Ροή
Συνέντευξη: Δήμητρα Σκούφου
Η πρόσφατη πρωτοβουλία του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου της Αθήνας να ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας μικρών ελληνικών επιχειρήσεων με την αχανή αγορά της Κινάς, μέσω του κολοσσού Alibaba, ήταν το πρώτο βήμα. Πλέον, στα σκαριά βρίσκεται, όπως αποκαλύπτει στο insider.gr ο πρόεδρος του Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου, η νέα προσπάθεια συνεργασίας με έναν άλλο γίγαντα του ηλεκτρονικού εμπορίου, την Amazon.
Και ενώ εκτός των ελληνικών συνόρων γίνονται αξιόλογες προσπάθειες ενίσχυσης της παρουσίας των ελληνικών επιχειρήσεων, όπως εξηγεί στην συνέντευξη που παραχώρησε το Insider, εντός οι ελληνικές επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα αφιλόξενο και σκληρό επιχειρηματικό περιβάλλον που το χαρακτηρίζουν παθογένειες ετών και πολιτικές που δαιμονοποιούν κάθε έννοια «επιχειρηματικότητας» και αντί να λαμβάνουν πρωτοβουλίες ενίσχυσης της, υιοθετούν μέτρα που οδηγούν σε «λουκέτα».
Στα μέσα Σεπτεμβρίου έγινε στην Αθήνα με την πρωτοβουλία του Επιμελητηρίου η συνάντηση 700 ελληνικών επιχειρήσεων και των εκπροσωπών του κινεζικού κολοσσού Alibaba ανοίγοντας ένα παράθυρο για δυναμική δραστηριοποίηση και μικρών επιχειρήσεων στην αχανή αγορά της Κινάς . Ποια ήταν τα αποτελέσματα των επαφών και ποια ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες εκτιμάτε ότι μπορεί να έχουν μέλλον στην κινεζική αγορά;
Εδώ και αρκετό καιρό η απόφαση του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου της Αθήνας είναι να στηρίξει την εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων. Αυτός είναι ο δρόμος της προόδου. Έχοντας αυτό ως δεδομένο, με συντονισμένες ενέργειες και πολύ κόπο, καταφέραμε να ανοίξουμε έναν δίαυλο επικοινωνίας με τη μεγαλύτερη εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου στον κόσμο, την κινέζικη Alibaba. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι το ΕΕΑ δεν ασχολείται με εξαγωγές, όμως πολλές κατηγορίες επαγγελματιών που είναι μέλη μας έχουν άμεση σχέση και εξάρτηση από την πορεία των εξαγωγών. Εμείς λοιπόν αποφασίσαμε να κάνουμε την προσπάθεια να ανοίξουμε το δρόμο, να δώσουμε την ευκαιρία στις ελληνικές επιχειρήσεις για μία πρώτη επαφή με τον κινέζο γίγαντα που απευθύνεται σε μία τεράστια αγορά με εκατοντάδες εκατομμύρια καταναλωτών. Πολλές από αυτές έκαναν ήδη τις πρώτες επαφές με τους εκπροσώπους της Alibaba. Το νερό μπήκε στ αυλάκι. Όμως ένα μεγάλο κέρδος που θεωρώ ότι προέκυψε από αυτήν μας την προσπάθεια, είναι ότι κατέστη σαφές σε πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις ότι μόνο μέσω των συνεργασιών μπορούν να απευθυνθούν σε τόσο μεγάλες αγορές. Τα απτά αποτελέσματα των επαφών με την Alibaba τα περιμένουμε, καθώς θα απαιτηθεί ένα εύλογο χρονικό διάστημα για να οριστικοποιηθούν συμφωνίες και συνεργασίες. Το βέβαιο είναι ότι πλέον άνοιξε ο δρόμος για πάρα πολλά ελληνικά προϊόντα να καταλήξουν σε κινέζους καταναλωτές. Πιο άμεσα αποτελέσματα θεωρώ ότι θα δούμε στον τομέα του τουρισμού, καθώς υπάρχουν όλες οι προοπτικές για αύξηση των κινέζων επισκεπτών στη χώρα μας, το πιθανότερο και από το καλοκαίρι που έρχεται. Καταλαβαίνετε όμως πόσοι επαγγελματικοί κλάδοι, συναφείς με τον τουρισμό, θα ωφεληθούν με την αύξηση των τουριστών από την Κίνα. Γενικότερα θεωρώ ότι μέσω της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων προς νέες και μεγάλες αγορές, ανοίγεται μία προοπτική που μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να έχει για την ελληνική οικονομία. Αρκεί αυτή εξωστρέφεια να γίνει συντεταγμένα, με σχέδιο, συνέργειες και όχι αποσπασματικά. Είναι καιρός να βαδίσουμε σε άλλους δρόμους που αποδεδειγμένα μπορούν να μας οδηγήσουν ως χώρα και ως οικονομία σε καλύτερες μέρες.
Μετά την Alibaba ποια τα επόμενα σχέδια του Επιμελητηρίου στην προσπάθεια να ενισχύσει την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων;
Ήδη βρίσκεται στα σκαριά η προσπάθεια συνεργασίας με έναν άλλο γίγαντα του ηλεκτρονικού εμπορίου, την Amazon και θεωρώ ότι πολύ σύντομα θα έχουμε ευχάριστα νέα να ανακοινώσουμε. Ξέρετε, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης που ζούμε, πρέπει να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα. Και ένα από αυτά είναι η ραγδαία αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου. Ως Επιμελητήριο λοιπόν, σεβόμενοι απόλυτα το ρόλο μας και την παρεμβατικότητα που οφείλουμε να έχουμε προς όφελος των μελών μας και της οικονομίας, θα συνεχίσουμε να ανοίγουμε το δρόμο και να δείχνουμε στον έλληνα επιχειρηματία προοπτικές που ίσως δεν ήξερε καν ότι υπάρχουν. Έτσι θεωρούμε βάσιμα ότι η στιγμή της ανάκαμψης δεν θα αργήσει και θα αφήσουμε επιτέλους πίσω μας την εσωστρέφεια, τη μιζέρια και την ύφεση.
Αναμφισβήτητα μείζον θέμα που απασχολεί την αγορά είναι η εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε ασφαλιστικά ταμεία και εφορία. Η αρχική πρόθεση της κυβέρνησης για νέο κύκλο ρυθμίσεων(π.χ 100 δόσεων) απορρίπτεται από τους Θεσμούς την ίδια ώρα που τα χρέη των επιχειρήσεων αυξάνονται συνεχώς. Δεδομένης της κατάστασης αυτής ποια είναι πρόταση από την πλευρά του Επιμελητηρίου για να δοθεί ανάσα στην αγορά;
Η πρόταση είναι μία και η μοναδική που μπορεί να δώσει μία λύση αυτή την κρίσιμη περίοδο. Να υπάρξει συνέχεια της ρύθμισης των 100 δόσεων. Ή τελος πάντων δυνατότητα διακανονισμού οφειλών σε πολλές δόσεις. Όλη η αγορά γνωρίζει τις ενστάσεις των Θεσμών, όμως εδώ έχουμε να κάνουμε με τις ζωές εκατοντάδων χιλιάδων οφειλετών που βρέθηκαν αντιμέτωποι τα τελευταία χρόνια με τη βαρύτερη φορολόγηση που έχει εφαρμοστεί ποτέ στη χώρα, ενώ και η ταυτόχρονη υπερβολική αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών συντελεί στο «πνίξιμο» του επιχειρηματία και του ελεύθερου επαγγελματία.
Η προσέγγιση του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου της Αθήνας δεν είναι συντεχνιακή, αλλά μαθηματική, δηλαδή απόλυτα ρεαλιστική. Εφόσον υπάρχει η ανάγκη αύξησης των δημοσίων εσόδων, τότε είναι καλύτερο να μπορεί να λαμβάνει το κράτος έστω και λίγα χρήματα κάθε μήνα από τους οφειλέτες. Κυβέρνηση και δανειστές οφείλουν να συνειδητοποιήσουν ότι υπό τις παρούσες συνθήκες, κανένας δεν δύναται να εξοφλήσει τέτοιου είδους και ύψους ληξιπρόθεσμες οφειλές. Μόνο αν αλλάξει προς το καλύτερο συνολικά η οικονομία μας, άρα και η αγορά, θα μπορούν επιχειρήσεις και επαγγελματίες να αποπληρώσουν τις οφειλές τους. Εμείς γι αυτό εργαζόμαστε, για να τελειώσει επιτέλους το μαρτύριο της ύφεσης και να ξαναμπεί η οικονομία μας σε μία αναπτυξιακή τροχιά. Εφόσον όμως επιμείνουν κυβέρνηση και Θεσμοί στις παράλογες απαιτήσεις τους, τότε απλώς θα σημαίνει ότι επιθυμούν να αποτελειώσουν όσους επιχειρηματίες άντεξαν αυτά τα χρόνια της κρίσης και να δουν περιουσίες να εκποιούνται.
Από το 2017 έρχονται οι νέες φορολογικές και ασφαλιστικές επιβαρύνσεις για τους ελεύθερους επαγγελματίες .Αντέχει η αγορά άλλες επιβαρύνσεις και ποιες οι προβλέψεις σας;
Ήδη η κατάσταση είναι οριακή, λόγω της πρωτοφανούς φορολογικής επιδρομής την οποία έχει υποστεί το σύνολο των ελλήνων πολιτών. Οποιαδήποτε αυξητική μεταβολή σε φορολογικούς συντελεστές και ασφαλιστικές εισφορές θα αποτελέσει το κύκνειο άσμα για την πλειοψηφία των μικρομεσαίων και των ελεύθερων επαγγελματιών. Μελετώντας τα στοιχεία καταλαβαίνει και ο πλέον αδαής τον παραλογισμό του εγχειρήματος. Πως είναι δυνατόν να συνεχίσει τη δραστηριότητα του ένας ελεύθερος επαγγελματίας, όταν η συνολική του επιβάρυνση θα φτάνει το 80% των εσόδων του; Μάλιστα θα υπάρξουν περιπτώσεις που αυτό το ποσοστό θα ανέβει ακόμα περισσότερο. Άρα το επόμενο βήμα γι αυτόν τον άνθρωπο θα είναι να σταματήσει τη δουλειά του, καθώς δεν θα μπορεί να έχει συνέχεια ως συνέταιρο το κράτος. Ή θα αναγκαστεί να προσπαθήσει να επιβιώσει μέσω της αδήλωτης εργασίας ή της φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής. Δηλαδή η ίδια η Πολιτεία «σπρώχνει» τον επιχειρηματία και τον επαγγελματία σε άλλους δρόμους που είτε αυξάνουν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές είτε την παρανομία. Και όλα αυτά όταν το οικονομικό επιτελείο έχει κάνει «σημαία» την πάταξη της φοροδιαφυγής. Και επειδή η οικονομία είναι μία αλυσίδα, άμεση συνέπεια των παραπάνω θα είναι τα μειωμένα έσοδα για τα Ταμεία, άρα σε λίγο καιρό θα ξανασυζητάμε για νέα μείωση των συντάξεων. Και όσο συρρικνώνονται τα εισοδήματα των πολιτών, τόσο θα μειώνεται η κατανάλωση και ο τζίρος των επιχειρήσεων. Δηλαδή θα συνεχιστεί ο φαύλος κύκλος που δεν δίνει καμία προοπτική ανάκαμψης στην απασχόληση και την οικονομία. Μόνο με υιοθέτηση στοχευμένων αναπτυξιακών πολιτικών με αιχμή του δόρατος τις ελληνικές επιχειρήσεις μπορεί να αλλάξει το αρνητικό κλίμα. Αν η κυβέρνηση εφαρμόσει πολιτικές που θα διευκολύνουν και θα ενισχύουν την επιχειρηματικότητα, τότε κάτι μπορεί να κινηθεί στην αγορά. Διαφορετικά δεν υπάρχει η παραμικρή ελπίδα.
Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί στην αγορά ένα και πλέον χρόνο μετά την επιβολή των capital controls;
Η επιβολή των τραπεζικών περιορισμών ήταν ένα ισχυρότατο σοκ και τις συνέπειες του θα τις πληρώνει για χρόνια η ελληνική οικονομία. Πολλές επιχειρήσεις αναγκάστηκαν να κλείσουν, άλλες να μειώσουν δραματικά τον κύκλο εργασιών τους άρα και θέσεις εργασίας, οι εισαγωγές έγιναν εξαιρετικά δύσκολες, η ελάχιστη ενίσχυση ρευστότητας που υπήρχε από τον τραπεζικό τομέα σταμάτησε και αυτή και γενικότερα παρατηρήθηκε ένα τρομερό πισωγύρισμα σε όλη την αγορά. Το χρήμα έπαψε να κινείται και αυτή η διακοπή έγινε βίαια. Ξέρετε, χωρίς την εύρυθμη λειτουργία των τραπεζών, καμία οικονομία στον κόσμο δεν κατάφερε να ορθοποδήσει. Το εξαιρετικά δυσάρεστο είναι ότι δεν υπάρχει, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον, η προοπτική άρσης των τραπεζικών περιορισμών. Και αυτό δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την προσπάθεια επιβίωσης των μικρομεσαίων αλλά και μεγαλύτερων επιχειρήσεων.
Πολύς λόγος έχει γίνει αναφορικά με την χρήση κάρτας στις εμπορικές συναλλαγές με στόχο την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής . Ποια η δική σας γνώμη; Είναι σε θέση οι επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν το κόστος των προμηθειών ή τελικά θα το πληρώσουν οι καταναλωτές στις τελικές τιμές προϊόντων και υπηρεσιών;
Ως Επιμελητήριο είμαστε θετικοί στην όποια προσπάθεια καταπολέμησης της φοροδιαφυγής. Ο παραβάτης πρέπει να εντοπίζεται και να τιμωρείται. Σε αυτό είμαι απόλυτος. Όμως θα πρέπει να δούμε πως ακριβώς δρομολογούνται αυτές οι τακτικές πάταξης της παραβατικότητας. Στην προκειμένη περίπτωση θεωρώ ότι αν δεν μειωθεί αισθητά το κόστος προμήθειας των τραπεζών, τότε θα μιλάμε για ένα ακόμα πλήγμα των μικρών επιχειρήσεων. Και βέβαια, σε πολλές περιπτώσεις, συνέπεια θα είναι να μετακυλιστεί η επιβάρυνση στους καταναλωτές, κάτι που θα πλήξει την κίνηση της αγοράς. Άρα μοναδικός δρόμος είναι ο εξορθολογισμός και η ρεαλιστική αντιμετώπιση της κατάστασης, με μειωμένες προμήθειες και σταδιακή προσαρμογή της αγοράς στα νέα δεδομένα.
Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε κρίση και παρά το γεγονός ότι όλοι –πολιτικοί και επιχειρηματικός κόσμος-, μιλούν για την ανάγκη μεταρρυθμίσεων μια σειρά από παθογένειες συνεχίζουν να ναρκοθετούν το επιχειρηματικό περιβάλλον. Τι θα πρέπει να γίνει ώστε να αλλάξει η χώρα σελίδα;
Δυστυχώς η έννοια «επιχειρηματικότητα» έχει δαιμονοποιηθεί στην Ελλάδα της κρίσης και αντί να λαμβάνονται πρωτοβουλίες ενίσχυσης της, υιοθετούνται μέτρα που οδηγούν σε «λουκέτα». Η άκρατη φορολόγηση είναι ένα από αυτά, όπως ανέφερα και νωρίτερα. Η έλλειψη σταθερής φορολογικής πολιτικής είναι επίσης ανασταλτικός παράγοντας, ειδικά στον τομέα των επενδύσεων. Υπάρχει μήπως περίπτωση η χώρα να προσελκύσει μεγάλα επενδυτικά σχέδια, όσο επικρατεί αυτό το μπάχαλο στην επιβολή φόρων; Ποιος συνετός επιχειρηματίας θα επιλέξει την Ελλάδα για να στήσει μία μεγάλη επένδυση που θα περιλαμβάνει και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας; Κανείς σας πληροφορώ. Παθογένεια επίσης είναι και το ρευστό πολιτικό κλίμα, γενικότερα η απουσία σταθερότητας σε βασικούς τομείς της λειτουργίας ενός κράτους. Επίσης η διατήρηση συγκεκριμένων πολιτικών που συνεχίζουν να στηρίζουν έναν δημόσιο τομέα που παραμένει σπάταλος, προς όφελος της ψηφοθηρίας και της λογικής να ικανοποιήσουμε τα «δικά μας τα παιδιά». Παρατηρώ μία υπερπροστασία του δημόσιου τομέα, την ώρα που στέλνεται στο πυρ το εξώτερον ο ιδιωτικός. Όμως έτσι ούτε και ο πιο αισιόδοξος δεν μπορεί να ελπίσει ότι θα έρθει η ανάπτυξη. Και βέβαια παραμένει ο βραχνάς της γραφειοκρατίας που από μόνος του αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την επιχειρηματικότητα.
Οι επενδύσεις στην Ελλάδα του 2016 είναι μάλλον «είδος προς εξαφάνιση». Ποιες είναι οι παρεμβάσεις στις οποίες θα πρέπει να προχωρήσει η κυβέρνηση ώστε να προσελκύσει νέες επενδύσεις και να βγει η οικονομία από το φαύλο κύκλο στον οποίο βρίσκεται;
Θα τα πω επιγραμματικά. Μείωση των επιβαρύνσεων των επιχειρήσεων, σταθερό φορολογικό περιβάλλον και πολιτικό κλίμα, ενίσχυση της υγιούς επιχειρηματικότητας με έμφαση στην καινοτομία και την πριμοδότηση δημιουργίας νέων επιχειρήσεων δίνοντας τα απαραίτητα κίνητρα, επιδότηση νέων θέσων εργασίας, κατάργηση ιδεοληπτικών πολιτικών που αντιπαλεύουν τις επενδύσεις, αύξηση των εξαγωγών μας με ταυτόχρονη μείωση των εισαγωγών για να σταματήσει να φεύγει πολύτιμο ρευστό στο εξωτερικό και να βρουν «χώρο» νέες επιχειρηματικές προσπάθειες, στήριξη των ελληνικών προϊόντων, καλύτερη και ταχύτερη διαχείριση κοινοτικών κονδυλίων που είναι απαραίτητα για επενδυτικές προσπάθειες. Σε αυτό τον τομέα θα διευκόλυνε πάρα πολύ το κράτος να ενεργοποιηθούν περισσότερο τα Επιμελητήρια, καθώς γνωρίζουν από πρώτο χέρι τις ανάγκες της αγοράς και τις δυνατότητες των μελών τους. Και τέλος ουσιαστική στήριξη από τον τραπεζικό τομέα.
Η αντίστροφη μέτρηση για το νέο νομοθετικό πλαίσιο που θα αφορά τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια έχει ξεκινήσει .Σε ποια σημεία εκτιμάτε ότι θα πρέπει να επιμείνει η κυβέρνηση ώστε να μην δούμε να αφανίζεται η μικρή επιχειρηματικότητα;
Βρισκόμαστε σε ένα κομβικό σημείο και από την αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων, θα κριθούν πολλά για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Η κυβέρνηση οφείλει να προστατεύσει τον μικρομεσαίο επιχειρηματία που μπήκε πριν από χρόνια στη διαδικασία του τραπεζικού δανεισμού για να επεκτείνει την επιχείρηση του. Προσοχή, δεν υποστηρίζω ότι θα πρέπει να ευνοηθούν οι μπαταχτσήδες, αλλά να στηριχθούν οι επιχειρήσεις που έχουν πλάνο βιωσιμότητας και που οδηγήθηκαν στο σημείο να μην εξυπηρετούν τα δάνεια τους αποδεδειγμένα λόγω των συνεπειών της κρίσης. Και η κυβέρνηση και οι τράπεζες έχουν τα κατάλληλα «εργαλεία» για να προχωρήσουν σε αυτόν τον διαχωρισμό. Θα είναι η απόλυτη καταστροφή αν δούμε μη εξυπηρετούμενα δάνεια υγιών μέχρι χθες επιχειρήσεων, να καταλήγουν σε «κοράκια» της αγοράς και να εκποιούνται έναντι πινακίου φακής. Αυτό ισχύει και για τα στεγαστικά δάνεια των υπερχρεωμένων νοικοκυριών. Η όποια αρνητική εξέλιξη, δηλαδή ο πλειστηριασμός πρώτων κατοικιών, θα έχει άμεσο αντίκτυπο στην κοινωνική συνοχή και μπορεί να αποτελέσει την «σπίθα» έντονων κοινωνικών διαμαρτυριών. Ήδη υπάρχουν τέτοια περιστατικά και η κυβέρνηση πρέπει να λειτουργήσει με την απαραίτητη κοινωνική ευαισθησία. Γενικότερα και για επιχειρήσεις και για νοικοκυριά, πρέπει να υιοθετηθούν πολιτικές στήριξης των πιο αδύναμων. Αυτό επιτάσσει το δημοκρατικό μας πολίτευμα.
