσου θετικά και στην εγχώρια αγορά.
Η σταδιακή μείωση των capital controls θα ενισχύει το θετικό κλίμα που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται. Για να είμαστε ρεαλιστές, πάντως, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι το τελευταίο πράγμα που θα αρθεί, θα είναι οι περιορισμοί στις αναλήψεις. Οι τράπεζες, ως Ένωση Ελληνικών Τραπεζών έχουμε καταθέσει τις προτάσεις μας για μια σειρά από ενδιάμεσα μέτρα που θα διευκολύνουν τόσο τους ιδιώτες όσο και τις επιχειρήσεις: να μπορούν για παράδειγμα οι καταθέτες να εκδίδουν κάρτες για τις συναλλαγές τους, να προσθέτουν συνδικαιούχους, να επιτραπεί η ανάληψη του μηνιαίου ορίου μετρητών, σωρευτικά ή επίσης μέτρα που θα διευκολύνουν ουσιαστικά τους εξαγωγείς ή εισαγωγείς –οι οποίοι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στις συναλλαγές τους.
Πότε πιστεύετε ότι θα επιστρέψει η οικονομία στην κανονικότητα;
Εάν η χώρα δείξει σημάδια προόδου, ότι τηρεί τις δεσμεύσεις της και υλοποιεί τα μέτρα που ψήφισε, οι αγορές θα πάρουν θετικό μήνυμα. Αυτό δεν αρκεί βέβαια για να προσελκύσουμε επενδύσεις. Απαιτούνται συγκεκριμένα μέτρα και συνεργασία όλων των φορέων, της Πολιτείας, του τραπεζικού συστήματος και της επιχειρηματικής κοινότητας. Καταρχάς, θα πρέπει το ξένο επενδυτικό κεφάλαιο να αισθανθεί «ευπρόσδεκτο», άρα να δει ότι πράγματι εννοούμε αυτά που λέμε, να δει να υλοποιούνται τα υποσχεθέντα και να δει στην πράξη τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις σε πολλούς τομείς, γραφειοκρατία, φορολογία κλπ όπως είπαμε παραπάνω. . Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι ως χώρα έχουμε να ανταγωνιστούμε μια τεράστια περιοχή. Παράλληλα, θα πρέπει να προχωρήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις και να «ξεκλειδώσουν» οι αντίστοιχες επενδύσεις. Αυτό θα είναι από μόνο του ένα μήνυμα προς τη λιμνάζουσα ρευστότητα που αναζητά επενδυτικές ευκαιρίες διεθνώς.
Για τις τράπεζες, η ομαλοποίηση θα έρθει πραγματικά μόλις αρχίσουμε να παίζουμε πάλι τον παραδοσιακό μας ρόλο τον οποίο έχουμε ξεχάσει τα τελευταία χρόνια π.χ. όταν αρχίσουν να δανείζονται και πάλι τα νοικοκυριά –ωστόσο, βρισκόμαστε ακόμη μακριά από αυτό το σημείο. Υπάρχει ακόμα μεγάλη επιφυλακτικότητα στα νοικοκυριά να δανειστούν. Αυτό, πέραν της γενικότερης αβεβαιότητας, οφείλεται και σε πολλούς, πρακτικούς θα έλεγα, λόγους, όπως η υψηλή φορολογία και οι επιβαρύνσεις από τις αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές, σε συνδυασμό με τη σημαντική μείωση των εισοδημάτων είναι σοβαροί λόγοι που κρατούν τα νοικοκυριά επιφυλακτικά. Για να αρθεί η διστακτικότητα αντιλαμβάνεστε ότι θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, να επανέλθει η οικονομία σε αναπτυξιακή τροχιά, να βελτιωθούν οι συνθήκες, που με τη σειρά τους θα βοηθήσουν στη μείωση της ανεργίας και την ενίσχυση των εισοδημάτων Τότε θα έρθει η μεγάλη αλλαγή για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και θα δοθεί σημαντική ώθηση στην κερδοφορία των τραπεζών.
Στην παρούσα φάση, πάντως, βλέπουμε μια μεγάλη κινητικότητα, το χώρο των ακινήτων αλλά και στο επιχειρηματικό πεδίο και ιδιαίτερα μεγάλη στροφή και ενδιαφέρον για τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ). Πρόκειται για επιχειρήσεις με τζίρο 5-10 εκατ. ευρώ, οι οποίες κατάφεραν να επιβιώσουν την περίοδο της κρίσης και αποτελούν ένα πυρήνα ευκαιριών ανάπτυξης για τις ελληνικές τράπεζες. Πιστεύουμε, επιπλέον, ότι η εικόνα της οικονομίας και ειδικότερα δυναμικοί κλάδοι όπως ο τουρισμός και οι συναφείς δραστηριότητες ή το real estate , είναι σημαντικά καλύτερη από αυτή που καταγράφουν τα επίσημα στοιχεία. Ας μην ξεχνάμε ότι μεγάλο κομμάτι του συναλλακτικού κυκλώματος των ελληνικών επιχειρήσεων λειτουργεί στο εξωτερικό. Ιδιαίτερα μετά την επιβολή των capital controls, πολλές μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις πραγματοποιούν μέρος του όγκο συναλλαγών τους μέσω λογαριασμών που διατηρούν σε τράπεζες του εξωτερικού, διότι έτσι διασφαλίζουν ρευστότητα και διατηρούν τα κεφάλαιά τους ελεύθερα από διάφορους περιορισμούς που ισχύουν στη χώρα μας.
Η εποχή μας αλλάζει και ψηφιοποιείται. Πώς υλοποιεί η Eurobank τον ψηφιακό μετασχηματισμό;
Αυτό που προσπαθούμε είναι να πετύχουμε το βέλτιστο μείγμα παραδοσιακής και ψηφιακής τραπεζικής. . Στόχος μας είναι να μειώσουμε το κόστος των συναλλαγών, που μέσα από τα παραδοσιακά δίκτυα παραμένουν ακριβές και χρονοβόρες. Μέσα από εύχρηστες εφαρμογές e-banking και mobile banking που προσφέρουμε στους πελάτες μας μειώνουμε το κόστος και για την τράπεζα, αλλά και για τους ίδιους που εξοικονομούν και χρόνο και χρήμα. Η τεχνολογική αναβάθμιση παρέχει στους πελάτες την ευχέρεια να πραγματοποιούν συναλλαγές οποιαδήποτε ώρα μέσα στο 24ωρο, με ασφάλεια, χωρίς χρεώσεις, ενισχύουν τον διαχειριστικό έλεγχο του προϋπολογισμού τους, ή καλύπτουν γρήγορα και εύκολα πάσης φύσεως οικονομικές υποχρεώσεις προς το δημόσιο ή προς τρίτους Η εποχή μας ήδη έχει περάσει στη φάση της ψηφιοποίησης, συνεπώς η προσαρμογή όλων και των τραπεζών και των καταναλωτών, δεν είναι πλέον επιλογή. Είναι επιτακτική ανάγκη.
Πώς ανταποκρίνονται οι πελάτες σας στα νέα, ψηφιακά μέσα πληρωμών;
Μέχρι στιγμής η ανταπόκριση είναι εντυπωσιακή και συνεχώς κερδίζει έδαφος: το 40% των πελατών μας χρησιμοποιεί τις ηλεκτρονικές μας υπηρεσίες, ενώ το 78% των συναλλαγών της Eurobank πραγματοποιούνται εκτός καταστήματος –στα μηχανήματα πληρωμών, τα ΑΤΜ, το e banking, , το κινητό. Είναι δεδομένο ότι η νέα γενιά εμπιστεύεται πλήρως τα ηλεκτρονικά μέσα και πραγματοποιεί το σύνολο των συναλλαγών μέσα από αυτά. Η ταχύτητα και η εξυπηρέτηση είναι έννοιες απολύτως συνυφασμένες και παράλληλα συνδέονται με την ποιότητα και την ασφάλεια.
Σκοπεύετε να συρρικνώσετε περαιτέρω το δίκτυό σας; Παρέχετε πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου;
Στο πλαίσιο του Σχεδίου Αναδιάρθρωσης, είμαστε υποχρεωμένοι να επανεξετάσουμε τη λειτουργική δομή που περιλαμβάνει και την βέλτιστη αξιοποίηση του δικτύου μας. Ήδη έχουμε προχωρήσει σε κινήσεις αναδιάρθρωσης του δικτύου μας τόσο σε μεγάλα αστικά κέντρα όσο και στην περιφέρεια με γνώμονα την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών μας, ιδιωτών και επαγγελματιών - επιχειρηματιών, οργανώσαμε για παράδειγμα τη λειτουργία κεντρικών καταστημάτων για να αποσυμφορήσουμε τα περιφερειακά καταστήματα και ταυτόχρονα να μπορούμε να παρέχουμε στον επαγγελματία και μικρομεσαίο επιχειρηματία τις υπηρεσίες που χρειάζεται από εξειδικευμένα στελέχη και προϊόντα προσαρμοσμένα στις ανάγκες του. Στο πλαίσιο αυτό, συνεχίζουμε με την αναδιάρθρωση 30 περίπου καταστημάτων κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά προχωρούμε με μεγάλη προσοχή και με βάση μια σειρά κριτηρίων συμπεριλαμβανομένων και των γεωγραφικών, ώστε με την παρουσία μας να καλύπτουμε τις ανάγκες της πελατείας μας και να κάνουμε την επαφή τους με την τράπεζα πιο γρήγορη, πιο ασφαλή και πιο αποτελεσματική. Το δεύτερο θέμα που θίγετε, το πρόγραμμα της εθελούσιας εξόδου, θα μπορούσαμε να πούμε ότι παραμένει εν δυνάμει «ανοιχτό» για το προσωπικό που προτίθεται να αποχωρήσει από την τράπεζα. Το ζητούμενο είναι η ανάμιξη του υφιστάμενου προσωπικού με τη μεγάλη εμπειρία που διαθέτει, με νέους ανθρώπους που δίνουν έμφαση στις νέες τεχνολογίες, Είναι χρήσιμο ίσως να σας αναφέρω ότι πρόσφατα προχωρήσαμε στην πρόσληψη 50 νέων παιδιών από ΑΕΙ τα οποία θα μας βοηθήσουν στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και προγραμμάτων όπου οι ανάγκες μας είναι μεγάλες. Σε αυτό μας έχουν βοηθήσει σημαντικά πρωτοβουλίες που είχαμε ξεκινήσει στο παρελθόν όπως το egg και ο διαγωνισμός που υλοποιούμε σε συνεργασία με τον ΣΕΒ «Η Ελλάδα καινοτομεί!», από όπου αντλούμε ταλαντούχο επιστημονικό προσωπικό και συνεργάτες για την κάλυψη αναγκών που προκύπτουν σε τομείς αιχμής όπως το Digital όπου οι εξελίξεις είναι ραγδαίες διεθνώς..
Η Ελλάδα έχει πολύτιμο επιστημονικό κεφάλαιο, το οποίο δυστυχώς φεύγει για το εξωτερικό. Γι αυτό και προσπαθούμε να αξιοποιούμε νέους ανθρώπους μέσα από δομές που στηρίζουμε όπως σας είπα προηγουμένως, είτε είναι η αγορά των sturtupers (egg) είτε είναι ο χώρος των πανεπιστημίων εμπλουτίζοντας έτσι το δυναμικό μας με νέο αίμα, φρέσκες ιδέες, υψηλής κατάρτισης και εξειδίκευσης στελέχη στα οποία παρέχουμε ασφαλώς και την αναγκαία εκπαίδευση.
Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η στρατηγική αποεπένδυσής σας στο εξωτερικό;
Πρέπει να αναφέρουμε ότι η Eurobank έχει μακράν τις πιο κερδοφόρες διεθνείς δραστηριότητες στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Σήμερα έχουμε παρουσία στην Κύπρο, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Σερβία και σε Λο6υξεμβούργο – Λονδίνο. Από την Ουκρανία όπως ίσως γνωρίζετε έχουμε αποχωρήσει οριστικά, ενώ στη Ρουμανία εξετάζουμε ολική ή μερική αποχώρηση, με πιθανότερη την εξεύρεση στρατηγικού εταίρου που θα βοηθήσει στην περαιτέρω ανάπτυξη της τράπεζας, η οποία είναι απαραίτητη σε μια αγορά με θετικές προοπτικές
Το 2013 κάναμε με δική μας πρωτοβουλία μια πολύ δραστική γενική αναδιοργάνωση του δικτύου μας στο εξωτερικό με μείωση των καταστημάτων, εθελούσια προγράμματα εξόδου και εξυγίανση των χαρτοφυλακίων από τα προβληματικά δάνεια που αντλούσαν μεγάλο μέρος του ισολογισμού μας.
Το καλό για τη Eurobank είναι ότι δεν χρειαστήκαμε κρατική βοήθεια στην ανακεφαλαιοποίηση του 2015, οπότε δεν έχουμε την υποχρέωση να αποχωρήσουμε πλήρως από τις εκτός Ελλάδος δραστηριότητες μας όπως συμβαίνει σε άλλες τράπεζες, όμως δεσμευτήκαμε να μειώσουμε την παρουσία μας από τα 11,9 δισ. στα 8,8 δισ. ευρώ, ενεργητικού έως το 2018. Σήμερα βρισκόμαστε στα 9,5δισ. ευρώ και αυτός κυρίως είναι ο λόγος που εξετάζουμε τα επόμενα βήματά μας στη Ρουμανία.
Στο Λουξεμβούργο, το Λονδίνο και την Κύπρο, δίνουμε έμφαση και σε δραστηριότητες private banking, όπου είμαστε καλοί περιφερειακοί παίκτες, ενώ στη Βουλγαρία, μετά και την εξαγορά του δικτύου της Alpha Bank εκεί, η τράπεζά μας είναι η τέταρτη σε μέγεθος στην αγορά και πιθανότατα θα είναι και η μόνη ελληνική τράπεζα που θα δραστηριοποιείται στη Βουλγαρία, μια αγορά με μεγάλη παρουσία ελληνικών επιχειρήσεων, που αποτελεί και πλεονέκτημα όπως αντιλαμβάνεσθε.
Η Ρουμανία, συνεπώς, θα είναι η «τελευταία πράξη του έργου» για την μείωση των δραστηριοτήτων στο εξωτερικό;
Ακριβώς. Ήδη έχουν κατατεθεί μη δεσμευτικές προσφορές οι οποίες είναι στην πλειοψηφία τους σοβαρές και ενδεχομένως να οριστικοποιηθεί το πλάνο μας για τη Ρουμανία ακόμα και μέσα στον Αύγουστο
Στόχος μας, σε αυτό το στάδιο, είναι να ολοκληρώσουμε όσο πιο γρήγορα γίνεται το Σχέδιο της Αναδιάρθρωσης, ώστε να είμαστε συνεπείς στις δεσμεύσεις μας απέναντι στην ΕΚΤ και τον SSM και να ολοκληρώσουμε έγκαιρα τις διορθωτικές μας ενέργειες στο εξωτερικό. Πέραν της υποχρέωσης που έχουμε αναλάβει, η ταχεία ολοκλήρωση του πλάνου αυτού, θα μας επιτρέψει να εστιάσουμε απερίσπαστοι στο σχέδιο ανάπτυξης των θυγατρικών μας στις αγορές που παραμένουμε, διότι αφενός είναι κερδοφόρες για τον όμιλό μας και αφετέρου αποτελούν και επιβεβαίωση της στρατηγικής που έχουμε ακολουθήσει στις επενδύσεις μας στο εξωτερικό. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι συνεισφέρουν το μισό των κερδών μας σε ετήσια βάση και αυτό αποτελεί ένα πρόσθετο πλεονέκτημα για τον Όμιλό μας.
