Ροή
Απαραίτητο συστατικό για την ουσιαστική ανάκαμψη της οικονομίας είναι ένα διπλό σοκ, αξιοπιστίας και επενδύσεων, που θα «σπρώξει» την κατάσταση προς τα εμπρός. Αυτό υποστηρίζει, μιλώντας στο insider.gr o κ. Μιχάλης Μασουράκης, Chief Economist του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ). Ο κ. Μασουράκης τονίζει ότι πρώτο ζήτημα στην ατζέντα του ΣΕΒ είναι η μείωση της υπερφορολόγησης, η οποία «στραγγαλίζει» την οικονομία ενώ διαφωνεί κάθετα με την άποψη ότι η ανάπτυξη μπορεί να έρθει μέσω της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα.
Σε πρόσφατο δελτίο που εκδόσατε ως ΣΕΒ αναφέρατε ότι αν δεν κλείσει η αξιολόγηση εντός του Μαρτίου κινδυνεόυμε να χάσουμε όλο το 2017. Πού βρισκόμαστε τώρα και πού κινείται αυτή η κατάσταση;
Η εμπειρία δείχνει ότι στο τέλος η κάθε κυβέρνηση συμφωνεί, δηλαδή ολοκληρώνει την αξιολόγηση. Έχω την αίσθηση ότι αυτό θα γίνει και σήμερα. Διότι οι εναλλακτικές, όπως το να μην έχουμε χρήματα για να αποπληρώσουμε το χρέος είναι τρομακτικές ως προς τις επιπτώσεις. Συνεπώς έχω την αίσθηση ότι αυτή η κυβέρνηση, όπως και όλες οι προηγούμενες θα συμφωνήσει.
Η κυβέρνηση παίζει το χαρτί της σκληρής διαπραγμάτευσης, διότι είναι αναγκασμένη να το κάνει, επειδή παίρνει σκληρά μέτρα. Τα μέτρα που θα υιοθετηθούν είναι μέτρα λιτότητας. Είναι μέτρα που θα έχουν πολιτικό κόστος.
Καλύτερο θα ήταν να τελείωνε αυτό το μαρτύριο της σταγόνας και να πάμε μπροστά. Η οικονομία έδειχνε μια δυναμική και δείχνει ακόμα. Αλλά όσο καθυστερεί η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές φαίνονται να το ξανασκέφτονται.
Αρκεί όμως η το κλείσιμο της αξιολόγησης για να «πάρει μπροστά» η οικονομία;
Έχω φτάσει στο σημείο να πιστεύω ότι χρειάζεται αυτή τη στιγμή ένα σοκ αξιοπιστίας και ένα σοκ επενδύσεων ταυτόχρονα. Καλή η εφαρμογή του προγράμματος, οι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να συνεχιστούν, να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση, αλλά έχω την αίσθηση ότι πηγαίνουμε πάρα πολύ αργά.
Χρειάζεται μία διαφορετική φωνή από την πλευρά της κυβερνητικής πολιτικής η οποία θα προεξοφλούσε την επιτυχία του προγράμματος, που θα διαβεβαίωνε ότι η επιτυχία αυτή θα ήταν σίγουρη και πως θα βλέπαμε επενδύσεις. Ενώ παράλληλα, θα ανακοινώναμε την επάνοδο στις αγορές και, την άρση των περιορισμών κεφαλαίων. Πρέπει να σπρώξουμε την κατάσταση προς τα μπρος.
Και γι’ αυτό χρειάζεται ένα σοκ επενδύσεων. Πρέπει να καθίσει ο επιχειρηματικός κόσμος μαζί με την κυβέρνηση και να βρουν κάποια μεγάλα έργα, τα οποία θα έχουν τη δυνατότητα μετασχηματισμού της οικονομίας. Και με αυτά τα έργα, από τη στιγμή που έχουν εμπορικό χαρακτήρα, δηλαδή κερδοφορία, θα μπορούσαμε να βγούμε στις διεθνείς αγορές και να αναζητήσουμε επενδυτές και κεφάλαια.
Αν αρχίσουν αυτά τα έργα να δουλεύουν, τότε μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα αναπτυξιακό σοκ, χωρίς να περιμένουμε να ωριμάσουν οι μεταρρυθμίσεις και όλα τα μέτρα που έχουν ληφθεί.
Μία διαφορετική προσέγγιση στην όλη κατάσταση είναι η ανακοίνωση μέτρων που δείχνουν ότι έχουμε έλεγχο σε αυτά που γίνονται και ξέρουμε το τελικό αποτέλεσμα των προσπαθειών μας. Και ταυτόχρονα να βγούμε έξω και να ζητήσουμε τη συνδρομή των επενδυτών, να τοποθετηθούν στη χώρα, αλλά σε συγκεκριμένα projects.
Υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον αυτή τη στιγμή και θα πρέπει να το καλλιεργήσουμε. Εδώ το μόνο που κάνουμε είναι να υπονομεύουμε και να καθυστερούμε οποιαδήποτε αποκρατικοποίηση έχει μπει στο πρόγραμμα.
Πολιτική βούληση υπάρχει προς αυτή την κατεύθυνση;
Νομίζω όλα γίνονται για την ανάπτυξη στο τέλος της ημέρας. Απλώς μερικοί νομίζουν ότι η ανάπτυξη θα έρθει από τον ουρανό. Θα έρθει από το να δανειστούμε από την Παγκόσμια Τράπεζα για να επιδοτήσουμε 150.000 θέσεις εργασίας. Ο τρόπος που θα γίνει αυτό είναι μέσω ιδιωτικών επενδύσεων. Δεν υπάρχει τίποτε άλλο.
Υπάρχουν και κάποιοι που πιστεύουν ότι η ανάπτυξη θα έρθει μέσα από ένα εθνικό νόμισμα. Συμμερίζεστε την άποψη αυτή;
Όχι καθόλου. Ο λόγος είναι ότι η έξοδος από το ευρώ δεν είναι μια τεχνική επιλογή, όπου λες ότι «εγώ θέλω να έχω μεγαλύτερη ανεξαρτησία στη νομισματική και αναπτυξιακή πολιτική». Συνεπώς «θέλω να φύγω από την Ευρωζώνη για να έχω ακόμα ένα εργαλείο για να σπρώχνω την αναπτυξιακή διάσταση της οικονομικής πολιτικής».
Δεν είναι έτσι τα πράγματα, γιατί δεν είμαστε μια οικονομία η οποία είναι οργανωμένη, λειτουργική, έχει ανάπτυξη. Δεν είμαστε σε αυτή τη φάση. Ο μόνος λόγος για να βγούμε από το ευρώ είναι –στο μυαλό των περισσοτέρων- για να μην αποπληρώσουμε τα χρέη μας. Αλλά εάν αυτός είναι ο λόγος, καταλαβαίνετε ότι θα προκύψει χάος. Γιατί το νόμισμα μπορεί να αλλάξει, αλλά το χρέος θα παραμείνει σε ευρώ. Και θα είναι σε ευρώ για πάντα. Και θα πρέπει να αποπληρώνεις το χρέος σε σκληρό νόμισμα με ένα νόμισμα που δεν ξέρεις πόσο ασθενές θα είναι από τη στιγμή που αρχίζεις και τυπώνεις πάρα πολύ από αυτό το νόμισμα, για να αποκαταστήσεις τις αδικίες που έχουν γίνει στα χρόνια των μνημονίων. Και για να αυξήσεις τις συντάξεις σε ονομαστικούς όρους, γιατί σε πραγματικούς δεν μπορείς να κάνεις πάρα πολλά πράγματα.
Η αλλαγή του νομίσματος δεν έχει κανένα νόημα γιατί θα καταστραφεί το τραπεζικό σύστημα από την πρώτη μέρα. Δεν πρόκειται να υπάρξει σταθερότητα, θα υπάρξει ένα τεράστιο χάος. Εγώ δεν μπορώ ούτε καν να το σκεφτώ αυτό.
Όπως διαμορφώνεται η κατάσταση, ποιος είναι ο ρόλος του ΣΕΒ;
Ο ρόλος του ΣΕΒ είναι πάντοτε συμβουλευτικός. Εμείς προσπαθούμε να έχουμε κάποιες συγκεκριμένες προτάσεις, τις οποίες επικοινωνούμε στους ανθρώπους που ασκούν οικονομική πολιτική. Έχουμε μια σειρά από προτάσεις, οι οποίες αφορούν όλα τα Υπουργεία. Και σε καθημερινή βάση αυτό που κάνουμε είναι να τα επισκεπτόμαστε, προσπαθώντας να πείσουμε για τη λήψη ορισμένων μέτρων πολιτικής. Αν δούμε το θέμα σε βάθος δεκαετίας, πολλές προτάσεις που έχουν γίνει κατά καιρούς, σιγά-σιγά υλοποιούνται. Αλλά αυτό γίνεται πάρα πολύ αργά. Η ατζέντα μας αυτή τη στιγμή είναι να μειωθεί η υπερφορολόγηση που υπάρχει στην οικονομία. Βλέπουμε αυτή την υπερφορολόγηση να καταστρέφει δουλειές, να μην αφήνει τις επιχειρήσεις να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Πολλοί θεωρούν ότι οι υψηλότεροι φόροι πλήττουν τους πλούσιους και τους μεγαλοκαρχαρίες. Αλλά δεν δημιουργούνται έτσι δουλειές. Δεν δημιουργείται οικονομική δραστηριότητα με το να φορολογείς ό,τι πετάει και ό,τι κολυμπάει. Αμέσως μόλις κάποιος κλάδος πάει καλύτερα, σπεύδει το κράτος να τον φορολογήσει. Αυτό μπορεί να δημιουργεί κάποια έσοδα, αλλά στο τέλος της ημέρας, επειδή υπάρχει τεράστια φοροδιαφυγή, όταν αυξάνεις συνεχώς τους συντελεστές, οι συνεπείς φορολογούμενοι δεν μπορούν να λειτουργήσουν και να ασκήσουν οικονομική δραστηριότητα και να δημιουργήσουν τα φορολογικά έσοδα.
Και ποια θα ήταν η πρότασή σας στην κυβέρνηση;
Αυτό που λέμε στην κυβέρνηση είναι πολύ απλό: αν θέλετε ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας, πρέπει να αλλάξει το μείγμα πολιτικής, να περιοριστεί η φοροδιαφυγή και να δημιουργηθεί το περιθώριο να μειωθούν λίγο οι φόροι. Ακόμα και αυτό που λέει το ΔΝΤ για τη μείωση του αφορολογήτου στην ουσία είναι μία πρόταση, η οποία με το να βάζει όλους τους Έλληνες να πληρώνουν από λίγο δημιουργεί τα περιθώρια για να μειωθούν οι φορολογικοί συντελεστές σε μια «γκάμα πραγμάτων» που έχουν αναπτυξιακή διάσταση στην οικονομία.
