Ροή
Επενδυτικές ευκαιρίες στον τουρισμό, την ενέργεια, το real estate και τις ιδιωτικοποιήσεις αναζητά η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης (EBRD), όπως αποκάλυψε η διευθύντρια της στην Ελλάδα και την Κύπρο, Σαμπίνα Τζιούρμαν.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο insider.gr, η κ. Τζιούρμαν δήλωσε «υπερήφανη» για τις επενδύσεις ύψους 1 δισ. ευρώ που έχει πραγματοποιήσει η Τράπεζα τον 1,5 χρόνο δράσης της στην Ελλάδα και εξέφρασε την επιθυμία της το ποσό αυτό να διπλασιαστεί έως το τέλος του 2018.
Η ίδια δηλώνει «απογοητευμένη» που δεν έχει γίνει ακόμη ούτε μία επένδυση στον τουρισμό στην Ελλάδα αλλά ξεκαθαρίζει ότι ο κλάδος είναι στα άμεσα σχέδιά της. «Πρόσφατα, η ομάδα μας ενισχύθηκε πρόσφατα με εξειδικευμένα στελέχη από τα κεντρικά γραφεία μας στο Λονδίνο, ώστε να βρούμε τρόπους για να εμπλακούμε στον τουριστικό κλάδο», είπε χαρακτηριστικά.
Σήμερα βρίσκονται «πολλά σχέδια» στο τραπέζι της EBRD για κλάδους όπως τα ακίνητα, η ενέργεια, καθώς και οι ιδιωτικοποιήσεις. Ειδικά για την ενέργεια, η Τράπεζα σκοπεύει να κάνει σημαντικές επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), καθώς και στην ηλεκτρική ενέργεια.
Στο «ραντάρ» της βρίσκονται, επίσης, οι ομολογιακές εκδόσεις, με την κ. Τζιούμαν να εκτιμά ότι σύντομα οι ελληνικές τράπεζες θα εκδώσουν καλυμμένες ομολογίες, τις οποίες η EBRD σκοπεύει να στηρίξει ώστε να ομαλοποιηθεί ο τραπεζικός δανεισμός. Ήδη, έχει αποδείξει έμπρακτα τη στήριξή της προς τα εταιρικά ομόλογα (Φουρλής και ΟΠΑΠ) που έχουν εκδοθεί μέσω της νέας δευτερογενούς αγοράς στη χώρα μας.
Ειδικά όσον αφορά στο Ελληνικό, τόνισε ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από την Τράπεζα καθώς πρόκειται για έργο αστικής ανάπλασης –έναν τομέα για τον οποίο η EBRD έχει συστήσει ειδικό fund στην Αυστρία. «Μας ενδιαφέρει πολύ το έργο και μιλάμε μαζί τους, αλλά είναι πολλά ακόμη αυτά που πρέπει να γίνουν για να προχωρήσουμε», ανέφερε η κ. Τζιούμαν.
Για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs), η ίδια εκτιμά ότι η διαχείρισή τους έχει μείνει «λίγο πίσω» στην Ελλάδα, αφού δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί το νομοθετικό πλαίσιο. Χαιρέτισε, πάντως, την πρόσφατη απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος να παρέχει άδεια λειτουργίας στην πλατφόρμα διαχείρισης κόκκινων δανείων Pillarstone, την οποία η EBRD χαρακτηρίζει ως ιδιαίτερα αποτελεσματική.
Η ελληνική κυβέρνηση υπέγραψε πρόσφατα την τεχνική συμφωνία που αποτελεί τον θεμέλιο λίθο για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Πώς θα βοηθήσει αυτή η εξέλιξη, κατά τη γνώμη σας, τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και ποιοι είναι οι κλάδοι τους οποίους θα πρέπει να προτάξουν οι κυβερνώντες;
Τα πρόσφατα νέα για την αξιολόγηση είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικά. Επόμενο ορόσημο είναι η 22α Μαΐου όπου η συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από το Eurogroup αλλά νομίζω πως μπορούμε να πούμε ήδη ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται ξανά σε τροχιά. Το σημαντικότερο είναι ότι η συμφωνία αποτελεί μια τεράστια ψήφο εμπιστοσύνης για την ελληνική οικονομία. Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα από τότε που ήρθα στην Ελλάδα, γεγονός που ενισχύει τις πιθανότητες η χώρα να βγει στις κεφαλαιαγορές –ίσως και νωρίτερα απ’ ό,τι αναμένεται. Όσο ενισχύεται η εμπιστοσύνη, οι εταιρείες θα προχωρούν στην υλοποίηση των επενδυτικών τους σχεδίων –και αυτό συνεπάγεται περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης. Και το ένα φέρνει το άλλο, αφού η υλοποίηση των συμφωνηθέντων μεταρρυθμίσεων θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και θα επιταχύνει την ανάπτυξη.
Η γραφειοκρατία, οι καθυστερήσεις στη γραφειοκρατία και το υπέρογκο δημόσιο χρέος αποτρέπουν τα funds και τις εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων (venture capitals) να επενδύσουν τα χρήματά τους στη χώρα. Υπό αυτές τις συνθήκες, θεωρείτε ότι υπάρχει περιθώριο να προσελκύσει η Ελλάδα ξένους επενδυτές;
Η γραφειοκρατία και οι καθυστερήσεις αποθαρρύνουν πράγματι τους επενδυτές. Ωστόσο, η Ελλάδα προσφέρει πολλές ευκαιρίες και κάποιοι επενδυτές είναι διατεθειμένοι να υποστούν τη γραφειοκρατία. Ωστόσο, πολλοί περισσότεροι θα επένδυαν στη χώρα εάν τα πράγματα ήταν ευκολότερα. Η EBRD είχε τη χαρά να χρηματοδοτήσει τη μεταβίβαση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων στη Fraport –μια επένδυση που θα δώσει εν τέλει μεγάλη ώθηση στον τουρισμό, ο οποίος αποτελεί τον πιο σημαντικό και ανθεκτικό παράγοντα ανάπτυξης. Υπάρχουν και άλλες ιδιωτικοποιήσεις, όμως, όπου απαιτείται άμεση επίσπευση των διαδικασιών. Αυτό είναι σημαντικό και σε συμβολικό επίπεδο διότι εάν «πάρει μπροστά» ένα τόσο προβεβλημένο έργο θα είναι ένα μήνυμα προς τους επενδυτές ότι η Ελλάδα καλωσορίζει τις επενδύσεις.
Η EBRD έχει κάνει σημαντικές επενδύσεις στην Ελλάδα τους τελευταίους 18 μήνες. Ποια είναι η στρατηγική που θα ακολουθήσετε το προσεχές 18μηνο και ποια είναι τα πρώτα σημάδια γραφής από τις επενδύσεις σας μέχρι τώρα;
Έχουμε επενδύσει σημαντικά κεφάλαια, λίγο περισσότερα από 1 δισ. ευρώ σε 17 επενδύσεις μέσω δανείων και επενδύσεων σε ιδία κεφάλαια, αλλά είναι πολλά ακόμη αυτά που μπορούμε να κάνουμε. Πιστεύω ότι το 2017 θα είναι εξίσου καλό με το 2016. Θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τις κεφαλαιαγορές με τη συμμετοχή μας στις ομολογιακές εκδόσεις, τόσο στα ευρωομόλογα όσο και στα ομόλογα που διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Σκοπεύουμε να επεκτείνουμε τις επενδύσεις μας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις κοινοπραξίες και ευελπιστώ να προχωρήσουμε στην πρώτη μας επένδυση στον τουρισμό και τα ακίνητα. Εμείς ακολουθούμε τη ζήτηση και τώρα που οι οικονομικές συνθήκες ευνοούν περισσότερο την επιχειρηματικότητα, εκτιμώ ότι θα είναι εφικτή η υλοποίηση περισσότερων έργων.
4. Η EBRD στήριξε με τη συμμετοχή της τα δύο εταιρικά ομόλογα που εκδόθηκαν μέσω της οργανωμένης αγοράς της ΕΧΑΕ, την έκδοση της Φουρλής και του ΟΠΑΠ. Θεωρείται ότι τα ομόλογα είναι ένας βιώσιμος και εποικοδομητικός τρόπος για να προσελκύουν οι ελληνικές επιχειρήσεις κεφάλαια από το επενδυτικό κοινό, σε αντιδιαστολή με τον τραπεζικό δανεισμό, για παράδειγμα;
Σε κάθε ανεπτυγμένη οικονομία, οι εταιρείες έχουν πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές –και αυτός είναι ένας χρήσιμος τρόπος για να διαφοροποιούν τη χρηματοδοτική τους βάση. Υπό ορισμένες συνθήκες, μάλιστα, ο τρόπος αυτός υπηρετεί καλύτερα τη στρατηγική τους σε σύγκριση με τα διμερή δάνεια (παρότι ο τραπεζικός δανεισμός δεν θα αντικατασταθεί ποτέ πλήρως). Οπότε ναι, πιστεύω ότι η αγορά ομολόγων είναι βιώσιμη. Όσο περισσότερο αξιοποιήσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις τη ρευστότητα των αγορών ευρωπαϊκών ομολόγων, μετά μάλιστα και τις τελευταίες καλές ειδήσεις, τόσο θα μειώνονται οι αποδόσεις και αυτό είναι πολύ θετικό για τους δανειζόμενους. Η τοπική αγορά ομολόγων χρειάζεται περαιτέρω ανάπτυξη, οπότε θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τις τοπικές εκδώσεις που πληρούν τα κριτήριά μας με στόχο να αποκτήσει και αυτή η αγορά υψηλή ρευστότητα.
